Amerykańscy senatorowie piszą do Dudy. Chcą prezydenckiego weta

"Zdecydowanie uważamy, że to prawo znacznie zwiększyłoby istniejące trudności, które uniemożliwiają ofiarom i ich rodzinom ubieganie się o zwrot i rekompensatę za mienie bezprawnie zabrane im przez nazistowskie Niemcy i komunistyczny rząd Polski" - czytamy.

List otwarty to inicjatywa 12 amerykańskich senatorów z obydwu partii. Wśród nich znaleźli się m.in. republikanin Marco Rubio z Florydy, demokratka Tammy Baldwin z Wisconsin, demokrata z Nevady Jacky Rosen i republikanin z Oklahomy James Lankford.

Autorzy listu zaapelowali do prezydenta Andrzeja Dudy, by postarał się doprowadzić do wycofania projektu procedowanego aktualnie w Senacie lub - w razie jego przyjęcia - do prezydenckiego weta.

Zobacz też: Pegasus inwigiluje dziennikarzy? Były szef Agencji Wywiadu o wątpliwościach. "System służy elitom"

Zdaniem amerykańskich senatorów, takie działanie polskiej głowy państwa byłoby tożsame z "wyraźnym sprzeciwem wobec zbrodni nazistowskich Niemiec i wspieranych przez Sowietów polskich władz".

Politycy przypominają, że z ich perspektywy Polska była do tej pory "sumiennym kustoszem miejsc pamięci o Holokauście", a jej demokratyczny ustrój powinien być równoznaczny ze zobowiązaniem na rzecz praworządności i praw człowieka.

W podsumowaniu listu senatorowie wskazują, że partnerstwo między Stanami Zjednoczonymi i Polską jest najsilniejsze wtedy, gdy państwa te są zjednoczone "w zobowiązaniu na rzecz wolności i sprawiedliwości dla ofiar zbrodni popełnionych przez nazistów i komunistów".

List otwarty do prezydenta Dudy jest pokłosiem uchwalenia w Sejmie ustawy blokującej roszczenia o mienie bezspadkowe. Głosowanie było w czwartek 14 czerwca.

Przyjęta ustawa zakłada m.in., że po upływie 30 lat od wydania decyzji administracyjnej niemożliwe będzie postępowanie w celu jej zakwestionowania.

Decyzja polskiego Sejmu spotkała się z gwałtowną reakcją Izraela. Tamtejszy rząd wskazywał, że nowe prawo zamknie drogę ocalonym z Holokaustu do dochodzenia roszczeń. Jak ocenił szef MSZ Izraela Jair Lapid, ustawa ta jest "hańbą", która może poważnie zaszkodzić stosunkom między dwoma krajami.

Ze zdaniem Lapida nie zgodził się polski MSZ. Zgodnie z oświadczeniem resortu, wypowiedzi strony izraelskiej "wskazują na nieznajomość faktów i polskiego prawa", zaś ustawa stanowi realizację wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2015 r. Ponadto, MSZ wskazało, ze "zmienione przepisy będą dotyczyły jedynie postępowań administracyjnych, w tym reprywatyzacyjnych", ale nie ograniczą w żaden sposób możliwości składania pozwów cywilnych w celu uzyskania odszkodowania.