Kto będzie kolejnym amerykańskim prezydentem?

Aby zrozumieć co może się stać należy zadać sobie 7 pytań.

Pytanie 1. Czy Obama wygrywa wybory dla swojej partii, czy raczej John McCain, jako spadkobierca George W. Busha, je przegrywa.

Odpowiedź: i tak i nie. To prowadzi nas do zadania następnego pytania.

Pytanie 2. Czy wygrana Obamy jest jego wygraną, czy raczej wygraną Partii Demokratycznej?

Odpowiedź: wygrywa Obama, ale jeszcze bardziej partia jako taka. Długa walka podczas prawyborów, pomogła Obamie umocnić siły w krytycznych dla wyborów stanach (Pensylwania, Virginia i Ohio). Popierający Obamę wyborcy mieli przewagę w funduszach, ilości głosujących przedterminowo (early voting) i znakomitej organizacji kampanii. Osobowość Obamy, jego ufność i łagodność w kontakcie z wyborcami też bardzo pomogły. Wystarczyło tylko aby Obama był postrzegany jako przeciwnik Busha i wojny w Iraku. Takie nastroje dało się już odczuć w 2006 w wyborach do Kongresu, kiedy to Demokraci wygrali.

Pytanie 3. Czy sam Bush mógłby bardziej pomóc swojej partii?

Odpowiedź: Mógłby zdecydowanie bardziej pomóc. W czasie ostatnich dwóch lat prezydent Bush okazał się osobą mało znaczącą. Jego popularność spadała dramatycznie podczas jego kadencji. To zdecydowanie nie pomogło partii republikańskiej w tegorocznych wyborach. Ostatnie dwa lata prezydentury Georga W. Busha, mimo iż uwidaczniają pewne kroki w kierunku poprawienia błędnych decyzji, nie wystarczyły aby pomoc Republikanom i Johnowi McCainowi .W momencie, kiedy prezydent nie ma decydującego głosu jest to zły znak dla jego partii.

Pytanie 4. Czy Sarah Palin pomogła Johnowi McCainowi?

Odpowiedź: Zdecydowanie jej obecność wzmocniła poparcie prawicy partii republikańskiej, która nigdy nie ufała w pełni McCainowi, a która pokochała Palin. Z drugiej strony, wybór Palin jako kandydatki na wiceprezydenta zniechęciła wielu niezależnych i umiarkowanych wyborców. Jej wystąpienie podczas konwencji Republikanów w St. Paul w stanie Minnessota było przyjęte z ogromnym entuzjazmem. W chwili obecnej wygląda na to że nie jest ona w stanie przyciągnąć tych niezdecydowanych. Jest postrzegana jako miła, aczkolwiek słaba kandydatka. Tak naprawdę McCain jest osobą która powinna przyciągnąć wyborców spoza kręgu partii republikańskiej, nie Pailin.

Pytanie 5. Czy McCain był przegrany od samego początku?

Odpowiedź: Prawdopodobnie tak. McCain popełnił wiele błędów podczas swojej kampanii, ale jego największym błędem było to, że zaufał swoim umiarkowanym przekonaniom z tendencją do kompromisu z Demokratami. Media zawsze uwielbiały McCaina jako osobę interesującą i nieprzewidywalną. Tak jest do dzisiaj.

Problemem jest to, że McCain przez trzydzieści lat spędzonych w Waszyngtonie był bardzo niezależną osobą i nigdy nie udało mu się być konsekwentnym w swoich opiniach. W ostatecznym rozrachunku jest on nadal pilotem myśliwca, żołnierzem, który podejmuje decyzje według schematu: jeśli plan "A" nie zdaje egzaminu, spróbuj plan "B" itd. Tego rodzaju podejście sprawdziło się w Senacie, ale nie w wyborach prezydenckich. McCain jest określany przez zwolenników Obamy jaki nieobliczalny i nieprzewidywalny i tu mają rację. McCain wydawałby się osobą która mogłaby zmienić oblicze partii republikańskiej, ale nie udało mu się to. Jego niezależność jest problemem dla jego partii.

Pytanie 6. W jaki sposób ekonomiczne problemy USA pomogły Obamie, a zaszkodziły McCainowi?

Odpowiedź: wygląda na to, że w ostatecznym rozrachunku obecna sytuacja ekonomiczna USA właśnie przesądzi o tym kto wygra wybory. Problemy zaistniałe podczas prezydentury Busha, czyli oczekiwania wobec McCaina na poprawę ekonomii są wyższe niż wobec Obamy. Jak do tej pory propozycje McCaina nie są przekonywujące. Nie jest on w stanie przekonać wyborców o tym, że obecna sytuacja to nie wina rządu Busha. Jeżeli mu się to uda, to może być jednak za późno.

Pytanie 7. Co dalej? Wygląda na to że Senator Obama zostanie 44. prezydentem Stanów Zjednoczonych. Demokraci wygrają tak jak można to przewidzieć teraz, po 8 latach rządzenia administracji Georga W. Busha.

Kolejne 4 lata będą fascynujące. Obama przeprowadził niezwykłą kampanię, mobilizując tysiące nowych wyborców i zbierając miliony dolarów od popierających go Amerykanów. Frekwencja wyborców, liczba woluntariuszy i fundusze zebrane na kampanię Obamy przejdą do historii wyborów w USA.

Demokraci mają nadzieję, Republikanie są podejrzliwi. Jednym zdaniem tak jak mówiono w starożytnym Rzymie: to dopiero początek zawodów.

Dr John Karaagac, wykładowca polityki publicznej w Centrum Spraw Publicznych i Środowiskowych (SPEA) na Indiana University oraz amerykańskiej polityki zagranicznej w Ośrodku Studiów Międzynarodowych (SAIS) na waszyngtońskim Uniwersytecie Johnsa Hopkinsa. Zajmuje się naukowo m.in. amerykańską prezydenturą, polityką wewnętrzną i zagraniczną oraz kulturą polityczną.
Jest absolwentem University of California, Berkeley, Cambridge University i Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa. Pochodzi z San Francisco, obecnie mieszka w Bloomington w Indianie.

John Karaagac jest autorem czterech książek poświęconych amerykańskiej polityce: "Between Promise and Policy: Ronald Reagan and Conservative Reformism" [Między obietnicami a polityką: Ronald Reagan i konserwatywni reformatorzy], "John McCain: An Essay in Military and Political History" [John McCain: esej z historii polityki i wojskowości], "The Bush Paradox" [Paradoks Busha] oraz "The Fate of the Father" [Przeznaczenie ojca]. Współpracował też z polskim kwartalnikiem historycznym "Dzieje Najnowsze" (artykuł pt.: "Tendencje w republikańskiej polityce zagranicznej za czasów Trumana: idee, tradycje, komentarze" opublikowany w nr. 4/2007").