Kosmiczny spektakl. Początek już za kilka dni

Miłośników astronomii czeka kolejna gratka. Już za kilka dni, jeśli tylko pozwoli na to pogoda, będą mogli obserwować "spadające gwiazdy". Od połowy kwietnia podziwiać będzie można aż trzy roje meteorów.

Kosmiczny spektakl. Początek już za kilka dni
Kosmiczny spektakl. Początek już za kilka dni
Źródło zdjęć: © EPA, PAP
oprac. BAR

Meteory, potocznie nazywane spadającymi gwiazdami, są zazwyczaj kojarzone z latem. Jednak w rzeczywistości można je podziwiać przez cały rok - okres letni, a więc więcej bezchmurnych nocy i, przede wszystkim, ciepłe noce, po prostu bardziej sprzyjają obserwacjom.

Pogoda jednak ostatnio płata nam figle. Noce są cieplejsze niż zazwyczaj o tej porze roku. Może więc warto spędzić noc na dworze, najlepiej z dala od świateł miasta i poobserwować niebo?

W kwietniu, jednym z aktywnych rojów meteorów są Lirydy. Maksimum roju wypada w tym roku 22 kwietnia o godzinie 8.00 polskiego czasu, więc w Polsce nie będziemy mieli szans na jego obserwację. To jednak nie oznacza, że stracimy szansę na podziwianie kosmicznego spektaklu. Okres aktywności roju zaczyna się 14 kwietnia i trwa aż do końca miesiąca, czyli do 30 kwietnia. Można więc będzie go podziwiać przez wiele nocy.

Wzmianki o nich można znaleźć w starożytnych żródłach

W idealnych warunkach, kiedy niebo jest bezchmurne i radiant roju znajduje się w zenicie, można zobaczyć nawet do 18 meteorów na godzinę. W przeszłości, zdarzały się lata, kiedy obserwowano kilkaset meteorów na godzinę, a nawet deszcze meteorów, jak na przykład w latach 1803 i 1922.

Lirydy są jednym z najstarszych znanych ludzkości rojów meteorów. Wzmianki o nich można znaleźć już w starożytnych źródłach chińskich. Dzięki badaniom naukowców wiemy, że ciałem macierzystym Lirydów jest kometa C/1861 G1 (Thatcher), która ma okres obiegu wynoszący 415 lat.

Meteory z roju Lirydów są zjawiskami o dużej prędkości. Poruszają się z szybkością 49 km/s. Radiant Lirydów wieczorem znajduje się dość nisko nad horyzontem, ale z upływem czasu podnosi się coraz wyżej.

Niestety, w tym roku obserwacje tego roju może utrudnić nie tylko pogoda, ale także Księżyc, którego pełnia przypada 24 kwietnia.

Drugi rój meteorów, który jest widoczny gołym okiem w kwietniu, to pi Puppidy. Są one aktywne od 15 do 28 kwietnia, a ich maksimum przypada na 23 kwietnia. Liczba meteorów z tego roju jest zmienna i może wynosić nawet do 40 na godzinę.

Meteory z roju pi Puppidy są związane z kometą 26P/Grigg-Skjellerup. Są one znacznie wolniejsze od Lirydów, poruszają się z prędkością 18 km/s. Pierwszy raz zaobserwowano je w 1972 roku.

Można je obserwować gołym okiem

Kolejnym rojem meteorów, który zaczyna swoją aktywność w kwietniu, są eta Akwarydy. Można je obserwować od 19 kwietnia do 28 maja. Maksimum ich aktywności przypada na 5 maja.

Meteory te są znane od średniowiecza. Poruszają się z bardzo dużą prędkością, wynoszącą 66 km/s, a w maksimum mogą osiągnąć liczbę 50 zjawisk na godzinę. Są one związane ze słynną kometą Halleya.

Obserwowanie meteorów nie wymaga specjalistycznego sprzętu, można je obserwować gołym okiem. Jeśli przedłużylibyśmy ich ślady na niebie, to wydawałoby się, że wybiegają z jednego punktu, zwanego radiantem.

Astronomowie radzą jednak, by w trakcie obserwacji patrzeć na obszary kilkadziesiąt stopni od radiantu, a nie na sam radiant. Położenie radiantu na niebie możemy wywnioskować z nazwy roju, pochodzącej od łacińskiej nazwy gwiazdozbioru, w którym znajduje się radiant.

Informacje o wspomnianych rojach meteorów, a także o wielu innych w całym roku, można znaleźć w "Almanachu astronomicznym na rok 2024" wydanym przez Polskie Towarzystwo Astronomiczne, jak i w "Kalendarzu meteorów 2024" opracowanym przez International Meteor Organization. Oba wydawnictwa są bezpłatnie dostępne w internecie.

Wybrane dla Ciebie
Komentarze (3)

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (870 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.