Elektroodpady. Jak prawidłowo z nimi postępować?

Co to są elektroodpady?

Pod pojęciem elektroodpadów (elektrośmieci) kryją się urządzenia elektryczne i elektroniczne, które albo działały na prąd, albo na baterie. Są to odpady mogące zawierać substancje niebezpieczne, szkodliwe dla ludzi i środowiska, m.in. rtęć, ołów, związki bromu, kadm i nikiel. Po wydostaniu się z uszkodzonego sprzętu, z łatwością przenikają do gleby i wód gruntowych, stanowiąc poważne zagrożenie dla środowiska i nas samych.

Daj odpadom drugie życie!

Świat tonie w śmieciach! Na szczęście problem zauważa coraz więcej osób. Filozofia zero waste rośnie w siłę. Jesteśmy też coraz bardziej świadomymi konsumentami. Staramy się, aby kupowane przez nas przedmioty były dobrej jakości i służyły nam przez dłuższy czas. Wszystko po to, by jak najmniej rzeczy trafiało na składowiska, a najwięcej mogło zostać ponownie przetworzonych. By jednak tak się stało, potrzebna jest prawidłowa wstępna segregacja. To dzięki dobrze wykonanemu zadaniu na tym poziomie ułatwiamy proces recyklingu, a co za tym idzie dajemy odpadom drugie życie.

Co zatem w sytuacji, gdy sprzęt elektroniczny, który mamy w domu, przestaje nam być potrzebny? Jeśli jest sprawny, warto go oddać osobom, które będą mogły dalej niego korzystać. Zdarza się również, że urządzenie nie działa z powodu drobnej usterki, którą można łatwo i tanio naprawić. Niekiedy jednak awaria jest na tyle poważna, że sprzęt elektroniczny do niczego się już nie nadaje. Konieczna jest wówczas jego utylizacja.

Gdzie wyrzucać elektroodpady?

Świadomość społeczeństwa dotycząca ochrony środowiska jest coraz większa. Z większą łatwością niż jeszcze kilka lat temu przychodzi nam segregowanie odpadów. Zdarza się jednak, że nie wiemy, co zrobić z uszkodzonym urządzeniem elektrycznym lub elektronicznym. A te muszą być zbierane selektywnie, by następnie móc poddać je procesom odzysku, recyklingu oraz unieszkodliwienia substancji niebezpiecznych. W ten sposób dostają drugie życie – są przekazywane do zakładów przetwarzania, gdzie w zakładach przetwarzania odzyskuje się poszczególne frakcje z elektroodpadów, takie jak np. szkło, metale żelazne i nieżelazne, tworzywa sztuczne.

– Konsumenci kojarzą elektroodpady przede wszystkim z odpadami takimi jak lodówki, telewizory czy pralki. Wiele osób zapomina lub nie wie, że elektroodpadem jest również mówiąca zabawka, ładowarka czy inne urządzenia codziennego użytku zasilane na prąd lub baterie. Podczas warsztatów edukacyjnych spotykam się też czasem z przekonaniem, że skoro np. taki kabel jest z metalu i tworzyw, powinien trafić właśnie do tej frakcji, a tak nie jest. Wszystkie elektroodpady powinny być oddane do specjalnych punktów zbiórki takich jak np. gminne PSZOK-i (Punkty Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych) lub trafić do specjalnych kontenerów do zbiórki e-odpadów, aby potem ukryte w nich cenne surowce mogły wrócić ponownie do użycia – mówi Monika Wyciechowska z grupy RLG, w skład, której wchodzi RLG Relectra Polska, organizacja odzysku, która przejmuje i realizuje obowiązki wprowadzających na polski rynek sprzęt elektryczny i elektroniczny.

Elektroodpady można oddać do:

• Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK),

• w sklepie przy zakupie nowego tego samego rodzaju (sprzedawca ma obowiązek przyjęcia sprzętu 1:1)

• przy dostawie nowego produktu (wcześniej zgłoś to sprzedawcy)

• sprzęt małych rozmiarów (którego żaden wymiar nie przekracza 25cm) oddaj w sklepie z elektroniką o powierzchni sprzedaży pow. 400m2

• wrzuć do pojemników przeznaczonych do zbiórki elektroodpadów.

Baterie? Nie wyrzucaj do kosza!

Baterie, które wykorzystujemy na co dzień do pracy wielu urządzeń elektrycznych, to niezwykle szkodliwy odpad. Jedna guzikowa bateria jest w stanie zanieczyścić 400 l wody i skazić 1 m3 gleby.

I choć baterii oraz przenośnych akumulatorów nie klasyfikuje się jako elektroodpady są to jednak odpady niebezpieczne, które należy odpowiednio segregować. Po zużyciu powinny trafić do:

• pojemnika na zużyte baterie w sklepie sprzedającym baterie o powierzchni sprzedaży pow. 25m2,

• pojemnika na baterie np. w szkole, przedszkolu, na poczcie, w urzędzie gminy,

• Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) w Twojej gminie.

Prawidłowa segregacja odpadów to nasza wspólna sprawa. Niekiedy nie jest to łatwe zadanie, bo nie wiemy, czy dany sprzęt klasyfikowany jest jako elektroodpad lub gdzie należy go oddać. Potrzebne informacje możemy znaleźć na stronach internetowych miasta lub gminy. Obecnie trwa też kampania edukacyjna "Elektroodpady – puszczam w obieg". Na stronie www.elektro3000.pl można znaleźć wiele informacji dotyczących szkodliwości elektroodpadów oraz właściwego obchodzenia się z nimi, kiedy przestaną być nam potrzebne.