USA uderzyły w Fordow. Co to jest?
Donald Trump poinformował, że zakończył się atak na trzy obiekty jądrowe w Iranie, w tym Fordow, Natanz i Esfahan. Zakład Fordow był ukryty pod tysiącami ton skał. To kluczowy punkt irańskiego programu nuklearnego.
Co musisz wiedzieć?
- Zakład Fordow był jednym z trzech głównych ośrodków nuklearnych Iranu, obok Natanz i Isfahanu.
- W 2023 r. MAEA wykryła w Fordow uran wzbogacony do 83,7 proc., co zbliżało go do poziomu potrzebnego do produkcji broni.
- Irański program nuklearny uważany jest za egzystencjalne zagrożenie.
Zakład Fordow był położony głęboko pod ziemią i chroniony przez masywne warstwy skał i ziemi. Właśnie dlatego media okrzyknęły go "górą nuklearną" Iranu.
Według ekspertów jedynie amerykański bombowiec B-2 mógł przebić się przez te zabezpieczenia. CNN, powołując się na zaznajomione źródło, poinformowało, że do sobotniego ataku na trzy obiekty jądrowe w Iranie Stany Zjednoczone użyły właśnie bombowców B-2.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Netanjahu planował zamach? "Nie poszło po myśli Izraela"
Zakład wzbogacania uranu w Fordow to jeden z trzech kluczowych elementów infrastruktury nuklearnej Iranu - obok zakładów w Natanz i ośrodków badawczych w Isfahanie.
Uważa się, że obiekt był zagłębiony na około 80 metrów w zboczu góry. Wcześniej był chroniony przez irańskie i rosyjskie systemy rakietowe ziemia-powietrze, które mogły zostać całkowicie lub częściowo zniszczone w ostatnich izraelskich atakach.
Zakłady w Fordow
Budowę Fordow rozpoczęto prawdopodobnie około 2006 r., a zakład rozpoczął działalność w 2009 r. W tym samym roku Teheran publicznie przyznał się do jego istnienia.
Iran wielokrotnie zaprzeczał, jakoby dążył do pozyskania broni nuklearnej, a MAEA nie znalazła dowodów na systematyczne działania w tym kierunku.
Izrael nie ukrywał, że chciał unieszkodliwić irański program nuklearny. Były dyrektor wywiadu Mossadu, Zohar Palti, zasugerował, że USA mogłyby użyć bomby GBU-57 w ewentualnej operacji przeciwko Fordow. Ambasador Izraela w USA, Yechiel Leiter, wspomniał o "scenariuszach awaryjnych", które Izrael mógłby zastosować.
Spekulacje dotyczące użycia tzw. bunker busterów, bomb zdolnych do przebicia się przez ziemię, były powtarzane wielokrotnie. Martin 'Sammy' Sampson, emerytowany brytyjski marszałek lotnictwa, wskazał, że Izrael użył takich bomb w przeszłości, ale Fordow jest znacznie głębiej położony.
