Zdrojewski: ugoda z Zamoyskimi ws. Kozłówki jest wzorowa

Treść ugody, zawartej przez strony, przewiduje wypłacenie 17 mln zł spadkobiercom ordynata kozłowieckiego Aleksandra Zamoyskiego w zamian za odstąpienie przez nich od roszczeń do Kozłówki. Ugoda ma być podpisana przed sądem, gdzie toczy się proces w tej sprawie.

- Jakość tej ugody buduje dobry wzorzec w tej materii. Mówię zarówno o tym, jak procedura została przeprowadzona, jak zostały uzgodnione warunki, jak i o samym fakcie uregulowania, niezależnie od brakujących rozwiązań legislacyjnych - powiedział Zdrojewski.

Jego zdaniem, samorząd województwa może się starać o wsparcie finansowe z ministerstwa w wypłaceniu zadośćuczynienia Zamoyskim. Jak tłumaczył, w takich wypadkach pomoc z ministerstwa można uzyskać z programów operacyjnych ogłaszanych na każdy rok, albo "w warunkach nadzwyczajnych" uzasadniając dostatecznie "konieczność partycypacji resortu".

Od lutego 2006 r. przed Sądem Okręgowym w Lublinie trwa proces o zwrot rezydencji Zamoyskich w Kozłówce wraz z wyposażeniem, przejętej przez Skarb Państwa w 1944 r. na podstawie dekretu o reformie rolnej. Obecnie mieści się tam Muzeum Zamoyskich.

Z pozwem o zwrot majątku wystąpiły dzieci Aleksandra i Jadwigi Zamoyskich - Andrzej, Jadwiga, Maria - oraz wnuczka Annette (córka nieżyjącego syna ordynata, Adama). Domagają się zwrotu zespołu pałacowo-parkowego o łącznej powierzchni 21 ha oraz pałacu wraz z jego wyposażeniem, które w pozwie jest szczegółowo wyliczone - łącznie blisko 500 pozycji, m.in. 336 obrazów w oryginalnych ramach, mebli, porcelany, serwisów, lamp. Wartość majątku oszacowali na 30 mln zł.

O projekcie ugody między potomkami ordynata Zamoyskiego, województwem lubelskim i Muzeum Zamoyskich poinformował w ubiegłym tygodniu marszałek województwa Krzysztof Grabczuk. Przewiduje ona wypłacenie czworgu spadkobiercom po 4 mln 250 tys. zł - w sumie 17 mln zł. W zamian za to Zamoyscy zrzekają się wszelkich roszczeń do majątku w Kozłówce, a majątek ruchomy przenoszą na własność muzeum.

Suma zadośćuczynienia Zamoyskim została zarezerwowana w projekcie budżetu województwa na przyszły rok. Jeśli projekt ten zaakceptują radni sejmiku województwa lubelskiego, pieniądze zostaną wypłacone Zamoyskim najpóźniej do końca kwietnia przyszłego roku.

Zamoyscy w ugodzie zrzekają się wszelkich roszczeń, co do majątku pozostawionego na Lubelszczyźnie, jak i w całym kraju, także do tych rzeczy, które w przyszłości mogłyby się okazać ich własnością. Ponadto oświadczają, że nie będą dochodzić roszczeń odszkodowawczych wobec Skarbu Państwa, muzeum lub województwa lubelskiego z tytułu ewentualnych ustaw reprywatyzacyjnych.

Projekt ugody przewiduje też, że spadkobiercy ostatniego ordynata kozłowieckiego będą mogli co roku przebywać w rezydencji nieodpłatnie, każdy z nich przez dwa tygodnie, w specjalnie urządzonym apartamencie, w którym m.in. będą wyeksponowane dwa portrety rodzinne przedstawiające członków rodziny Zamoyskich.

Muzeum Zamoyskich w Kozłówce to jedna z najlepiej zachowanych rezydencji magnackich w Polsce. Zgromadzona tutaj kolekcja Zamoyskich liczy ponad 13 tys. obiektów, tworzących XIX-wieczne wyposażenia pałacu. Są to m.in. obrazy, meble, lustra, zastawy stołowe, biblioteka, instrumenty muzyczne.

W rezydencji, po przejęciu całego majątku Zamoyskich przez Skarb Państwa w 1944 r., utworzono muzeum. Od 2004 r. właścicielem rezydencji jest Muzeum Zamoyskich, które podlega samorządowi województwa lubelskiego.