Co oznacza zniesienie ochrony prawnej akt agentów SB?
Instytut Pamięci Narodowej na razie nie
wyjaśnia, co oznacza w praktyce zniesienie ochrony prawnej akt
agentów SB, którzy działali po 1983 r., choć zapewnia, że nie jest
tak, że każdy może mieć do dostęp do tych dokumentów.
Według IPN, obowiązująca nowelizacja ustawy o ochronie informacji niejawnych znosi ochronę tajemnicy państwowej wobec danych osobowych tajnych agentów SB. Prezes IPN Leon Kieres zastrzegał, że nie oznacza to jednak, iż akta agentów PRL stają się jawne.
Dotychczas np. historycy którzy chcieli zapoznawać się w IPN z tajnymi aktami, musieli mieć certyfikat dopuszczeń do tajemnic; musieli pracować w kancelarii tajnej IPN i nie mogli wynosić notatek na zewnątrz; nie byli też pewni, czy mogą opisać wszystko, do czego dotarli.
Osoby uznane za pokrzywdzone dostawały także materiały objęte tajnością, podobnie jak Sąd Lustracyjny i Rzecznik Interesu Publicznego. Nie mieli zaś do nich dostępu dziennikarze.
Zgodnie z ustawą, jawność akt IPN nie oznacza, że każdy chętny może je przeczytać. By mieć do nich dostęp trzeba złożyć wniosek o status pokrzywdzonego, albo prowadzić badania historyczne lub starać się o dostęp w celach publicystycznych. Każdy taki wniosek jest oceniany przez IPN. Dostępu do akt IPN nie mają osoby uznane za agentów służb specjalnych PRL.
