Laboratorium do podglądania atomów
Laboratorium Syntezy i Diagnostyki Nanostruktur, zajmujące się badaniami obiektów o rozmiarach rzędu nanometrów, czyli milionowych części milimetra, otwarto w Instytucie Fizyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
Laboratorium jest jednym z najnowocześniejszych w kraju. Budowano je kilkanaście lat dzięki współpracy z innymi ośrodkami naukowymi za granicą, kompletowaniu aparatury i unowocześnianiu otrzymanego w darze sprzętu. Jego wartość wynosi ponad milion dolarów.
"W naszym laboratorium można badać różnego rodzaju materiały - półprzewodniki, izolatory, polimery - o bardzo małych rozmiarach, tzw. nanometrowych. Przy pomocy naszych mikroskopów możemy zobaczyć pojedyncze atomy, te urządzenia na to pozwalają" - powiedział prof. Marek Szymoński z Centrum NANOSAM Instytut Fizyki UJ.
"Robimy to dlatego, ponieważ układy o takich rozmiarach mają zupełnie unikalne właściwości. To jest zupełnie inny świat, w którym rządzą inne prawa. Okazuje się, że te prawa można wykorzystać w praktyce w ten sposób, że można zbudować działające na zupełnie nowych zasadach podstawowe elementy elektroniczne, z których zbudowany jest cały szereg urządzeń. Obecnie korzystamy z osiągnięć mikroelektroniki, a w przyszłości może to być nanoelektronika" - wyjaśnił prof. Szymoński.
Jako przykłady zastosowania nanotechnologii wymienił nanomechanizmy, które wprowadzone do krwioobiegu mogą podejmować interwencję chirurgiczną w stosunku do chorego elementu lub wprowadzić środek farmakologiczny do chorego miejsca w organizmie.
Laboratorium otwarto podczas seminarium "Nanotechnologia w badaniach naukowych i zastosowaniach praktycznych", zorganizowanym przez Centrum Doskonałości NANOSAM i Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu.
W trakcie seminarium prof. Michael Grunze z Uniwersytetu w Heidelbergu podał inny przykład zastosowania nanotechnologii, dotyczący bezinwazyjnego usuwania stanów zawałowych w naczyniach wieńcowych, polegającego na wprowadzaniu poprzez tętnice tzw. stentów (rusztowań) pokrytych w nanotechnologii materiałami zapobiegającymi ich zarastaniu.