Ile naprawdę zarabiają sędziowie i kiedy przechodzą na emerytury? Oto liczby
Były przypadki, że już w wieku 34 lat sędzia przechodził na emeryturę. Średnio po przejściu w stan spoczynku pobierają 8 189 zł. Zarobki są bardzo różne - od 6 tys. do prawie 20 tys. zł. W Sądzie Najwyższym z kolei to ponad 27 tys. zł.
Formalnie sędziowie nie przechodzą na emeryturę, ale w stan spoczynku, choć dla uproszczenia można mówić o nich jako emerytach. Na swój wniosek sędzia może zakończyć pracę po ukończeniu 55 lat - to pułap dla kobiet, które pracowały co najmniej 25 lat w sądzie bądź prokuraturze. Dla mężczyzn, pracujących co najmniej 30 lat w wymienionych instytucjach, to 60 lat. Mogą jednak pracować do 70. roku życia, jeśli chcą i są do tego zdolni. Sędzia może zostać też zostać „emerytowany” wcześniej - na przykład z powodu choroby lub reorganizacji sądów.
Jak w praktyce zarabiają sędziowie i kiedy kończą kariery? Wiceminister sprawiedliwości Łukasz Piebiak udzielił tu precyzyjnej odpowiedzi. Zarobki kształtują się od 6 555 zł do 19 181 zł (dane z wyłączeniem Sądu Najwyższego). Rozstrzał jest duży, bo na różnych szczeblach płace bardzo od siebie odbiegają.
W sądach apelacyjnych w 2012 r. średnie wynagrodzenie wynosiło 12 926 zł, by do 2016 roku wzrosnąć do 16 481 zł. Z kolei na najniższym szczeblu, czyli w sądach rejonowych, sędzia zarabiał początkowo 8 844 zł i 11 074 zł.
Prezes sądu apelacyjnego zarabiał w minionym roku maksymalnie 19 181 zł. Z kolei prezes sądu rejonowego - 13 684 zł. Dla porównania w Sądzie Najwyższym pierwsza prezes zarabia miesięcznie 27,7 tys. zł.. To prof. Małgorzata Gersdorf mówiła, że "za 10 tys. brutto dobrze żyć można tylko na prowincji".
Okazuje się, że najwcześniej na emeryturę odchodzą sędziowie z sądów na najniższym szczeblu. Tam, gdzie pensje są najniższe. W 2016 r. średnia wieku świeżo upieczonych emerytów w sądach rejonowych wynosiła 60 lat, ale najmłodsi odchodzili już w wieku 37 lat. Najmłodszy sędzia odszedł w stan spoczynku w 2014 roku - miał wówczas 34 lata. Sędzia może przejść w stan spoczynku na wniosek kolegium sądu, jeżeli z powodu utraty sił lub choroby zostanie uznany przez lekarza orzecznika ZUS za trwale niezdolnego do pełnienia obowiązków.
Im wyższy szczebel, tym większe zarobki, więc i wiek odejścia się wydłuża - średnia w sądach okręgowych to 62 lata, a najmłodszy emeryt miał 53 lata. W sądach apelacyjnych średnia to już 65 lat, a najmłodszy emeryt miał lat 55.
Ciekawe są dane o przeciętnych „emeryturach”. Otóż od roku 2012 do 2016 kwota ta wzrosła z 6 667 zł do 8 189 zł.