Kopalnia "Guido" i jej zabytkowe chodniki

Galeria

[

]( http://wiadomosci.wp.pl/kopalnia-guido-unikatowy-zabytek-gornictwa-6038699917616257g )[

]( http://wiadomosci.wp.pl/kopalnia-guido-unikatowy-zabytek-gornictwa-6038699917616257g )
Kopalnia "Guido" - unikatowy zabytek górnictwa

"Guido" to unikatowy w skali światowej zabytek podziemnego górnictwa węglowego. W 1982 r. uruchomiono tam - jako oddział zabrzańskiego Muzeum Górnictwa Węglowego - skansen górniczy. Przez kilkanaście lat był on jedyną kopalnią węgla udostępnioną dla turystów. Placówkę zamknięto po odcięciu jej od systemu wentylacyjnego pobliskiej kopalni "Makoszowy".

Zabiegi o uratowanie "Guido" trwały w Zabrzu od 1999 r. Porozumienie władz Zabrza z samorządem wojewódzkim, zawarte w listopadzie zeszłego roku, przewiduje powstanie wspólnej instytucji kultury, która będzie zarządzać kopalnią. Jeden z dwóch poziomów kopalni - na głębokości 170 m - zostanie otwarty dla turystów już w maju tego roku.

Gotowa będzie wtedy historyczna część podziemnej ekspozycji, prezentująca pracę górnika, wydobycie węgla i konieczne do tego maszyny z przełomu XIX i XX wieku. Na kilkusetmetrowej trasie będzie można zobaczyć m.in. podziemne stajnie i historyczne urządzenia - od kilofów po ogromne pompy odwadniające. Atrakcją ma być interaktywność ekspozycji - odgłosy czy nawet aranżowane scenki pracy górników.

Drugi poziom - na głębokości 320 m - to prezentacja bardziej współczesnych metod wydobycia węgla. Do zwiedzania zostanie udostępniony prawdopodobnie w ciągu dwóch lat. Najciekawszym jego elementem będzie autentyczna ściana wydobywcza ze wszystkimi potrzebnymi do urobku i odstawy węgla maszynami. Będzie tam można samemu wykopać sobie kawałek węgla i zabrać do domu.

Samorządowcy planują, że "Guido", prócz funkcji muzealnej, będzie też pełnić funkcję rozrywkową, handlową, artystyczną, edukacyjną, wystawienniczą, a nawet sakralną. W przyszłości pod ziemią mają działać m.in. kaplica, pasaż handlowy i punkty gastronomiczne.

Kopalnia węgla kamiennego, na bazie której powstanie Zabytkowa Kopalnia, została założona w 1855 r. przez hrabiego Guidona Henckla von Donnersmarcka - stąd nosi nazwę "Guido". Od lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku mieściła się tu Kopalnia Doświadczalna Węgla Kamiennego "M-300", na terenie której w nieczynnych wyrobiskach uruchomiono w 1982 r. skansen. W 1987 r. obiekt wpisano do rejestru zabytków.

Udostępniony od początku istnienia skansenu poziom 320 m obejmuje ponad 2 tys. metrów wyrobisk chodnikowych oraz szyby z kompletnymi urządzeniami z XIX i XX wieku. W 1990 r. do turystycznego ruchu dołączono zabytkowy XIX-wieczny poziom 170 m. Ochroną konserwatorską i muzealną objęto część wyrobisk górniczych; całość podlega - jak wszystkie zakłady wydobywcze - nadzorowi Urzędu Górniczego.

Wobec prowadzonej od początku lat dziewięćdziesiątych restrukturyzacji górnictwa, dopłacające do utrzymania skansenu Gliwicka Spółka Węglowa i ówczesne Ministerstwo Gospodarki starały się o wykreślenie szybu "Guido" z rejestru zabytków, by umożliwić jego zasypanie. Mimo braku takiej decyzji częściowo zasypano poziom 320 i zdemontowano większość muzealnych urządzeń.

Niszczeniu obiektu zapobiegła decyzja generalnego konserwatora zabytków, który w 2000 r. uznał "Guido" za unikatowy zabytek w skali europejskiej. Po kilkuletnich staraniach miasto wykupiło teren, na którym położona jest kopalnia.

Udostępnienie Zabytkowej Kopalni dla turystów zakończy jeden z etapów większego projektu zakładającego stworzenie z Zabrza centrum turystyki przemysłowej na bazie obiektów pogórniczych.