Gowinowcy nie dają za wygraną. "Prezes jest jeden". Mamy partyjny dokument

Od prawie tygodnia trwa publiczna walka o przejęcie władzy w Porozumieniu - partii będącej ważnym koalicjantem PiS-u w Zjednoczonej Prawicy. Gdy w czwartek późnym wieczorem decyzją Prezydium Zarządu Krajowego w prawach członków Porozumienia zawieszeni zostali Adam Bielan, Anna Jóźwik, Marcel Klinowski i Arkadiusz Urban, stronnicy Jarosława Gowina mówili nieoficjalnie, że tym ruchem "czyszczą partię z PiS-owców". 

Bielan czy Gowin? Wojna na szczycie Porozumienia

Chodziło o pokłosie konfliktu, który rozgorzał w partii wiosną ubiegłego roku przy okazji sprzeciwu ówczesnego wicepremiera Gowina wobec korespondencyjnych wyborów prezydenckich. Część polityków Porozumienia uznała wtedy, że wobec twardego stanowiska PiS-u należy rozmawiać z opozycją o ewentualnym wariancie przyspieszonych wyborów, grupa bliższa Nowogrodzkiej uznała jednak takie postępowanie za zdradę Zjednoczonej Prawicy. W tej drugiej, właściwie od początku, znajdował się również Adam Bielan, który od lat nie ukrywał swojej lojalności wobec Jarosława Kaczyńskiego. Usunięcie go ze struktur ugrupowania, miało być w myśl logiki Gowinowców - "porządkowaniem szeregów".

Sytuacja nie była jednak klarowna pod względem prawnym, a tzw. Bielaniści znaleźli lukę w statucie partii, która ich zdaniem, umożliwiła Adamowi Bielanowi przejęcie funkcji szefa Porozumienia. Według polityków bliskich Adamowi Bielanowi, kadencja Jarosława Gowina zakończyła się trzy lata temu, a wobec braku tajnego głosowania, zgodnie z regulaminem Porozumienia - obowiązki szefa ugrupowania przejmuje jego zastępca, w tym przypadku Bielan. Gdy sąd partyjny dowiedział się o tej sprawie, wicepremier miał zaplanować zawieszenie członków tego sądu oraz wyrzucenie partyjnych "rozłamowców". W tle pojawiają się również zarzuty o "pompowanie" zarządu oraz prezydium partii w 2019 roku, tak, aby Gowin miał większość pozwalającą mu utrzymać kontrolę.

Na tak przedstawione argumenty powtarzane przez Adama Bielana w wielu mediach, Gowinowcy przygotowali jednak odpowiedź prawną, do której dotarła Wirtualna Polska. Jej autorem jest prof. Marcin Wiącek z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Dokument został sporządzony w sobotę 6 lutego. Według naszych informacji, analiza ta ma zostać przedstawiona Jarosławowi Kaczyńskiemu.

"Domniemanie prezesury", "niewystarczające przesłanki"

Kluczowe są tutaj dwie kwestie, mianowicie § 28 statutu Porozumienia - mówiący o tym, że prezes partii kieruje pracami Zarządu Krajowego i Prezydium Zarządu oraz Przepis § 29 ust. 2. Stanowi on, że "W przypadku wygaśnięcia członkostwa Prezesa w Partii, niemożności wykonywania przezeń mandatu lub jego rezygnacji, uprawnienia wynikające z § 28 do czasu wyboru przez Kongres nowego Prezesa wykonuje Przewodniczący Konwencji Krajowej" - i właśnie na ten zapis powołuje się Adam Bielan ze stronnikami.

Zgodnie z opinią prawną prof. Wiącka, sam brak przeprowadzenia wyborów nie sprawia, że Jarosław Gowin traci swoje stanowisko ponieważ "pozostaje członkiem partii, jak również nie złożył rezygnacji z funkcji prezesa". Nie istnieje również żaden dokument, który potwierdzałby usunięcie polityka z pełnionej funkcji. Według interpretacji, na którą powołują się Gowinowcy, nie zaszły również przesłanki o "niemożności wykonywania mandatu" prezesa Porozumienia. Dlaczego?

Prawnik twierdzi, że nie zdecydował o tym Kongres partii za pomocą stosownej uchwały ani żadne inne ciało statutowe, natomiast sam zapis regulaminu "nie przewiduje innych przypadków, w których przewodniczący Konwencji Krajowej (Adam Bielan - przyp. red.) miałby przejmować obowiązki prezesa".

