Efekt jeziora. Jak powstaje? Atak zimy nad morzem

Za dynamiczne zmiany pogody w Polsce odpowiada głęboki niż, który zderzając się ze stosunkowo ciepłymi masami powietrza, tworzy tzw. efekt jeziora.

O efekcie jeziora mówi się w odniesieniu do regionów, znajdujących się w pobliżu dużych zbiorników wodnych. To zjawisko nosi także nazwę efektu morza - zwłaszcza w kontekście terenów położonych w sąsiedztwie niewielkich mórz, np. Bałtyku.

Efekt jeziora powstaje, gdy masy bardzo zimnego powietrza napływają w region dużego zbiornika wodnego. Te, muszą charakteryzować się zaś znacznie wyższą temperaturą powierzchni od napływających, arktycznych prądów. Tak duży gradient sprawia, że nad powierzchnią akwenu dochodzi do rozwoju chmur kłębiasto-deszczowych Cumulonimbus, odpowiadających za opady. Chmury te, wkraczając nad ląd, przynoszą ze sobą intensywne śnieżyce oraz diametralne zmiany w pogodzie. Jak wskazują synoptycy, śnieżyce wywołane przez efekt jeziora są bardzo dynamiczne i obfite - miejscami przyrost pokrywy śnieżnej znacznie przekracza 10 cm/godz.

Na efekt jeziora są w szczególności narażone regiony położone w okolicy dużych akwenów wodnych. W Polsce są nimi tereny znajdujące się nad morzem - Trójmiasto, część województw zachodnio-pomorskiego oraz warmińsko-mazurskiego. Zjawisko to, w polskiej części Morza Bałtyckiego występuje najczęściej od listopada do lutego - zdarzały się jednak sytuacje, że efekt jeziora kształtował aurę pod koniec lata lub na początku jesieni. W tych przypadkach, zamiast opadów śniegu, północ Polski dotykały intensywne ulewy. Ogromny wpływ na dynamikę warunków meteorologicznych ma różnica temperatur pomiędzy spływającymi masami powietrza a powierzchnią zbiornika wodnego. Im jest ona większa, tym bardziej diametralnych zmian w pogodzie należy się spodziewać.

Niż Brygida, który na przełomie pierwszej i drugiej dekady grudnia wkroczył do Polski, przyniósł ze sobą gwałtowne opady śniegu oraz silny wiatr. Przed niebezpieczną sytuacją pogodową ostrzegało m.in. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, które w poniedziałek, 12 grudnia rozesłało do mieszkańców części województw pomorskiego i warmińsko-mazurskiego alerty. Synoptycy wskazują, że najsilniejsze śnieżyce mogą wystąpić w regionach podgórskich, na wschodzie oraz północy kraju - w tej części Polski na pogodę dodatkowo wpływa efekt jeziora. Zgodnie z najnowszymi prognozami, sytuacja ma ulec niewielkiej poprawie już w nocy z poniedziałku na wtorek.

Bądź na bieżąco z wydarzeniami w Polsce i na wojnie w Ukrainie, klikając TUTAJ.