Karpacka Troja za unijne pieniądze?

Karpacka Troja ma kosztować prawie 8 mln zł. Zrekonstruowane zostaną fragmenty wałów obronnych i domostw. W parku archeologicznym zbudowana będzie wioska z początku epoki brązu - planuje pomysłodawca, dyrektor Muzeum Podkarpackiego w Krosnie, Jan Gancarski. Liczy on, że rocznie skansen będzie zwiedzało ok. 250 tys. osób.

Jeśli otrzymamy dofinansowanie ze środków unijnych, to w 2007 roku skansen może przyjąć pierwszych turystów - dodał. Gancarski na pierwszy termin składania wniosków jednak nie zdążył, bo nie wykupił wszystkich działek od rolników. Ostatnią z nich nabył na początku kwietnia.

Grodzisko zwane też Wałami Królewskimi lub Karpackim Biskupinem, należy do najstarszych znanych dotąd osad obronnych w Polsce. Jeszcze kilkanaście lat temu grodzisko, zajmujące 3,5 ha i otoczone wałami obronnymi dochodzącymi do 10 metrów wysokości, uważano tylko za najlepiej zachowany wczesnośredniowieczny obiekt w Małopolsce. W latach 90. XX w. badania archeologiczne prowadzone przez Gancarskiego określiły wiek osady na niemal 4 tys. lat.

Zdaniem archeologów, w Trzcinicy tętniło wówczas życie i rozwijał się handel. Bursztyn znad Bałtyku wymieniano na wyroby znad Morza Śródziemnego. Według najnowszych ustaleń archeologów w latach 770- 780 przybyli tam pierwsi Słowianie.

Wały Królewskie znane były od wieków. Wiązały się z nimi różne legendy mówiące m.in. o mającej przebywać tam królowej Jadwidze oraz lochach podziemnych prowadzących do Biecza - powiedział Gancarski.

W trakcie prac w latach 90. odkryto 130 tys. zabytków archeologicznych pochodzących z różnych okresów świetności osady, m.in. wyroby kościane, rogowe, kamienne, unikalne zabytki z brązu, żelaza, złota, bałtycki bursztyn, przedmioty kultu i ozdoby.

W początkach epoki brązu w Trzcinicy zbudowano osadę warowną. Broniona była wałem z palisadą, palisadą, fosą i naturalną stromizną stoków. W latach 2000-1650 przed Chrystusem mieszkała w niej ludność grupy pleszowskiej kultury mierzanowickiej, pozostającej pod silnymi wpływami zakarpackimi. Potem między 1650 a 1350 rokiem przed Chrystusem żyła tutaj ludność zakarpacka kultury Otomani - Fuzesabony o bardzo wysokim poziomie cywilizacyjnym.

Na miejscu produkowano wyroby z brązu i złota. Spotykamy tu oddziaływania kulturowe idące od strony wielkich cywilizacji basenu Morza Śródziemnego, ale także od północy, znad Bałtyku. Było to ważne pradziejowe centrum kulturotwórcze - podkreśla Gancarski.