17 września. Agresja ZSRR na Polskę. Mija 80 lat od tzw. czwartego rozbioru Polski

17 września 1939 roku godzina 3:00 w nocy, Moskwa. Ambasador RP Wacław Grzybowski otrzymuje notę, która stwierdza, że Polska nie istnieje, a ZSRR nie ma dłużej obowiązku przestrzegania paktu o nieagresji podpisanego w 1932 roku. Dlatego Armia Czerwona wkroczy do Polski by chronić mniejszość białoruską i ukraińską zamieszkującą wschodnie skraje Polski.

Grzybowski nie przyjmuje noty. Mimo to kilka godzin później dochodzi do agresji ZSRR na Polskę.

W agresji ZSRR na Polskę udział wzięło ok. 620 tys. żołnierzy, 4,7 tys. czołgów i 3,3 tys. samolotów.

Wieczór 17 września 1939 roku. Na skutek miażdżącej przewagi nieprzyjaciela rząd polski podejmuje decyzję o opuszczeniu granic kraju. Marszałek Edward Rydz-Śmigły wydaje "dyrektywę ogólną" skierowaną do polskiego wojska - Sowiety wkroczyły. Nakazuję ogólne wycofanie na Rumunię i Węgry najkrótszymi drogami. Z bolszewikami nie walczyć, chyba w razie natarcia z ich strony lub próby rozbrojenia oddziałów. Zadanie Warszawy i miast, które miały się bronić przed Niemcami – bez zmian. Miasta, do których podejdą bolszewicy, powinny z nimi pertraktować w sprawie wyjścia garnizonów do Węgier lub Rumunii.

Wieczorem 17 września granicę z Rumunią przekracza Prezydent RP Ignacy Mościcki i premier RP Felicjan Sławoj Składkowski. Tym samym rozpoczyna się jeden z mroczniejszych okresów w historii Polski.

W momencie ucieczki rządu polskiego do Rumunii dochodzi do czwartego rozbioru Polski. ZSRR i Niemcy dzielą Polskę na dwie części, zgodnie z ustaleniami paktu Ribbentrop-Mołotow.

Do niewoli trafia ok. 250 tys. polskich żołnierzy, w tym nawet 18 tys. oficerów. Znaczna część z nich poddawała się bez walki, podporządkowując się rozkazowi Edwarda Rydza-Śmigłego. Inni zostali pojmani podstępem. Niewielu podejmowało walkę z przyszłym okupantem.

Polsce żołnierze pojmani podczas kampanii wrześniowej trafiali do obozów pracy na Syberii. Część polskiej elity została zamordowana w Katyniu.