Wysiedleni Niemcy otrzymali odszkodowania
Niemcy przymusowo wysiedleni po 1945 roku z
Europy Środkowej i Wschodniej otrzymali w okresie powojennym od
władz RFN odszkodowania za utracone mienie oraz pomoc na
urządzenie się w nowym miejscu zamieszkania.
Poszkodowanym obywatelom RFN wypłacono do końca ubiegłego roku ok. 64 mld euro z funduszu, utworzonego na podstawie przyjętej przez Bundestag w 1952 roku ustawy o wyrównaniu szkód - poinformowała rzeczniczka niemieckiego ministerstwa spraw wewnętrznych, Ina Schoeneberg.
Z tej sumy 45,5 mld euro przypada na wyrównanie szkód powstałych na skutek wypędzenia, a pozostała część na świadczenia za szkody wojenne - wyjaśniła rzeczniczka.
Odszkodowania wypłacano za utracony prywatny majątek, m.in. nieruchomości, meble i inny sprzęt domowy oraz oszczędności. Osobom pragnącym podjąć samodzielną działalność gospodarczą lub wykonującym wolne zawody przyznawano bezzwrotne pożyczki. Wypędzeni nie mający żadnego źródła utrzymania otrzymywali pomoc socjalną. Niemiecki historyk Martin Goertemaker, autor "Historii Republik Federalnej Niemiec", szacuje, że poszkodowani otrzymali przeciętnie 22 proc. wartości utraconego majątku.
W pierwszych trzech latach po powstaniu RFN, w latach 1949 - 1952, a więc przed wejściem w życie ustawy o wyrównywaniu szkód, wypłacono wypędzonym 6,2 mld marek (ok. 3 mld euro). Po zjednoczeniu kraju w 1990 roku władze Niemiec przeznaczyły dalsze 2,7 mld euro na odszkodowania dla przymusowo wysiedlonych, którzy po wojnie osiedlili się w Niemczech Wschodnich i nie otrzymali świadczeń od władz NRD.
Liczne formy pomocy przewidywała także przyjęta w RFN w 1953 roku ustawa o problemach wypędzonych i uciekinierów. Regulowała ona sprawy integracji poszkodowanych, nauki języka, pielęgnowania zwyczajów i kultury regionów, z których pochodzili wypędzeni. Niemieckie MSW nie potrafi jednak określić wysokości tej pomocy.
Oceniając ponad 50-letnią historię ustawy o wyrównaniu szkód Goertemaker określił ją mianem "zadziwiająco skutecznego instrumentu" służącego integracji wypędzonych i uchodzców w niemieckim społeczeństwie. Pomyślna i szybka integracja przyczyniła się - jego zdaniem - do gospodarczej prosperity w RFN. Pokojowa integracja wypędzonych jest "politycznym i gospodarczym osiągnięciem, którego nie można przecenić" - napisał niemiecki historyk.
Po 1945 roku na tereny zachodnich stref okupacyjnych, czyli późniejszej RFN, przybyło 8 mln uchodźców i przymusowo wysiedlonych. Stanowili oni w 1950 roku prawie jedną piątą ludności. Ponad 4 mln wypędzonych zamieszkało w NRD, co stanowiło w tym czasie ponad 24 procent ludności.
Jacek Lepiarz