800. rocznica konsekracji kościoła cystersów
800. rocznicę konsekracji kościoła najstarszego polskiego opactwa cystersów - w Jędrzejowie (świętokrzyskie) - uczci w niedzielę podczas odpustu tamtejsza parafia. Koncelebrze jubileuszowej sumy ma przewodniczyć metropolita krakowski kard. Stanisław Dziwisz.
Opactwo jędrzejowskie powstało około 1140 roku, jako filia burgundzkiego klasztoru Morimond. Przebudowany później kościół ponownie konsekrował w 1210 r. biskup krakowski Wincenty Kadłubek. Opactwo jest obecnie także sanktuarium bł. mistrza Wincentego (1160-1223) - słynnego kronikarza, który zrezygnował z biskupstwa krakowskiego, został cystersem w Jędrzejowie, tam zmarł i został pochowany. W 1764 roku papież Klemens XIII beatyfikował go.
Niedzielną uroczystość poprzedzi trzydniowe przygotowanie duchowe wspólnoty parafialnej do uroczystości. - W sobotę wyruszy z kościoła procesja do "kopca spotkania" - oddalonego o około 800 m od świątyni miejsca, w którym - według podań - wierni przywitali przybyłego pieszo z Krakowa do Jędrzejowa biskupa Wincentego - zapowiada proboszcz o. Wiesław Kundera.
Na niedzielny wieczór zaplanowano koncert poetycko-muzyczny poświęcony bł. Wincentemu "Tak więc pomieszał się żal z radością". Wystąpią w nim: Grażyna Barszczewska (recytacja), Magdalena Idzik (mezzosopran) i Roman Szlaużys (organy). Spektakl zwieńczy doroczny letni Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej w jędrzejowskim kościele.
Patronką tej świątyni jest - jak we wszystkich klasztorach cysterskich - opiekunka tego zakonu Najświętsza Maryja Panna Wniebowzięta, jednak odpust jędrzejowski świętowany jest ku czci bł. Wincentego Kadłubka. - Zgodnie z utrwaloną tradycją, przypada w ostatnią niedzielę sierpnia, mimo że w Mszale Rzymskim święto bł. Wincentego zapisano pod datą 9 października - wyjaśnił proboszcz parafii.
Cysterscy mnisi założyli w 1152 r. w Jędrzejowie najstarszy w Polsce szpital przyklasztorny. Andreovia - osada dla ludności - przemianowana później na Jędrzejów, wzięła nazwę prawdopodobnie od imienia św. Andrzeja Apostoła - patrona Wschodu, gdzie cystersi mieli misję ewangelizacyjną; stąd Andreo/via, czyli Droga św. Andrzeja.
W zabytkowym kościele przy jędrzejowskim klasztorze zachowały się unikatowe, 42-głosowe organy z czterema klawiaturami ręcznymi na stole gry wbudowanym w podstawę prospektu. Kute w brązie klucze rejestrowe instrumentu są jedynymi w Europie. Koncertują na nich chętnie wirtuozi gry organowej.
Cystersi zostali sprowadzeni do Polski z Francji w ramach ruchu odnowy życia monastycznego. Zakon szerzył ascezę i krzewił wysoką kulturę rolną stosowaną w Europie zachodniej. Cysterska dewiza brzmi: ora et labora, czyli módl się i pracuj.
Po kasacie zakonów w 1819 roku cystersi wrócili do Jędrzejowa dopiero w 1945 roku. Po II wojnie światowej opactwo zostało odnowione przez mnichów opactwa Szczyrzyc. W 1953 roku klasztor jędrzejowski został podniesiony do rangi przeoratu, a w 1989 r. nadano mu ponownie rangę opactwa. Obecnie mieszka w nim 20 mnichów.
