Przywódca Rewolucji Paździenikowej W. I. Lenin W nocy z 6 na 7 listopada 1917 r. (24-25 października według kalendarza juliańskiego) bolszewicy dokonali przewrotu, w wyniku którego przejęli władzę w Rosji. Do historii wydarzenie to przeszło pod nazwą "Wielkiej Socjalistycznej Rewolucji Październikowej".
Akcję zbrojną zapoczątkował wystrzał z krążownika Aurora, będący sygnałem do szturmu na Pałac Zimowy - siedzibę Rządu Tymczasowego.
Bolszewicy sięgnęli po władzę w okresie narastającego w Rosji kryzysu, za który obwiniano Rząd Tymczasowy; mając do dyspozycji w Piotrogrodzie oddziały Czerwonej Gwardii oraz część zrewoltowanej floty bałtyckiej bolszewicy stanowili jedyną liczącą się w mieście siłę militarną. Do rana 7 listopada opanowali najważniejsze strategiczne punkty Piotrogrodu.
Oprócz Piotrogrodu do największych walk doszło w Moskwie (7-15 listopada 1917 r.). Rewolucja Październikowa wywarła decydujący wpływ na zmiany w Rosji, związane z wojną domową 1918-1920 oraz z budową ustroju komunistycznego.
Gwardia Czerwona podczas ataku na Pałac Zimowy 7 listopada 1941 roku w oblężonej przez hitlerowców Moskwie zorganizowano defiladę z okazji rewolucji bolszewickiej, zwanej wówczas Wielką Socjalistyczną Rewolucją Październikową. Bataliony maszerujące przez Stalinem bezpośrednio z Placu Czerwonego udawały się na front, by wziąć udział w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej (1941-1945), jak ją później określano. Defilada stała się symbolem niezłomności armii sowieckiej w najtrudniejszych dla niej godzinach.
Tysiąc rosyjskich weteranów drugiej wojny światowej oraz kilkuset młodych kadetów uczestniczyło w środę w defiladzie na Placu Czerwonym, by uczcić paradę wojskową sprzed 60 lat. Na dzisiejszej defiladzie byli również obecnie przedstawiciele władz państwowych.
W środę Placem Czerwonym przeszło 137 uczestników parady sprzed 60 lat. Byli również inni obrońcy Moskwy przed wojskami niemieckimi oraz weterani, którzy brali udział w defiladzie zwycięstwa w 1945 roku.
Wcześniej rano kombatanci i przedstawiciele władz miejskich złożyli kwiaty pod Grobem Nieznanego Żołnierza przy ścianie kremlowskiej oraz pomnikiem dowódcy sowieckiego z tego okresu, marszałka Gieorgija Żukowa.
Również w innych rosyjskich miastach odbywają się wiece i demonstracje. Część osób świętuje rocznicę Rewolucji Październikowej, inni Dzień Zgody i Pojednania, który wprowadził w 1992 r. były prezydent Rosji Borys Jelcyn.
Manifestacje są liczniejsze niż w poprzednich latach. Tradycyjnie największy jest pochód komunistów na czele z liderem partii Gienadijem Ziuganowem. Nowym wydarzeniem jest natomiast pochód proprezydenckiej organizacji Idący Razem. W 10 rosyjskich miastach młodzi ludzie demonstrują poparcie dla Władimira Putina. Wszyscy ubrani byli w fartuchy i trzymali w rękach miotły, co miało symbolizować tegoroczne hasło demonstracji "Sprzątanie Rosji".
7 listopada jest w rosyjskiej stolicy dniem wolnym od pracy. Od pięciu lat, kiedy to odpowiedni dekret podpisał ówczesny prezydent Borys Jelcyn, oficjalnie jest to Dzień Zgody i Pojednania, mający służyć zbliżeniu Rosjan.
W rzeczywistości tego dnia wyraźnie rysują się podziały w rosyjskim społeczeństwie. Dla większości jest to po prostu dzień wolny od pracy, dla części okazja do wyrażenia swojej tęsknoty za komunizmem.
Pod czerwonymi sztandarami demonstrować będą pamięć rewolucji bolszewickiej różne odłamy komunistów, w tym największy z nich - Komunistyczna Partia Federacji Rosyjskiej. Alternatywną demonstrację planuje również proprezydencka organizacja młodzieżowa "Idący Razem", przy czym młodzi aktywiści świętują Dzień Zgody i Pojednania. (mag,mon)
Zobacz także:
W WP - Encyklopedii