Gdy Irak płonie, Kurdystan tętni życiem

To także Irak. Wydaje się jednak, że Sulejmaniję dzielą lata świetlne od klaustrofobicznych betonowych murów ochronnych i rozlewu krwi w Bagdadzie, 250 km na południe - pisze dziennikarz agencji Reutera, Terry Friel.

Kurdowie chwalą się, że czynsze w Sulejmanii są dziś większe niż w Londynie. Nieważne, czy to prawda - przechwałka dowodzi energii i optymizmu, odróżniających większość Kurdystanu od reszty wstrząsanego wojną Iraku.

55-letni Szer Mohammed jest typowym przedstawicielem nowej elity Kurdystanu. Były peszmerga ("gotowy umrzeć" - tradycyjna nazwa kurdyjskich bojowników walczących w partyzantce i powstaniach o niepodległość Kurdystanu), wyjechał w 1991 roku do Londynu, gdzie wzbogacił się, prowadząc mongolską restaurację.

Niedawno wrócił do Kurdystanu i zajął się uprawą winorośli. Wozi także zagranicznych turystów w skaliste góry północnego Iraku, kusząc ich oszałamiająco pięknymi widokami.

Dwadzieścia lat temu ludzie wyjeżdżali do Europy, do Stanów Zjednoczonych, do krajów zamorskich - opowiada Szer w swoim pałacyku górującym nad wzgórzem, gdzie niegdyś, podczas walk z armią Saddama Husajna, ukrywał się miesiącami w ciasnej jaskini. Teraz, trzy lata od upadku Saddama, wracają oni do kraju, przywożąc pieniądze - dodaje.

Ale do Kurdystanu przyjeżdżają nie tylko Kurdowie. Hotel "Sulaimaniya Palace" przejęła firma z Libanu; Norwegowie szukają ropy; tureckie, brytyjskie, chińskie, irańskie i inne międzynarodowe firmy szukają tutaj miejsca dla swojej działalności.

Kurdystan reklamuje się jako bezpieczne miejsce dla firm, które chcą robić interesy w Iraku, lecz obawiają się wysokich kosztów oraz braku bezpieczeństwa w samym Bagdadzie.

U nas jest stabilizacja. U nas jest bezpieczeństwo - mówi wicepremier Kurdystanu i szef regionu Sulejmanija, Omar Fatah, siedząc w innej restauracji, z której widać światła tego szybko rozbudowującego się miasta.

Firmy powinny tutaj przyjeżdżać. Mamy dobrą infrastrukturę. Kurdystan to idealne miejsce dla przedsiębiorstw, które chcą założyć swoją filię i robić interesy w Iraku - zachęca Fatah.

Od piętnastu lat Kurdystan cieszy się względnym spokojem. Taka sytuacja panuje od 1991 roku, gdy Kurdowie uzyskali de facto ograniczoną autonomię. Zapewniło ją amerykańskie i brytyjskie lotnictwo, które nie wpuszczało samolotów i śmigłowców Saddama nad Kurdystan, chroniąc go w ten sposób przed wojskami dyktatora.

Region oferuje firmom ulgi podatkowe; zyski można odprowadzać za granicę, a cudzoziemskie firmy mogą nabywać ziemię.

Kurdystan ma również ropę naftową. Norweska firma DNO ogłosiła, że w przyszłym roku zacznie wydobywać ten surowiec niedaleko granicy z Turcją.

Regionalny parlament kurdyjski ma wkrótce przeprowadzić głosowanie nad propozycją utworzenia własnego ministerstwa bogactw naturalnych, które zajmowałoby się zasobami ropy i gazu w regionie. Powstanie takiego resortu zwiększyłoby niezależność Kurdystanu od arabskiego południa kraju.

Wzdłuż głównej szosy prowadzącej z Sulejmanii do Kirkuku, leżącego pośród pól naftowych tuż na południe od obecnej granicy Kurdystanu, można dostrzec wiele nowych placów budowy.

Jednak dobrobyt widoczny w kurdyjskich miastach nie dociera na wieś. Młodzi ludzie opuszczają ją w poszukiwaniu pracy. Nawet w mniej biednych wsiach położonych z dala od szosy nie ma ani jednego sklepu czy straganu.

Żyje się nam coraz lepiej, ale nie mamy dość jedzenia. Nie mamy nawet szkoły - narzeka Raszid Karim, 80-letni były peszmerga z wioski oddalonej zaledwie kilka kilometrów od pałacyku i winnicy Szer Mohammeda.