Cięgi z Brukseli

Komisja wytknęła Polsce zaległości w 9 sprawach, głównie w przygotowaniu do odbioru dopłat dla rolników i w dostosowaniu producentów mięsa, mleka i ryb do norm sanitarnych UE. Pozostałe kraje dostały tych ostrzeżeń od jednego (Słowenia) do sześciu (Malta).

"Bez natychmiastowych i decydujących działań jest wielce prawdopodobne, że kraje te nie będą w stanie wypełnić obowiązków członkowskich w tych dziedzinach, a ich obywatele i firmy nie skorzystają w pełni z członkostwa UE" - ostrzegła Komisja.

Nieprzygotowane kraje "ryzykują, że UE w pełni nie zrefunduje im płatności dla rolników" i że "będą potrzebne posunięcia chroniące jednolity rynek" przed ich żywnością.

Polska prawie przestała reformować gospodarkę - oceniła Komisja. Według niej "na ścieżce reform doszło niemal do zatrzymania od czasu ubiegłorocznego raportu", ogłoszonego jesienią 2002 r.

"Wola rządu, żeby popychać reformę finansów publicznych, jest wątpliwa" - czytamy. "Jednak głęboka restrukturyzacja i redukcja wydatków publicznych mają kluczowe znaczenie, żeby (...) odwrócić szybki wzrost długu publicznego i przygotować polskie finanse publiczne do członkostwa".

Polska ma ustawodawstwo i struktury niezbędne do właściwego funkcjonowania służby cywilnej, ale nie przezwyciężyła "upolitycznienia i braku profesjonalizmu w administracji publicznej" - oceniła Komisja Europejska.

Ustawa o służbie cywilnej jest zgodna ze standardami UE, ale jej "wdrażanie okazało się trudne i nie pozwoliło w pełni uporać się z problemami, które miało rozwiązać, a mianowicie z upolitycznieniem i z brakiem profesjonalizmu w administracji publicznej" - czytamy w raporcie.

"Za administrację publiczną odpowiada konstytucyjnie premier" - podkreślił organ wykonawczy UE._ "Rozmiary centralnej administracji są stosunkowo skromne, zatrudnia ona 120 tys. osób, a liczba urzędników służby cywilnej mianowanych na podstawie otwartych konkursów pozostaje minimalna (1%)"_ - oceniła Komisja.

Według KE "większość struktur zajmujących się sprawami integracji europejskiej wymaga dalszego wzmocnienia i niektórym będzie trudno sprostać nowym obowiązkom w efektywny, punktualny i profesjonalny sposób do czasu przystąpienia do UE".

Komisja wskazuje też na "hierarchiczny charakter" administracji i na brak jasno zdefiniowanej odpowiedzialności urzędnika jako na przyczyny braku koordynacji i niechęci do podejmowania trudnych decyzji.

Polska powinna śmielej dążyć do oddzielenia stanowisk ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego, żeby wyeliminować możliwość politycznego wpływu na prokuraturę - uważa Komisja Europejska.

Podsumowując sytuację w polskim sądownictwie Komisja pisze, że "mimo stałego postępu nadal potrzebne są wysiłki, żeby poprawić efektywność i przejrzystość sądownictwa i w ten sposób wzmocnić niezawodność jakości orzeczeń".

Komisja ubolewa nad przeciążeniem sądów, a także nad tym, że "system pomocy prawnej jest nadal słabo rozwinięty i zorganizowany w nieprzejrzysty sposób. W rezultacie obywatele nie są poinformowani o swoich prawach".

Polska osiąga "bardzo niewielkie postępy" w walce z korupcją, a strategia rządowa w tym względzie tak naprawdę nie odnosi się do korupcji na najwyższych szczeblach - oceniła Komisja Europejska.

"Korupcja jest postrzegana jako zjawisko nasilające się w stosunku do jej relatywnie wysokiego poziomu w Polsce. Uważa się, że wpływa ona na wszystkie sfery życia publicznego" - czytamy w raporcie.

"Ostatnio notuje się bardzo niewielki postęp w walce z korupcją i sposób postrzegania tego zjawiska w Polsce znalazł potwierdzenie w różnych głośnych przypadkach korupcji" - napisała Komisja.

Raport wskazuje na luki w przepisach o finansowaniu partii politycznych. Dopuszczają one "tworzenie fundacji, które mogą zatrudniać pracowników partii i być sponsorowane przez prywatne firmy". Umożliwia to powstawanie "alternatywnych, nieprzejrzystych i nie poddanych kontroli konstrukcji finansowych".

Komisja ubolewa nad lekceważeniem zaleceń NIK-u, a także nad tym, że "specjalna jednostka w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, utworzona w celu walki z korupcją wyższych urzędników, jest powszechnie postrzegana jako uzyskująca słabe rezultaty i pozbawiona niezależności politycznej".

Komisja Europejska przypomniała polskiemu rządowi i parlamentowi o obowiązującej w Unii Europejskiej zasadzie pełnej niezależności banku centralnego. "Polskie władze powinny zapewnić, by wszelkie decyzje o użyciu rezerwy rewaluacyjnej nie podkopały niezależności finansowej banku centralnego" - napisano w raporcie.