Jednym słowem, nawet jeśli istnieją wątpliwości co do legalności pełnienia funkcji szefa partii przez Jarosława Gowina - do czasu ich rozstrzygnięcia przez sąd - jak twierdzi prof. Marcin Wiącek - regulamin milczy na temat automatycznego zastąpienia go przez Przewodniczącego Konwencji Porozumienia. 

W międzyczasie nie zmieniły się również dane widniejące w spisie partii, zgłaszane do sądu rejestrowego. Również tam jako osoba w ewidencji upoważniona do reprezentowania partii oraz zaciągania w jej imieniu zobowiązań finansowych widnieje Jarosław Gowin. Wewnątrzpartyjny dokument, do którego dotarła Wirtualna Polska sugeruje w konkluzjach, że skoro sąd rejestrowy nie podważył tego zapisu, istnieje domniemanie, że Jarosław Gowin jest nadal szefem Porozumienia. Równocześnie zaleca się doprecyzowanie regulaminu o zapis związany z konfliktem wywołanym domniemanym przez Adama Bielana automatycznym zastąpieniem prezesa w wyniku braku statutowych wyborów.

Bortniczuk: "Mamy swoje analizy"

O interpretację przepisów partyjnych w odniesieniu do cytowanego dokumentu zwróciliśmy się do posła Kamila Bortniczuka, którego Jarosław Gowin wykluczył z partii, a który przekonuje, że cała procedura odbyła się niezgodnie z prawem. - My mamy swoje analizy, z których wynika, że Jarosław Gowin nie może być prezesem Porozumienia, ponieważ zaszła jedna z przesłanek o której mówi statut. Chodzi o 'niemożność wykonywania mandatu'. Interpretujemy ją inaczej niż prof. Marcin Wiącek. Skoro Gowin nie został wybrany, nie może sprawować swojej funkcji; jedno wynika z drugiego - przekonuje w rozmowie z WP Bortniczuk.

Powołuje się tym samym na opinię wykonaną przez dr Paulinę Dzierżak, która od dłuższego czasu zajmować się ma kwestiami prawnymi Porozumienia, reprezentując partię m.in. przed Sądem Najwyższym w sprawie przyjęcia sprawozdania partyjnego za rok 2019. - Z dokumentu, który posiadamy wynika jasno również to, że działania ciał statutowych Porozumienia są niezgodne z zapisami statutu od października, dlatego odwołanie grupy posłów przez Jarosława Gowina jest nieważne. Takie sprawy powinny regulować oficjalne organy, a nie zemsta za to, że mam inne zdanie na temat legalności wyboru prezesa - komentuje Kamil Bortniczuk.

Poniżej publikujemy oświadczenie, które Wirtualna Polska otrzymała od Adama Bielana.

"Są poważne zastrzeżenia do przedstawionej opinii. Wynika z niej, że w Porozumieniu jest luka w statucie i nic nie da się z nią nic zrobić nawet wtedy, gdy kadencja Prezesa wygasa na skutek niezrealizowania obowiązku przez samego Prezesa i mimo tego, że jak sama opinia wskazuje, że w takiej sytuacji może dojść do istotnego zakłócenia funkcjonowania partii. Z tą tezą nie można się zgodzić, gdyż taka interpretacja Statutu oznacza naruszenie zasady 'Nemo potest commodum capere de iniuria sua propria. Nikt nie może czerpać korzyści z własnego bezprawia'. W myśl tej zasady nie można zaakceptować takiego stanu rzeczy, w którym raz wybrany prezes jest nim dożywotnio, mimo że nie wykonuje ciążącego na nim obowiązku i nie odnawia demokratycznego mandatu co trzy lata. Potwierdza to zresztą opracowanie, którym dysponujemy, które będzie podstawą wniosku do Sądu Okręgowego w Warszawie, wskazujące, że w takiej sytuacji dochodzi do przejęcia kompetencji Prezesa przez Przewodniczącego Konwencji Krajowej, który ma ważny, demokratyczny mandat i zgodnie ze Statutem uprawniony jest do reprezentowania partii w przypadku 'niemożności pełnienia funkcji przez Prezesa'. Wierzę, że trzy instancyjne szybkie i sprawne postępowanie kończące się orzeczeniem Sądu Najwyższego wyjaśni kto ma w niej rację".

Marcin Makowski dla WP Wiadomości

Poniżej pełna treść uzasadnienia prof. Marcina Wiącka.