Jakie prawa, a jakie obowiązki ma robot?
Naukowcy wyrażają zaniepokojenie przyszłością autonomicznych robotów, które już niedługo będą mogły podejmować własne decyzje. W Londynie zorganizowano konferencję, gdzie zostaną poruszone kwestie praw, obowiązków i etyki maszyn.
24.04.2007 | aktual.: 24.04.2007 15:04
Roboty stają się coraz bardziej niezależne od człowieka. Już teraz automatyczne sprzątaczki mogą same zdecydować, kiedy pokój jest czysty i należy przejść do odkurzania następnego.
Znacznie poważniejszy problem dotyczy robota, który ma strzec granicy między Koreą Południową i Północną. Jest on wyposażony w karabiny maszynowe i naukowcy zastanawiają się, kogo obarczyć odpowiedzialnością za ewentualną śmierć człowieka z rąk maszyny.
Tymi problemami zajmą się specjaliści zebrani w londyńskim Muzeum Nauki. Podkreślają oni, że obecnie potrzebna jest poważna debata, bo wiele dotychczasowych badań w tej dziedzinie jest nierzetelnych. Kilka zespołów ekspertów w Europie i w Azji już pracuje nad tzw. Kartą Praw Robotów.
Zdaniem specjalistów, rozwój autonomii maszyn jest nieunikniony. Problemy mogą pojawiać się zarówno podczas opieki robotów nad ludźmi starszymi i niepełnosprawnymi. W Japonii już teraz roboty zaczynają wykonywać część obowiązków pielęgniarek.
Skomplikowane etycznie może być też zastosowanie robotów do celów militarnych i policyjnych - na przykład w starciach z demonstrantami, gdzie samodzielne roboty będą wyposażone w armatki wodne.
Tymczasem rząd Korei Południowej podkreśla, że zasady współżycia ludzi z robotami powinny powstać jak najszybciej. Tamtejsze ministerstwo informacji przewiduje, że każda rodzina może mieć swojego robota już w 2015 roku.
Zdaniem ekspertów rządu w Seulu, Karta Praw Robotów może opierać się na tzw. trzech prawach robotyki, zaproponowanych w 1942 roku przez amerykańskiego pisarza Isaaca Asimova w opowiadaniu "Zabawa w Berka":
- Robot nie może skrzywdzić człowieka, ani przez zaniechanie działania dopuścić, aby człowiek doznał krzywdy;
- Robot musi być posłuszny rozkazom człowieka, chyba że stoją one w sprzeczności z Pierwszym Prawem;
- Robot musi chronić sam siebie, jeśli tylko nie stoi to w sprzeczności z Pierwszym lub Drugim Prawem.
