Archeologiczne lato skarbów
Tegoroczne lato okazało się wyjątkowo owocne dla bułgarskich archeologów, a ostatnie odkrycie dokonane w końcu ubiegłego tygodnia - złoty nóż sprzed pięciu tysięcy lat z wczesnej epoki trackiej - prof. Bożydar Dymitrow, szef Krajowego Muzeum Historycznego, nazwał unikatowym.
We wsi Dybene w pobliżu Karłowa, w środkowej Bułgarii, znaleziono 16-centymetrowy pozłacany nóż. Razem z nim odkryto około 500 metalowych i glinianych wyrobów, pochodzących z III tysiąclecia p.n.e. Od początku prac archeologicznych w tym regionie odkryto już ponad 16 tys. wyjątkowo cennych przedmiotów.
W okolicach Dybene nie znaleziono kości ludzkich. Archeolog Martin Christow uważa, że znalazł skarbnicę starożytnych Traków, miejsce, gdzie produkowano złote wyroby nie tylko dla obszernego terytorium, na którym panowali Trakowie - od Kaukazu po dzisiejsze Bałkany, lecz dla całej Europy.
Archeolodzy przystąpili do prac w Dybene po tym, jak ubiegłą wiosną Christow zobaczył na szyi sprzedawczyni w miejscowym sklepie złote ozdoby, które z pewnością były bardzo stare. Kobieta opowiedziała, że mąż-traktorzysta wykopał je na polu.
Po rozpoczęciu prac archeolodzy trafili na prawdziwe i liczne skarby. Najcenniejszym odkryciem jest jednak udowodnienie, że złote wyroby produkowano na miejscu. Uważa się, że wyroby z Dybene są starsze od znalezionych w starożytnej Troi (dzisiejsza Turcja).
Wkkrótce natrafiono na kolejny cenny przedmiot - złotą płytkę z mistrzowsko dokonanymi ozdobami.
W innym regionie Bułgarii, we wsi Chotinca w okolicach Wielkiego Tyrnowa, tego lata znaleziono złoty skarb z VII tysiąclecia p.n.e. Archeolog Stefan Czochadzijew, który kieruje wykopaliskami, uważa, że znalazł najstarszy kolczyk na świecie. Złoto z Chotinca jest o ok. 2000 lat starsze od znalezionego w tym miejscu, lecz w nowszej warstwie, złotego skarbu uważanego dotychczas za najstarszy w Europie, pochodzącego z V tysiąclecia p.n.e.
Jednocześnie inny archeolog, prof. Nikołaj Owczarow, pracujący w starożytnym mieście Perperikon w południowej Bułgarii, przedstawił unikatową płytkę z piktogramami, pochodzącą z wczesnej epoki kamiennej.
Jest to trzecie tego rodzaju odkrycie w Bułgarii. Pierwszą płytkę z podobnymi napisami znaleziono w 1969 roku. Napisów dotychczas nie odczytano. Są opinie, że piktogramy przedstawiają rytuał składania ofiary ludzkiej.
Ewgenia Manołowa