33 organizacje uprawnione do wydawania zaświadczeń dla ubiegających się o Kartę Polaka

Projekt wykazu organizacji polskich lub polonijnych, uprawnionych do wystawiania zaświadczeń potwierdzających aktywne zaangażowanie w działalność na rzecz języka i kultury polskiej lub polskiej mniejszości narodowej, został przygotowany przez MSZ i znajduje się w konsultacjach międzyresortowych.

W planowanym wykazie organizacji są m.in. Związek Polaków na Białorusi, Związek Polaków w Estonii "Polonia", Związek Polaków na Litwie, Związek Polaków na Łotwie, Związek Polaków na Ukrainie, Federacja Organizacji Polskich na Ukrainie, Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej.

Najwięcej, bo 15 takich organizacji jest w Federacji Rosyjskiej. Są wśród nich m.in. Regionalna Organizacja Społeczna "Polonia" w Archangielsku, Regionalna Autonomiczna Polska Organizacja Narodowo-Kulturalna "Polonia" w Kaliningradzie, Narodowo-Kulturalna Autonomia "Dom Polski" w Krasnojarsku, Stowarzyszenie Kultury Polskiej "Nadzieja" w Ułan Ude, Wierszyńskie Stowarzyszenie Kultury Polskiej "Wisła".

Ponadto m.in. Organizacja Społeczna "Dom Polski" w Smoleńsku, Narodowo-Kulturalna Autonomia Polaków w Moskwie "Dom Polski", Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe "Polonia" w Sankt Petersburgu oraz Związek Polaków im. A. Maleckiego w Sankt Petersburgu.

W wykazie organizacji, uprawnionych do wystawiania zaświadczeń, znajdują się m.in. dwie organizacje w Gruzji (Związek Kulturalno-Oświatowy Polaków w Gruzji "Polonia" oraz Związek Polaków w Abchazji "Wspólna Polska") i dwie w Uzbeskistanie (Polskie Centrum Społeczno-Kulturalne "Świetlica Polska" oraz Stowarzyszenie "Polonia").

Karta Polaka, która wejdzie w życie z końcem marca 2008 roku, wprowadza ułatwienia i przywileje dla Polaków, zamieszkałych na Wschodzie, gdyż nie jest tam uznawane podwójne obywatelstwo. Karta umożliwia m.in. refundację wizy schengenowskiej, dostęp do polskich szkół i uczelni oraz ułatwienia w uzyskiwaniu stypendiów, a także podejmowanie pracy i prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce.

Karta Polaka jest wydawana przez konsula, ma być ważna przez 10 lat od momentu jej przyznania i może być przedłużana na wniosek zainteresowanego. Karty będą drukowane w Warszawie i przesyłane do konsulatów.

W Ministerstwie Spraw Zagranicznych prowadzone jest szkolenie kandydatów na konsulów, którzy będą pracować w krajach, których dotyczy ustawa. W budżecie resortu zarezerwowano na ten cel ok. 8,5 mln zł. Zarezerwowano też środki na druk Karty Polaka (2 mln zł), sfinansowanie ulg na przejazdy środkami transportu publicznego - 1,5 mln zł oraz wsparcie dla organizacji, przekazujących wnioski o wydanie Karty Polaka. Rząd opracował też wzór Karty.

Osoby ubiegające się o Kartę Polaka muszą wykazać swój związek z polskością - w tym przynajmniej bierną znajomość języka polskiego, wykazać, że jedno z rodziców lub dziadków bądź dwoje pradziadków było narodowości polskiej, bądź przedstawić zaświadczenie organizacji polonijnej o działalności na rzecz kultury i języka polskiego.

Dane osób, które otrzymają Kartę, umieszczone będą w centralnym rejestrze prowadzonym przez Radę do Spraw Polaków na Wschodzie.

Ustawa o Karcie Polaka dla zamieszkałych za wschodnią granicą ma wejść w życie 29 marca.