Kapituła Orderu Orła Białego już bez Geremka

Termin złożenia oświadczenia lustracyjnego przez Geremka w związku z zasiadaniem w Kapitule Orderu Orła Białego upłynął 4 maja. Profesor - nie dopełniając tego obowiązku - zrezygnował z członkostwa w Kapitule.

Geremek nie złożył w wymaganym terminie oświadczenia lustracyjnego także w związku z pełnieniem funkcji europosła. Jak tłumaczył wówczas, decyzję podjął ze świadomością konsekwencji, w geście protestu przeciw sposobowi lustracji w Polsce. Zgodnie z ustawą lustracyjną, za niezłożenie powtórnego oświadczenia lustracyjnego Geremek powinien stracić mandat eurodeputowanego.

Pod koniec kwietnia, także z powodu niezłożenia oświadczenia lustracyjnego stanowisko w Kapitule stracił były premier Tadeusz Mazowiecki.

Prezydencki minister tłumaczył, że sytuacja Geremka i wcześniejszy przypadek Mazowieckiego są analogiczne. Podkreślił, że Geremek stracił stanowisko w Kapitule nie na podstawie decyzji prezydenta, ale z mocy obowiązującego prawa.

Marszałek Sejmu Ludwik Dorn nie wykluczył, że będzie chciał skonfrontować informację PKW z ekspertyzami, które zamówił jego poprzednik. Jak powiedział, dla niego sytuacja pod względem prawnym jest całkowicie jasna. Ale ze względu na międzynarodowy wydźwięk tej sprawy należy zrobić wszystko, by nikt nie miał wątpliwości, że działa tutaj prawo - zaznaczył marszałek.

Dorn zaznaczył jednocześnie, że to nie on decyduje o wygaśnięciu mandatu eurodeputowanego. Marszałek dokonuje aktu deklaratoryjnego jak powiedzmy herold na rynku, który dmie w trąbę i ogłasza, że coś się stało - powiedział.

Według Łopińskiego, ustawa lustracyjna dotyczy wszystkich osób mianowanych lub powołanych przez prezydenta na stanowisko publiczne. Jak dodał, ustawodawca nie rozróżnia funkcji pełnionych społecznie (takich jak członkostwo w Kapitule) od stanowisk urzędników państwowych.

Maciej Łopiński wyraził żal, że Bronisław Geremek podjął taką właśnie decyzję. Zapowiedział też, że Lech Kaczyński uzupełni skład kapituły Orderu Orła Białego. Na razie nie wiadomo, kto mógłby zasiąść w Kapitule.

Sekretarz kapituły profesor Władysław Bartoszewski zapowiedział, że zamierza w tym tygodniu zwrócić się do prezydenta w sprawie funkcjonowania Kapituły Orła Białego. Profesor Bartoszewski nie chciał ujawnić, czy zrezygnuje z członkostwa w kapitule.

Członkowie Kapituły Orderu Orła Białego powoływani są przez prezydenta na pięć lat spośród osób, które zostały odznaczone tym Orderem.

Kapitułę tworzą: Wielki Mistrz Orderu i pięciu członków Kapituły. Obecnie Wielkim Mistrzem jest prezydent Lech Kaczyński, sekretarzem kapituły profesor Władysław Bartoszewski, wraz z nimi w kapitule zasiada jedynie Andrzej Gwiazda.

Do kapituły kawalerów Orderu powołuje prezydent. Na razie nie wiadomo kto mógłby zająć miejsce Tadeusza Mazowieckiego i Bronisława Geremka. Wśród odznaczonych Orderem są między innymi: m.in. Leszek Balcerowicz, Wiesław Chrzanowski, Marek Edelman, Aleksander Kwaśniewski, Irena Sendler, Anna Walentynowicz i Lech Wałęsa.

Trybunał Konstytucyjny oceni zgodność ustawy lustracyjnej z konstytucją podczas rozprawy, która rozpocznie się 9 maja. Została zaplanowana na trzy dni - do 11 maja. Ustawę zaskarżył SLD oraz rzecznik praw obywatelskich Janusz Kochanowski.