Dzisiaj żandarmeria wojskowa obchodzi swoje święto
Kontrolują dyscyplinę w wojsku, zapobiegają popełnianiu przestępstw. Żołnierze żandarmerii wojskowej mają dziś, 13 czerwca, swoje święto. Obchodzone już po raz dwudziesty, nawiązuje do tradycji Dywizjonu Karabinierów Konnych z 19. wieku oraz żandarmerii z lat 1914-1945. To 13 czerwca 1831 roku, w czasie Powstania Listopadowego, rozkazem generała Tomasza Łubieńskiego powołano "Służbę Polową", czyli pierwsze oddziały wojskowej policji.
13.06.2013 | aktual.: 13.06.2013 06:22
Żołnierze żandarmerii wojskowej pełnią też służbę poza granicami kraju, uczestnicząc w misjach pokojowych i stabilizacyjnych pod auspicjami NATO, ONZ oraz Unii Europejskiej. Policja wojskowa była obecna w Iraku, Syrii, Libanie, Demokratycznej Republice Konga i w Czadzie. Obecnie jej funkcjonariusze służą w Afganistanie, Bośni i Hercegowinie oraz Kosowie.
Zadania żandarmerii wojskowej zmieniają się w ciągu ostatnich lat, wraz z pojawiającymi się nowymi zagrożeniami w wojsku. Zmniejszył się procent pospolitych przestępstw w jednostkach, doszły natomiast takie zjawiska, jak narkomania, czy korupcja. Po 2001 roku jednym z ważniejszych zagrożeń jest światowy terroryzm. Dlatego też powołano elitarne jednostki do działań specjalnych o charakterze policyjnym, na przykład JW "Agat". Żandarmeria utworzyła również Wielonarodowy Batalion Policji Wojskowej dla potrzeb NATO, który cieszy się uznaniem zagranicznych partnerów.
Policja wojskowa nosi szkarłatne berety oraz odznaki, na których najbardziej widoczny jest motyw czerwonego koła z żółtym płomieniem znicza, otoczony wieńcem laurowym. Żandarmeria wojskowa regularnie funkcjonowała od 1914 roku do końca drugiej wojny światowej. W 1946 roku rząd brytyjski przejął na siebie przeprowadzenie demobilizacji Polskich Sił Zbrojnych, tworząc Polski Korpus Przysposobienia i Rozmieszczenia. Utrzymano w nim formacje żandarmerii, które miały pomóc w zapewnieniu porządku i dyscypliny wśród demobilizowanych żołnierzy. Był to koniec żandarmerii wojskowej II Rzeczypospolitej.
W okresie PRL istniała Wojskowa Służba Wewnętrzna, czyli WSW. Łączyła ona funkcje kontrwywiadu wojskowego, utrzymania bezpieczeństwa Sił Zbrojnych oraz zapewnienia dyscypliny wojskowej i ścigania przestępstw. Utworzona w 1957 roku, w miejsce zlikwidowanego Głównego Zarządu Informacji MON, podlegała ministerstwu obrony. Jej zadaniem było między innymi zwalczanie działalności szpiegowskiej skierowanej przeciwko wojsku PRL i sojuszniczym siłom zbrojnym oraz dywersji politycznej, terroru, sabotażu, czy zapobieganie tworzeniu nielegalnych związków w wojsku. Została zlikwidowana na początku lat. 90.
Żandarmeria Wojskowa, która przejęła część zadań dawnej WSW, została reaktywowana w 1990 roku. Święto ŻW ustanowił minister obrony narodowej. Po raz pierwszy było obchodzone w czerwcu 1994 roku, później już, na mocy ustawy z 24 sierpnia 2001 roku.
