Komentarz Internauty: Europa siedzi okrakiem na płocie

W naszych codziennych dyskusjach na temat irackiego kryzysu zauważam często, że obie strony tego sporu mniej uwagi poświęcają samemu Irakowi, a bardziej demonstrują swoje poparcie, lub też sprzeciw względem USA. Często ostentacyjnie. To prowokuje do zastanowienia się, na ile spór ten dotyczy samego Iraku, a na ile jest on dyskusją o kształcie naszego świata.

Kwestie „za” i „przeciw” wojnie ciekawie ujął brytyjski publicysta Timothy Garton Ash. Według niego oba stanowiska mają swoje racje, a konkluzja jaką wysnuwa daje się streścić w słowach: "Nie przekonują mnie argumenty "za" a te "przeciw" budzą wątpliwości". Zauważa on dalej, że na tego rodzaju rozterki, które w efekcie powodują bezczynność może sobie pozwolić publicysta – ale nie polityk, który musi opowiedzieć się po którejś ze stron. Aby skutecznie działać nie może „siedzieć okrakiem na płocie.

W zasadzie wszyscy zgadzają się co do celu - rozbrojenia Saddama. Różnice zdań pojawiają się przy okazji sposobu jego osiągnięcia. Te różnice, media próbują przedstawić jako rozłam Zachodu, którego granica przebiega wzdłuż Atlantyku.

W rzeczywistości granica ta jest niejednolita i rozrzucona po Europie, a podsycanie atmosfery takiego rozłamu właśnie ją dzieli najbardziej. Jedni zarzucają drugim wasalstwo względem USA, drudzy oskarżają pierwszych o sprzyjanie Saddamowi, wszyscy łamią ręce nad największym podziałem Europy od czasu żelaznej kurtyny. Podziału być może wyolbrzymionego, ale z pewnością rodzącego dla niej zagrożenie. Traci na tym przede wszystkim idea Zjednoczonej Europy.

Kryzys iracki ma swoje istotne tło, ujawniając nam, co w Unii niedoskonałe. Jak na dłoni widać jak kruche i słabe może być to zjednoczenie. Niezależnie od tego, na ile dzisiejszy spór wokół Iraku faktycznie dzieli Europę, sygnalizuje on problemy i wyzwania jakim będzie musiała ona stawić czoła w najbliższej przyszłości. Dotyczą one także Polski.

Przecież decydując się na wejście do Unii – organizmu, który dziś poszukuje swojej tożsamości - będziemy za jej przyszły kształt odpowiadać, ale przede wszystkim będziemy jego częścią. Szukanie tej tożsamości, to również szukanie miejsca Europy we współczesnym świecie, a konkretnie jej pozycji względem Ameryki. Dziś chce ona być z jednej strony partnerem USA, z drugiej strony obawia się hegemonii Stanów Zjednoczonych i rodzą się w niej coraz większe ambicje budowania alternatywnej względem niej siły.

Jednak, aby mówić o jakiejkolwiek polityce Europy, po pierwsze musi ona umieć przemawiać jednym głosem – nie tylko, aby móc być równorzędnym partnerem Ameryki, ale przede wszystkim aby pojęcie europejskiej polityki zagranicznej w ogóle zaistniało.

Po drugie posiadać siłę i umiejętność egzekwowania swoich racji i interesów. Żaden z tych warunków dziś nie jest spełniony , co pokazywał konflikt Bałkański, a dziś spór wokół Iraku.

To, jaka będzie Unia i czy w ogóle będzie, dotyczy bezpośrednio nas samych. W dużo większym stopniu niż sytuacja na Bliskim Wschodzie. Polska będzie musiała zająć określone stanowisko względem powyższych problemów. Warto już teraz zacząć o tym myśleć.

Rafał Miernik