Kulturom mniejszości narodowych grozi zaniknięcie. Powstała inicjatywa mająca na celu je uratować
Nie ma żadnych wątpliwości, że Unia Europejska, jej instytucje oraz zharmonizowanie prawa krajów członkowskich przyniosły wiele pozytywnych zmian dla mniejszości narodowych zamieszkujących wiele unijnych regionów.
23.10.2020 | aktual.: 01.03.2022 14:17
Artykuł sponsorowany
Wciąż jest jednak wiele do zrobienia w tej sprawie – i to nawet w Polsce, która historycznie i geograficznie wciśnięta pomiędzy dwa wielkie mocarstwa, musiała zawsze dbać o dobro zamieszkujących ją mniejszości narodowych. Chociażby po to, aby uniknąć konfliktów. Nowa europejska inicjatywa obywatelska – Sign It Europe - została właśnie powołana po to, aby dzisiaj poradzić sobie z tymi geopolitycznymi wyzwaniami.
Czemu mniejszości mają problem?
Definicja mniejszości narodowej – również według unijnej legislatywy – jest bardzo prosta. Stanowią je te grupy etniczne, które w skali zamieszkiwanego przez siebie kraju stanowią liczbową mniejszość w stosunku do innych grup. Problemem jest to, że w skali mniejszych regionów te grupy mogą stanowić większość – spotykamy się z tym zarówno w Polsce z mniejszością niemiecką na Opolszczyźnie i Śląsku, jak i za granicą – gdzie Polacy stanowią większość mieszkańców np. niektórych rejonów Litwy. A – według twórców tej inicjatywy - skoro stanowią tam większość, to dlaczego nie mają praw zbliżonych do większości na skalę całego kraju? Problem ten wpływa niekorzystnie na możliwości rozwoju, a także kultywowania kultury czy języka mniejszości narodowych.
Jest to kwestia głównie ekonomiczna – mniejszość narodowa nie może żyć w poczuciu pełnego bezpieczeństwa, jeśli jej dostęp do niezbędnych dla przeżycia i działania środków finansowych, zależny jest od większości lub scentralizowanych instytucji. Zmuszanie mniejszości narodowych do tego typu zależności od rządów krajowych buduje system relacji, który jest uciążliwy dla obydwu stron – zarówno mniejszości, jak i większości - a w dodatku prowadzi do zanikania unikalnych kultur, choć często intencje rządów są zgoła odmienne.
Dlaczego to ważne?
Problem ten dotyczy np. Szeklerów – Węgrów stanowiących większość na terytorium Seklerszczyzny, będącej częścią rumuńskiego Siedmiogrodu. To właśnie oni powołali do życia europejską inicjatywę obywatelską Sign it Europe. Ich ideą jest wytyczenie w ramach Unii Europejskiej instytucji „Regionów Narodowych”. Mniejszości narodowe, które de facto stanowią w tych regionach większość miałyby stać się podmiotem uznanym przez Unie Europejską. Oznaczałoby to, że mogłyby suwerennie decydować o wykorzystaniu środków unijnych na swoją działalność, zachowanie kultury czy rozwój.
W rezultacie mniejszość niemiecka w Polsce, czy polska na Litwie lub w Czechach, miałyby niezależny dostęp do środków unijnych, które mogłyby przeznaczyć na cele, które same uznają za kluczowe dla siebie. Dzięki temu mogłyby zabezpieczyć swoją kulturę, język czy edukację przed zaniknięciem lub traktowaniem, jako te o mniejszej wartości w stosunku do urzędowych. Takie zagrożenie istnieje za każdym razem, gdy unijnymi środkami finansowymi na rzecz mniejszości dysponują instytucje należące do większości.
To inicjatywa ważna również dla przedstawicieli większości narodowych, ponieważ pozwala uniknąć potencjalnego złego scenariusza. Według niego, terytoria zamieszkałe głównie przez mniejszości narodowe mogą być nieintencjonalnie wykluczane gospodarczo, co przynosi wiele problemów całemu krajowi. W skrócie - rozwój gospodarczy w tych rejonach służy nie tylko rzeczonej mniejszości, ale także całemu państwu.
Jak można pomóc?
Aby wesprzeć europejską inicjatywę obywatelską Sign it Europe, wystarczy złożyć podpis tutaj. Więcej informacji na jej temat można zasięgnąć na stronie internetowej jej twórców, a także w ich social mediach – na Facebooku, Twitterze, Instagramie i YouTube.
Artykuł sponsorowany