Chłopaś: Sąd nad Judaszem w Pruchniku to zdrada Polski [OPINIA]

Obejrzałem i odpisałem jednym wyrazem: zgroza. Nora wysłała na to kciuk do góry. Nie, żeby słabo posługiwała się naszym językiem. Choć mieszka w Izraelu od wielu lat, pisze piękną polszczyzną, zapewne lepszą niż wielu uczestników pruchnickiego obrzędu. Nie robi błędów, nie gardzi prawym przyciskiem alt na klawiaturze. Dziś pisać jednak nie musiała - jedno słowo nam wystarczyło, by omówić podkarpacki "powrót do tradycji". Mam niestety wrażenie, że nie wszystkim Polakom to jedno słowo wystarczy.

Sąd nad zdrajcą

W Pruchniku postanowiono wskrzesić w tym roku - słusznie wygasły - wielkanocny zwyczaj "sądzenia zdrajcy - Judasza". Na filmie z obrzędu widać kukłę winowajcy. Wypchana jest słomą i wszystkimi stereotypami na temat Żydów, jakie tylko zdołał przez stulecia wyprodukować naród polski. Judasz ma więc długi haczykowaty nos, szyderczy uśmiech, a w jego oczach zobaczyć można mieszankę złośliwość i chciwości. No bydlak taki, co to ci grosz ostatni wyciągnie z kieszeni, a twoje dzieci przerobi na macę.

Już chciałem napisać, że obrazek ten przypomina karykatury Żydów wyjęte wprost z nazistowskich plakatów i broszur propagandowych. Przestraszyłem się jednak zarzutu, że swój dumny naród przyrównuję do nazistów. A tego naprawdę nie chcę. Niech zatem będzie - Judasz z Pruchnika żywcem przypominał karykatury z prasy wydawanej przed wojną przez środowiska ONR i innych ugrupowań "propolskich".

W Judaszu ciekawe było coś więcej - nie miał naturalnych rozmiarów. To Żyd był wielki, wręcz monstrualny, jak dwóch dorosłych "sędziów". Ileż to tradycyjnie polskiego, a może raczej nacjonalistycznego, strachu przed odmiennością i innych irracjonalnych emocji pomieścić może taka kukła! Zapewne uczestnicy obrzędu mieli przekonanie, że bijąc ją kijami, obcinając jej głowę, rozcinając tułów, podpalając i wrzucając do rzeki pozbywają się wszystkiego co wokoło złe, co złe w naszej Polsce. Pozbywali się przecież zdrajcy wydając nań wyrok ostateczny.

Paradoksalnie jednak prowadząc ten specyficzny proces sami - zapewne nieświadomie - stali się dla Polski zdrajcami. Po pierwsze, bo zanim pruchnicki, radosny powrót do zwyczajów z XVIII wieku skrytykowali episkopat, minister Brudziński i rzesza ekspertów z Twittera, zrobił to Światowy Kongres Żydów. Czytaj: świat znowu usłyszał o polskim ciemnogrodzie, antysemityzmie, zaprzaństwu. A dowód przy tym jest tak mocny, że sprawy nie wygrałby nawet najlepszy adwokat. Po drugie dlatego, że zamiast zwyczajowych 30 razów odpowiadających liczbie srebrników, za które Judasz sprzedał Chrystusa, kukła w jarmułce dostała 5 dodatkowych - za to, że "chcą odszkodowań od Polski". To zastanawiające, że Żydzi chcący odszkodowań za mienie stracone w czasie wojny w naszym kraju zasługują na razy, Polska żądając od Niemiec reparacji zasługuje na zrozumienie, oklaski a w końcu - pieniądze.

Co najgorsze i nader symboliczne, do sądu nad Judaszem doszło na Podkarpaciu 19 kwietnia - w dniu, w którym wielu Polaków nosiło przypinkę z żółtym żonkilem - symbolem pamięci o bohaterach powstania w getcie warszawskim. Dla mnie osobiście znacznie pojemniejszym symbolem - oznaką niemożliwego do opanowania żalu po stracie ogromnej części polskiego społeczeństwa, która przez setki lat tworzyła kulturę, sztukę, obyczaje, a w końcu bogactwo kraju nad Wisłą. Nie sposób zrozumieć, jak to możliwe, że gdy wielu Polaków wspomina ogień nad gettem - znak niepojętego niszczenia tak zrośniętego z naszym narodu - w Pruchniku palono kukłę ten naród symbolizującą.

