Co się kryje w głowie geniusza liczenia?
Mauro Pesenti z Université Catholique de Louvain w Belgii porównał aktywność pracy mózgu "cudownego dziecka", szczególnie uzdolnionego w dziedzinie matematyki, z aktywnością mózgu przeciętnego człowieka. Jak się okazało, mózg tego dziecka, w przeciwieństwie do mózgu osób z grupy kontrolnej wykazywał aktywność w rejonach, w których przechowywane są na ogół wyuczone treści, odnoszące się do określonego czasu i sytuacji.
Tym cudownym dzieckiem jest geniusz liczenia Rudiger Gamm. Potrafi on wykonywać w pamięci niezwykle skomplikowane operacje matematyczne, jak na przykład podniesienie liczby do potęgi dziewiątej czy obliczenie pierwiastka piątego stopnia.
W trakcie badań naukowcy odkryli, że podczas liczenia, w mózgu Gamma aktywizują się regiony obejmujące pamięć epizodyczną. Składowane są w niej informacje związane z doświadczeniem określonego czasu i miejsca. Zapamiętywanie treści semantycznych, takich jak wiedza ogólna, reguły gramatyczne czy zasady arytmetyki, ma miejsce w innych regionach. U osób z grupy kontrolnej te regiony mózgu pozostały nieaktywne.
Badacze przypuszczają, że osoby takie jak Gamm, wykorzystują nieograniczone możliwości pamięci długotrwałej. Uważają oni, że przechowywane są tam niezbędne informacje związane z rozwiązywaniem skomplikowanych równań, jak na przykład kolejne kroki postępowania czy wyniki pośrednie równań. Dzięki temu mózg geniusza pobiera stamtąd dane potrzebne do obliczeń. Przeciętni ludzie natomiast dysponują jedynie ograniczonymi możliwościami pamięci operacyjnej.
Wielu specjalistów odznacza się nadzwyczajną umiejętnością zapamiętywania informacji związanych z wykonywanym zawodem. Przykładowo muzycy mogą powtórzyć melodię po jednokrotnym przesłuchaniu, a niektórzy kelnerzy są w stanie przypomnieć sobie dokładnie zamówienia 20 osób, bez potrzeby notowania. Osoby te rozwinęły swoisty rodzaj pamięci długotrwałej, która daje znacznie większe możliwości zapamiętywania informacji epizodycznych niż pamięć operacyjna. Badacze przedstawili hipotezę, że tylko osoby takie jak Gamm są w stanie wykorzystać pamięć długotrwałą do wykonywania zadań. (mk)