Zrekonstruowano maszynę do rozszyfrowywania Enigmy

Po raz pierwszy od 60 lat w brytyjskim wojennym ośrodku wywiadu w Bletchley Park (Buckinghamshire) można zobaczyć i posłuchać, jak pracuje skonstruowana tam maszyna, która w czasie II wojny światowej służyła do odczytywania supertajnych niemieckich meldunków wojskowych szyfrowanych za pomocą Enigmy.

"The Bombe" odtworzono w wyniku 12 lat pracy grupy ok. 60 entuzjastów zrzeszonych w związku zajmującym się zabezpieczaniem dawno wycofanych z obiegu, historycznych modeli komputerów (Computer Conservation Society).

Pierwszą "bombę" skonstruował w grudniu 1939 r. angielski matematyk Alan Turing, jeden z pionierów badań nad sztuczną inteligencją, który pracował w Bletchley Park. Maszynę o wymiarach 2,1 m na 2 m na 0,6 m, udoskonaloną następnie przez Gordona Welchmana, który zaprojektował tablicę rozdzielczą, wyprodukowano w czasie wojny w ok. 200 egzemplarzach, ale wkrótce po kapitulacji Niemiec wszystkie zniszczono. Entuzjaści pracowali od podstaw.

Konstrukcja "bomby" została rozwinięta na podstawie polskich koncepcji maszynowego odczytywania zakodowanych meldunków Enigmy i wcześniejszych prac trzech polskich matematyków z Biura Szyfrów wywiadu wojskowego: Mariana Rejewskiego, Henryka Zygalskiego i Jerzego Różyckiego.

Pierwszy z nich wydedukował system połączeń wewnętrznych jednego z wirników Enigmy. Po rozpracowaniu dwóch pozostałych, polski wywiad odczytywał niemieckie szyfry kodowane maszynowo po 1933 r. Dokonywano tego dzięki zaprojektowanym przez Różyckiego "bombom" - maszynom-cyklometrom, które pracując równolegle odgadywały pierwotne położenie wirników. Kolejność wirników pomagały ustalić perforowane arkusze (płachty Zygalskiego).

Pod koniec 1938 r. Niemcy wprowadzili do zestawu dwa dalsze wirniki, co oznaczało, iż system kodowania przy użyciu Enigmy skomplikował się, a na jego rozpracowanie Polacy nie mieli już czasu ani pieniędzy. W sierpniu 1939 r. przekazali wyniki swoich prac nad Enigmą wywiadowi brytyjskiemu i francuskiemu.

Najważniejsza różnica między "bombami", na których pracowali Polacy, a "The Bombe" Turinga polegała na tym, że polscy specjaliści wyłapywali niemieckie kody, gdy niemieccy szyfranci mylili się i powtarzali wiadomość. Anglicy przyjęli założenie, że z czasem Niemcy wyeliminują ryzyko błędu, co faktycznie im się udało od maja 1940 r.

Odczytywanie szyfrów Enigmy przyspieszyło znalezienie księgi kodów na pokładzie przechwyconego niemieckiego okrętu podwodnego U-559 w 1943 r. Historycy oceniają, iż złamanie szyfrów Enigmy skróciło wojnę o co najmniej dwa lata i ocaliło życie wielu ludziom.

Źródło artykułu:
Wybrane dla Ciebie
W Rosji zamiast dzwonków patriotyczne pieśni. Specjalna inicjatywa
W Rosji zamiast dzwonków patriotyczne pieśni. Specjalna inicjatywa
Ukraina zapowiada ataki na rosyjską energetykę. "Używajcie świeczek"
Ukraina zapowiada ataki na rosyjską energetykę. "Używajcie świeczek"
Trump grozi Nigerii. "Możemy do niej wkroczyć z bronią"
Trump grozi Nigerii. "Możemy do niej wkroczyć z bronią"
Polacy za aresztem dla Ziobry. Nowy sondaż zły dla byłego ministra
Polacy za aresztem dla Ziobry. Nowy sondaż zły dla byłego ministra
Wyniki Lotto 01.11.2025 – losowania Lotto, Lotto Plus, Multi Multi, Ekstra Pensja, Kaskada, Mini Lotto
Wyniki Lotto 01.11.2025 – losowania Lotto, Lotto Plus, Multi Multi, Ekstra Pensja, Kaskada, Mini Lotto
Ignorują zarządzenie Kaczyńskiego. Problem z połową członków PiS
Ignorują zarządzenie Kaczyńskiego. Problem z połową członków PiS
Wyciek gazu w Toruniu. Akcja służb
Wyciek gazu w Toruniu. Akcja służb
Bernardyn zaatakował 11-latkę. Prokuratura bada sprawę
Bernardyn zaatakował 11-latkę. Prokuratura bada sprawę
Gdyby wybuchła wojna. Zrobili ranking najbezpieczniejszych krajów
Gdyby wybuchła wojna. Zrobili ranking najbezpieczniejszych krajów
Ostrzeżenie z Moskwy. Reakcja po decyzji Trumpa
Ostrzeżenie z Moskwy. Reakcja po decyzji Trumpa
Kradzież klejnotów z Luwru. Wstępne zarzuty dla dwóch osób
Kradzież klejnotów z Luwru. Wstępne zarzuty dla dwóch osób
Działo się w sobotę. Oto najważniejsze wydarzenia [SKRÓT DNIA]
Działo się w sobotę. Oto najważniejsze wydarzenia [SKRÓT DNIA]