Dzień niemieckich obrachunków z historią

Rocznica bezwarunkowej kapitulacji III Rzeszy i zakończenia II wojny światowej - jest od ponad pół wieku dla Niemców dniem szczególnym. Sposób obchodzenia tej rocznicy jest ważnym sygnałem świadczącym o podejściu władz i społeczeństwa niemieckiego do rozliczeń z przeszłością oraz ich widzenia przyszłości Niemiec.

W okupowanych przez zachodnich Aliantów Niemczech oraz w utworzonej w 1949 r. Republice Federalnej dzień kapitulacji długo kojarzono wyłącznie z totalną klęską, zniszczeniem kraju i cierpieniami ludności cywilnej, wybrykami Armii Czerwonej oraz podziałem Niemiec.

Przełomem stało się przemówienie prezydenta Niemiec Richarda Weizsaeckera w 40. rocznicę zakończenia wojny. Ósmy maja nie jest dla Niemców okazją do świętowania, jest jednak dniem wyzwolenia, bo położył kres manowcom niemieckiej historii - powiedział chadecki polityk podczas uroczystej sesji Bundestagu w 1985 r.

Inicjatywa kanclerza Gerharda Schroedera, aby tegoroczną rocznicę kapitulacji uczcić (zorganizowaną we wtorek wieczorem) dyskusją o "narodzie, patriotyzmie i demokratycznej kulturze" z kontrowersyjnym pisarzem Martinem Walserem, jest kolejną cezurą w długiej historii niemieckich obrachunków z przeszłością.

Przez ponad pół wieku pojęcia patriotyzm, ojczyzna czy też naród traktowane były w Niemczech - szczególnie przez lewicę - z dużą nieufnością. Dokonany przez Schroedera wybór daty, jak i partnera tej dyskusji wywołały oburzenie części opinii publicznej.

Organizacja "Sojusz przeciwko antysemityzmowi i antysyjonizmowi" zarzuciła kanclerzowi chęć przekształcenia rocznicy 8 maja w "dzień zwolnienia od odpowiedzialności". Centralna Rada Żydów w Niemczech wyraziła "poirytowanie i zdziwienie" spotkaniem, przypominając wypowiedź Walsera sprzed czterech lat na temat holokaustu.

Odbierając w październiku 1998 roku nagrodę niemieckich księgarzy we frankfurckim kościele św. Pawła, Walser zaprotestował przeciwko, jak to określił instrumentalizacji problematyki holokaustu przez koła lewicowe oraz organizacje żydowskie z myślą o osiągnięciu doraźnych celów politycznych.

Jak cierpliwie wyjaśnił organizator wtorkowego spotkania - sekretarz generalny SPD Franz Muentefering, celem dyskusji było _ ukazanie Niemiec jako normalnego europejskiego kraju, w którego historii są ciemne plamy_. (reb)

Wybrane dla Ciebie
Zacharowa obraziła Sikorskiego. Zareagował rzecznik polskiego MSZ
Zacharowa obraziła Sikorskiego. Zareagował rzecznik polskiego MSZ
Gigantyczna kolejka po darmowe jedzenie w USA. To efekt decyzji Trumpa
Gigantyczna kolejka po darmowe jedzenie w USA. To efekt decyzji Trumpa
"Lex Szarlatan" coraz bliżej. W ministerstwie odbyło się spotkanie
"Lex Szarlatan" coraz bliżej. W ministerstwie odbyło się spotkanie
76-latek zagryziony przez psy. Sekcja ujawniła kluczową informację
76-latek zagryziony przez psy. Sekcja ujawniła kluczową informację
PSL zamierza startować w wyborach samodzielnie? Padła zapowiedź
PSL zamierza startować w wyborach samodzielnie? Padła zapowiedź
Zbrodnia tuż przy froncie. Rosjanie rozstrzelali cywilów
Zbrodnia tuż przy froncie. Rosjanie rozstrzelali cywilów
Rosyjscy szpiedzy w Londynie? Policja zatrzymała trzech podejrzanych
Rosyjscy szpiedzy w Londynie? Policja zatrzymała trzech podejrzanych
Zełenski składa kondolencje. W Krematorsku zginęła dziennikarka i operator
Zełenski składa kondolencje. W Krematorsku zginęła dziennikarka i operator
Kreml reaguje na sankcje nałożone przez USA i UE
Kreml reaguje na sankcje nałożone przez USA i UE
Podejrzany w sprawie zaginięcia małej Maddie McCann trafił na bruk
Podejrzany w sprawie zaginięcia małej Maddie McCann trafił na bruk
Interwencja w Śremie. Znaleziono zwłoki 36-latka, w mieszkaniu było małe dziecko
Interwencja w Śremie. Znaleziono zwłoki 36-latka, w mieszkaniu było małe dziecko
Święczkowski odpiera zarzuty. "Wszystkie materiały zostały zniszczone"
Święczkowski odpiera zarzuty. "Wszystkie materiały zostały zniszczone"