Zmiany w Trybunale Konstytucyjnym

W środę rozpocznie się posiedzenie, na którym Sejm ponownie zajmie się wyborem pięciu nowych sędziów Trybunału Konstytucyjnego.
W ubiegłym tygodniu posłowie (głosami PiS i Kukiz'15, a przy sprzeciwie pozostałych klubów opozycyjnych) uznali, że wybór pięciu sędziów dokonany 8 października nie miał mocy prawnej.

Trzej sędziowie zostali wybrani w poprzedniej kadencji w miejsce tych, których kadencja wygasała 6 listopada, czyli w trakcie kadencji poprzedniego Sejmu. Dwaj pozostali - w miejsce sędziów, których kadencja wygasa 2 i 8 grudnia, czyli w trakcie kadencji obecnego Sejmu.

Prezydent Andrzej Duda dotąd nie odebrał przysięgi od pięciu wybranych w październiki sędziów, co jest konieczne, by mogli orzekać. W czwartek 3 grudnia Trybunał Konstytucyjny ma zbadać przyjętą w czerwcu ustawę o TK, która była podstawą wyboru pięciu sędziów z 8 października.

Zobaczcie kalendarium wydarzeń związanych ze zmianami w Trybunale Konstytucyjnym.

(WP, TVN24, PAP, oprac.: mg)

25 czerwca 2015 roku parlament zakończył pracę nad nową ustawą o Trybunale Konstytucyjnym - tego dnia Sejm rozpatrzył poprawki Senatu i ustawa trafiła do prezydenta.
Bronisław Komorowski ją podpisał i 30 sierpnia ustawa o TK weszła w życie.

8 października Sejm poprzedniej kadencji wybrał (głosami ówczesnej koalicji) pięciu nowych sędziów. Wybór ten kwestionowało PiS zaskarżając do TK ustawę o Trybunale Konstytucyjnym. Posłowie Prawa i Sprawiedliwości podkreślali, że o ile wygaśnięcie kadencji trójki sędziów następuje jeszcze w trakcie ówczesnej kadencji Sejmu, o tyle mandat pozostałej dwójki wygasa w grudniu - a zatem w trakcie kadencji nowego Sejmu.

Po wyborach parlamentarnych, które wygrało PiS większością umożliwiającą ugrupowaniu samodzielne rządzenie, Trybunał wyznaczył na 25 listopada termin rozpatrzenia wniosku partii Jarosława Kaczyńskiego w odniesieniu do trybu wyboru nowych sędziów, a co do reszty wniosku - na 21 grudnia.

10 listopada PiS wycofało swój wniosek dotyczący ustawy o TK. Rzeczniczka PiS Elżbieta Witek wyjaśniała, że jest on bezzasadny, bo PiS chce nowej ustawy o TK.
Tydzień później PiS złożyło projekt nowelizacji ustawy o Trybunale, zakładający między innymi możliwość ponownego wyboru 5 sędziów, których kadencje kończą się w 2015, a także wygaszenie (po 3 miesiącach od wejścia w życie noweli) kadencji prezesa i wiceprezesa TK.

Posłowie PO (na zdjęciu) i PSL zaskarżyli do Trybunału Konstytucyjnego ustawę o TK (czerwcową). Jak mówili, wniosek jest w treści tożsamy z wnioskiem, jaki wcześniej złożyli, a potem wycofali posłowie PiS. Trybunał Konstytucyjny wyznaczył na 3 grudnia termin rozprawy ws. skargi posłów PO i PSL, dotyczącej czerwcowej ustawy o Trybunale.

Sejm uchwalił nowelizację ustawy o TK, przygotowaną przez PiS. Senat poparł nowelizację nie wprowadzając do niej poprawek. Prezydent Andrzej Duda ją podpisał i została opublikowana w Dzienniku Ustaw.

23 listopada posłowie PO złożyli do Trybunału wniosek dotyczący zbadania konstytucyjności nowelizacji ustawy o TK. Także Rzecznik Praw Obywatelskich zaskarżył tę nowelizację, kwestionując całą ustawę.
Do TK nowelę ustawy o Trybunale, autorstwa PiS zaskarżyła Krajowa Rada Sądownictwa. Według KRS niekonstytucyjne jest to, że Rada nie mogła przedstawić swojej opinii do projektu.

Dwa dni później klub PiS złożył projekty pięciu uchwał o stwierdzeniu braku mocy prawnej wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego z 8 października. Późną nocą Sejm przyjął uchwały. Dokonał też zmiany w swym regulaminie - pozwalającej marszałkowi Sejmu na ustalenie terminu na składanie wniosków ws. kandydatur na sędziów TK w przypadkach nieopisanych dotychczas w regulaminie.
Prezydium Sejmu i Konwent Seniorów ustaliły, że posiedzeniu w dniach 2-3 grudnia Sejm wybierze pięciu sędziów Trybunału Konstytucyjnego.

30 listopada I prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Gersdorf zaskarżyła do Trybunału Konstytucyjnego ustawę o TK z czerwca i jej listopadową nowelizację.

Niekonstytucyjny jest zapis ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, który umożliwił poprzedniemu Sejmowi wybór dwóch sędziów TK w miejsce tych, których kadencje mijają w kadencji obecnego Sejmu - to stanowisko Prokuratora Generalnego dla TK, który 3 grudnia ma badać tę ustawę.