Miażdżący raport ws. afery PiS. "Aż 46 nieprawidłowości"
- Kontrola wykazała aż 46 nieprawidłowości w pięciu obszarach - powiedział na konferencji prasowej prezes NIK. - Mieliśmy do czynienia z wydawaniem wiz w sposób korupcjogenny - podkreślił.
- Wyniki kontroli wskazują, że przynajmniej od listopada 2022 roku do maja 2023 roku funkcjonował nietransparentny i korupcjogenny mechanizm wpływania na niektórych konsulów w zakresie przyspieszania rozpatrywania wniosków wizowych i uzyskiwania korzystnych rozstrzygnięć - mówił prezes NIK.
Podkreślił także, że "minister spraw zagranicznych nie wykonywał w sposób rzetelny ustawowego obowiązku nadzoru".
- W okresie od marca do października 2022 roku obywatelom Federacji Rosyjskiej wydano 344 wizy w celu wykonywania pracy - powiedział Marian Banaś.
- Od 2021 roku do połowy 2023 w MSZ działał mechanizm, gdzie osoby trzecie z wykorzystaniem pośrednictwa sekretarza stanu i niektórych pracowników departamentu konsularnego (...) wpływały na proces wizowy - relacjonował Banaś.
Jak dodał, w tym procederze uczestniczyły firmy prywatne oraz m.in. nieformalny doradca sekretarza stanu, który nigdy nie był zatrudniony w MSZ, a mimo to sekretarz stanu w resorcie wspierał jego działalność, m.in. poprzez przekazywanie pracownikom departamentu konsularnego MSZ list z nazwiskami osób, co do których było oczekiwanie przyspieszenia procesu wizowego lub wydania konkretnej decyzji.
Afera wizowa
Tzw. afera wizowa wybuchła latem 2023 r. 31 sierpnia Piotr Wawrzyk, który odpowiadał za sprawy konsularne, w tym za system wydawania wiz, został odwołany z funkcji sekretarza stanu w MSZ. Jako powód podano "brak satysfakcjonującej współpracy". Kilka dni później ówczesny premier Mateusz Morawiecki przyznał, że dymisja Wawrzyka związana jest z działaniami CBA.
W kolejnych dniach media zaczęły ujawniać nieprawidłowości przy wydawaniu wiz. Opisano m.in. sprawę imigrantów udających ekipy filmowe z Bollywood, którzy za pieniądze mieli otrzymać polskie wizy. Pojawiły się też wówczas informacje o tym, że w kwietniu 2023 r. został zatrzymany współpracownik Wawrzyka, Edgar K.
W styczniu tego roku Wawrzyk został zatrzymany przez funkcjonariuszy lubelskiej delegatury CBA w śledztwie dotyczącym płatnej protekcji w związku z przyspieszaniem procedur wizowych.
Prokuratura ustaliła, że K. powoływał się na wpływy w MSZ i m.in. przyspieszał wydawanie wiz. Przekazał pracownikom MSZ, w tym Wawrzykowi dane dotyczące co najmniej 607 cudzoziemców, dla których chciał uzyskać wizy w kilkunastu polskich placówkach dyplomatycznych. Wizy udzielono co najmniej 358 z tych osób. Łączna suma korzyści przyjętych przez K. przekracza równowartość 500 tys. zł.