Co zaleca Bank Światowy?
Zmniejszenie zadłużenia publicznego, konsolidacja finansów publicznych oraz redukcja i racjonalizacja wydatków - to niektóre propozycje Banku Światowego dla reformy polskiego systemu finansów publicznych w celu pobudzenia wzrostu.
Bank Światowy zaleca ograniczenie potrzeb pożyczkowych sektora finansów publicznych, tym bardziej, że relacja zadłużenia do PKB zbliża się do konstytucyjnego progu 60%.
"Konsolidacja finansowa oraz redukcja deficytu powinna umożliwić dalsze łagodzenie polityki pieniężnej, a także odwrócenie niekorzystnej dynamiki długu publicznego" - napisali eksperci Banku Światowego w raporcie "Strategia finansów publicznych na rzecz wzrostu. Analiza wydatków publicznych".
W opinii autorów raportu Polska w krótkim okresie powinna maksymalnie wykorzystać pożytki finansowe płynące z wstąpienia do UE, co wymaga wzmocnienia administracji, lecz dzięki temu dodatkowe środki pomocowe z Unii netto mogłyby wzrosnąć o 0,5% PKB w pierwszych latach i osiągnąć 1% w roku 2006.
Dodatkowo należałoby przyspieszyć prywatyzację.
"W 2002 roku dochody z prywatyzacji oszacowano na zaledwie 0,5% PKB, a w projekcie ustawy budżetowej na rok 2003 zaplanowano je na poziomie 0,9% PKB. Gdyby rząd zwiększył wpływy z prywatyzacji do poziomu 1,5% PKB rocznie, począwszy do 2003 roku, dynamika długu stałaby się o wiele bardziej korzystna" - napisali autorzy raportu.
Zdaniem Banku Światowego Polska powinna zminimalizować straty ponoszone przez budżet z tytułu ulg i zwolnień podatkowych, szacowane na około 8,5% PKB w 2002 roku. Wpływy utracone z tytułu podatku VAT wyniosły 6,7% PKB, czyli 45,7 mld zł.
Konieczne są również cięcia wydatków w krótkim i średnim okresie przede wszystkim w opiece społecznej poprzez racjonalizację programów w tym obszarze i lepsze ich ukierunkowanie.
"Podobnie w rolnictwie i rozwoju wsi: znaczna część bieżących wydatków budżetu mogłaby być przeniesiona na środki z UE po przystąpieniu, a same transfery unijne mogłyby być z pożytkiem wykorzystane w tym obszarze" - napisano w raporcie.
Bank Światowy zaleca również aktywne zarządzanie ryzykami finansowymi, których źródłem są w szczególności gwarancje publiczne oraz opóźnienia w opłacaniu składek do drugiego filara systemu emerytalnego. Ograniczenie praktyki udzielania gwarancji mogłoby potencjalnie ograniczyć wzrost długu publicznego w przybliżeniu o 4% PKB.
Raport zwraca uwagę na kontynuowanie dynamicznego wdrażania kluczowych reform strukturalnych, których celem jest rozwój i stabilna sytuacja finansowa.
Bank Światowy uważa za konieczne rozszerzenie wydatków na cele prorozwojowe, w szczególności na infrastrukturę kosztem wydatków na programy społeczne i konsumpcję.