Doradcy za miliony

Trzynastego marca przejdzie do historii czteroletnia kadencja obecnych rad osiedli. Jeśli tylko na każdym osiedlu znajdzie się odpowiednia liczba radnych i rady powstaną przy każdym z 47 osiedli, wrocławianie wybiorą 777 nowych radnych. W piątek minął termin zgłaszania kandydatów. Lada dzień poznamy ostateczną listę. I choć w wielu krajach europejskich codzienne życie mieszkańców zależy właśnie od radnych osiedli i gmin, we Wrocławiu na wielkie zmiany nie możemy liczyć. Rady osiedli nie mają wpływu na żadne ważne dla mieszkańców decyzje. Gdyby pewnego dnia we Wrocławiu ich zabrakło, nie spostrzeglibyśmy tego.

- W przeważającej większości przypadków rola rad osiedli sprowadza się do doradzania, a nie podejmowania decyzji. Mają one status jednostek pomocniczych. Jakby tego było mało, z ich zdaniem nikt nie musi się liczyć - wyjaśnia Ryszard Bubień, przewodniczący Stowarzyszenia Nasze Osiedle, które wraz m.in. z Platformą Obywatelską w tegorocznych wyborach wystawiło blisko 150 kandydatów do rad osiedli. - To prawda. Przekonaliśmy się o tym na własnej skórze. Wydaliśmy negatywną decyzję o lokalizacji sklepu z alkoholem, który miał powstać naprzeciwko szkoły. Na niewiele się to zdało, bo sklep i tak otwarto - opowiada Jerzy Snerch, przewodniczący rady osiedla Nadodrze. Snerch złożył pod obrady rady miejskiej kilka propozycji zwiększenia uprawnień rad osiedli, by zapobiec podobnym sytuacjom. Bezskutecznie. - Na szczęście sklep zbankrutował - dodaje. Rada osiedla Nadodrze bezskutecznie walczy także o zainstalowanie kilku kamer na osiedlu. Gądowskim radnym nie udało się natomiast zablokować budowy hipermarketu Geant na
miejscu targowiska koło Astry. Sytuacje, w których głos osiedlowych radnych w ogóle nie jest brany pod uwagę można mnożyć w nieskończoność.

Dodatkowo, działalność większości rad osiedli jest niezwykle trudna do zauważenia. - Mniej więcej co trzecia z nich działa prężnie - mówi Henryk Macała, przewodniczący komisji rady miejskiej do spraw osiedli. - Pozostałe w ogóle nie wpisują swoich osiągnięć w oświadczeniach o rocznej pracy. Oczywiście, rady nie dysponują wielkimi pieniędzmi, a na dodatek mniej więcej 40 procent budżetów pochłaniają wydatki na administrację. Mimo to część rad dobrze sobie radzi. Próbują dofinansowywać osiedlowe świetlice z dotacji (http://www.wroclaw.pl/m9735/p9639.aspx?select=Henryk%20Maca%C5%82anp). departamentu spraw społecznych urzędu. Zaoszczędzone środki własne wydają na inne cele, na przykład festyny - dodaje.

- Takie rady nie mają prawa istnieć. Są tylko po to, by ślepo służyć radzie miejskiej. Bez jej akceptacji żadna decyzja rady osiedla nie zostanie przyjęta - mówi Andrzej Stupin, przewodniczący Rada Osiedla Gądów - Popowice Płd. - Już dawno proponowaliśmy zmniejszenie liczby rad osiedli. Dzięki temu stałyby się mocniejsze. W Krakowie jest tylko 18 rad dzielnicowych i działają bardzo dobrze - mówi Jerzy Sznerch. - Nikt się tym jednak nie przejął. I choć wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że sposób działania rad osiedli trzeba zmienić, na razie niewiele się dzieje. Urząd miasta - jak dawał pieniądze na ich funkcjonowanie - tak daje. Tylko w tym roku z budżetu gminy ich działalność pochłonie dwa miliony złotych. 255 tys. zł będzie kosztowało zorganizowanie samych wyborów, a prawie 1,8 mln złotych bieżąca działalność. Za te pieniądze można byłoby kupić trzy przegubowe, niskopodłogowe autobusy. Zamiast tego politycy fundują mieszkańcom kolejne wybory, w których do urn pójdzie najwyżej co dziesiąty wrocławianin.
Tak właśnie było cztery lata temu, podczas poprzednich wyborów.

- Rady osiedli mają za małe kompetencje. Mimo to w tym roku ponownie kandyduję. Może niebawem coś się zmieni, a wtedy będzie można robić o wiele więcej - mówi Jerzy Sznerch, przewodniczący rady osiedla Nadodrze.

To, ilu kandydatów poszczególnych partii będzie kandydowało w tegorocznych wyborach, okaże się dzisiaj albo jutro. Na razie można mówić o przybliżonych danych, że Platforma Obywatelska wystawiła 150, a Sojusz Lewicy Demokratyczne - 250 kandydatów. W wyborach startuje też koalicja Ligi Polskich Rodzin i m.in. jej młodzieżowej przybudówki Młodzieży Wszechpolskiej oraz PSL. Ich kandydatów będzie równiez około 150.

Paweł Pytko przewodniczący Rady Miejskiej Krakowa Kraków jest podzielony na 18 dzielnic i każda ma swoją radę. Właśnie toczą się dyskusje o ich kształcie. Rozmowy nie idą jednak w kierunku zwiększenia ich liczby, tylko zmniejszenia. Są też głosy, by zwiększyć kompetencje rad. Są bowiem takie sytuacje, w których rajcy nie mają prawa wypowiadać się. Decydują tylko o budżecie przeznaczanym na remonty dróg, chodników, szkół i na zieleń dzielnicową. Dzięki temu, że muszą dbać o każdą złotówkę, bardzo dokładnie sprawdzają wykonywane remonty. Miasto zyskuje, bo pieniądze nie są źle wydawane. Żaden urzędnik nie potrafiłby tak kontrolować dzielnicy, jak jej mieszkańcy.

Przemysław Ziółek