Czyn religijny

Ale wstrzymajmy się na chwilę z psychologizowaniem, socjologizowaniem i polityką. Załóżmy, że w pruchnickim obrządku nie chodziło wcale o bicie Żyda; o bicie innego, tego który nie do kościoła w niedzielę, tego kto nie do komunii po trzeciej klasie, tego kto nie z kobietą, tej która nie z mężczyzną. W ogóle nie o tych innych - tylko po prostu o karę dla zdrajcy Chrystusa.

Próbuję zatem takiego myślenia i natychmiast natrafiam na wyraźny problem. Biblia mówi, że Judasz zdradził Chrystusa. Przez tę zdradę Jezusa wydano na męki, przez tę zdradę skazano Jezusa na śmierć. Przez tę zdradę umarł na krzyżu za grzechy ludzkości i każdego człowieka z osobna. Zdrada Judasza ma zatem sens większy niż sugerują pierwsze emocje - bez niej nie ma śmierci Chrystusa, nie ma obmycia z grzechów, nie ma całego dobra i mocy, którą niesie ze sobą żywot Jezusa, jego poświęcenie i zmartwychwstanie. Pomijając już fakt, że Judaszowi Chrystus wybacza - bo wybaczanie jest jego przesłaniem, a nie tylko dlatego, że Judasz do męczeńskiej śmierci za nas wszystkich i każdego z osobna był mu zwyczajnie potrzebny.

Dlaczego więc karać Judasza, skoro gra on w biblijnej historii jedną z głównych ról - kluczową, tę bez której całość by się nie dopełniła? Zatem w pruchnickim obrządku nie chodzi o nic innego, jak o emocje tłumu wobec Żyda, czytaj innego. To tak groźne dla nas wewnątrz, jak i cholernie niepatriotyczne, antynarodowe wręcz.

Kto widział sławetny film, wie, że kukła Żyda ciągnięta była ulicami Pruchnika, aż przed kościół. Raz po raz okładano ją kijami, poprawiając kopniakami. Przy aprobacie, a nawet zachęcie rodziców, robiły to głównie dzieci. Jaką więc naukę społeczeństwo daje najmłodszym w czasie gdy strajkują nauczyciele? Prostą - jeśli ktoś zdradzi, bijzabij. Gdy ktoś ci nie pasuje - bijzabij. Gdy ktoś jest inny - kijem go, bijzabij. Ceremonię tę nazywa się sądem, czyli bijzabij jest sprawiedliwe, to wściekły tłum może określać, co godne jest i sprawiedliwe. Na myśl przychodzą tu dwie sprawy - sławny lincz we Włodowie i nieco mniej osławiony duch prawa w wykonaniu Jarosława Gowina, ówcześnie ministra sprawiedliwości w rządzie Platformy Obywatelskiej. Wnioski czytelnik niechaj wyciągnie sam.

Mnie nie było

Znany wielu polskim turystom przewodnik po Ziemi Świętej - Józef Wilf - lubi opowiadać pewną anegdotę. Gdy pokazywał Jerozolimę dość radykalnie nastawionej grupie katolików z Polski, jeden z nich zapytał: a dlaczego wy, Żydzi, zdradziliście Chrystusa? Wilf odparł wtedy: to nie ja, ja nie wiem, byłem wtedy chory. Większość Polaków może powiedzieć: w Pruchniku mnie nie było. I Nora to zrozumie. Wystarczy jej jedno słowo odcięcia, by odpowiedzieć kciukiem do góry. Ze światową opinią publiczną nie będzie już tak prosto. Dlatego za grzech organizatorów happeningu na Podkarpaciu dziesięć "zdrowasiek" to za mało.

Marcin Chłopaś

Masz news, ciekawe zdjęcie lub film? Prześlij nam na dziejesie.wp.pl!