Wsparcie dla młodych naukowców

Szwajcaria przeznacza znaczące środki publiczne na badania i rozwój. Między innymi dzięki temu wsparciu szwajcarskie uniwersytety regularnie zajmują czołowe miejsca w międzynarodowych rankingach. Szwajcaria jest również jednym z liderów listy najbardziej innowacyjnych państw świata, a szwajcarskie ośrodki naukowe mogą dzielić się swoim potencjałem z naukowcami z innych krajów Europy.

Fundusz Stypendialny Sciex-NMSch został uruchomiony w 2009 r. Jego celem było zacieśnienie kontaktów między pracownikami naukowymi ze Szwajcarii i z państw przyjętych do Unii Europejskiej w 2004 r., w tym Polski. Dzięki rozwijanym partnerstwom naukowym pomiędzy polskimi i szwajcarskimi naukowcami fundusz wsparł postęp naukowy i innowacyjność oraz stworzył unikalne możliwości rozwoju dla polskich pracowników naukowych. Program miał na celu stworzenie partnerstw badawczych oraz dzielenie się rezultatami projektów badawczych. Dodatkowo fundusz wspierał rozwój osobisty stypendystów, ich umiejętności interpersonalne i społeczne oraz pomagał w wykorzystaniu nowych technik badawczych.

Podczas rekrutacji stypendyści Sciex-NMSch byli wybierani zgodnie z Europejską Kartą Naukowca i Kodeksem Postępowania. Warto podkreślić, że pieniądze skierowano do naukowców ze wszystkich dziedzin – od nauk ścisłych, poprzez społeczne, po humanistyczne. Stypendyści mieli możliwość wyjechać na okres od 6 do 24 miesięcy do szwajcarskiej instytucji goszczącej, gdzie pod okiem swoich host-mentorów realizowali projekty badawcze.

W programie wzięło udział 135 naukowców – 60 doktorantów, 73 doktorów i 2 docentów. Reprezentowali 44 uczelnie z 18 polskich miast. Znaczna większość, bo 80% z nich, zajmuje się naukami ścisłymi lub przyrodniczymi.

Dla niemal połowy stypendystów Sciex-NMSch był pierwszym w ich karierze naukowej programem wymiany. Wielu spośród uczestników programu kontynuowało już rozpoczętą współpracę naukową, ale niektórzy naukowcy uczestniczący w programie przed wyjazdem nie mieli żadnych kontaktów ze stroną szwajcarską.

Prawie wszystkie stypendia zaowocowały co najmniej jednym artykułem naukowym. Co więcej, jak podkreślali niektórzy z uczestników programu, dzięki zawiązanym kontaktom doprecyzowali swoje zainteresowania badawcze, a niektórzy nawet je zmienili. Warto zauważyć, że stypendyści Sciex-NMSch po powrocie nie tylko stali się inicjatorami nowych projektów badawczych, ale również zdobywali nowe środki grantowe na kolejne badania realizowane przez ich jednostki naukowe.

Przykładowe projekty zrealizowane w ramach Funduszu Stypendialnego

Dr Szymon Wichary jest adiunktem w Interdyscyplinarnym Centrum Stosowanych Badań Poznawczych Uniwersytetu Humanistyczno-Społecznego Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie, prowadzącym badania na pograniczu psychologii podejmowania decyzji, psychologii poznawczej i psychologii emocji oraz fizjologii. W czasie pobytu naukowego na Uniwersytecie w Bazylei (Centre for Economic Psychology) na podstawie badań empirycznych opisał związki między stresem emocjonalnym a podejmowaniem decyzji oraz stworzył model komputerowy procesu podejmowania decyzji, objaśniający, w jaki sposób ludzie przetwarzają informacje przed podjęciem decyzji pod wpływem stresu i jakiej strategii decyzyjnej wtedy używają.

Dr inż. Joanna Bryś jest wykładowcą katedry Chemii Wydziału Nauk o Żywności Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. W ramach współpracy z Politechniką w Zurichu (ETH Zurich – Swiss Federal Institute of Technology in Zurich) próbowała uzyskać zamienniki tłuszczu mleka matki z innych tłuszczów, m.in. smalcu i tłuszczu mleka krowiego czy koziego. Projekt zakończył się sukcesem i pozwolił szwajcarskiemu zespołowi na praktyczne zapoznanie się z tematyką modyfikacji tłuszczów i metodami ich analizy.

Dr Karolina Krawczak jest adiunktem w Zakładzie Językoznawstwa Kognitywnego Wydziału Anglistyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Projekt, który realizowała na Uniwersytecie w Neuchâtel (Université de Neuchâtel), dotyczył pojęcia wstydu w kontekście trzech odmiennych kultur, tj. brytyjskiej, amerykańskiej oraz polskiej. Jednym z jego celów była identyfikacja społecznie i kulturowo uwarunkowanych tendencji w użyciu języka w obrębie podlegającym badaniu. W rezultacie projektu dr Karolina Krawczak wyłoniła trzy profile dla pojęcia wstydu typowe dla badanych grup językowych.

Dr Artur Marchewka jest kierownikiem Pracowni Obrazowania Mózgu w Centrum Neurobiologii w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego Polskiej Akademii Nauk. Projekt, który realizował w Uniwersyteckim Szpitalu w Lozannie (Lousanne University Hospital), dotyczył metodologii badań strukturalnych mózgu z wykorzystaniem metody rezonansu magnetycznego w chorobie Alzheimera. Sprawdzano potencjał skanów strukturalnych mózgu przy wczesnym diagnozowaniu tej choroby – jeszcze przed wystąpieniem objawów behawioralnych. Wykazano, że wykorzystując dane strukturalne mózgu oraz metodę voxel-based morphometry, można analizować informacje pochodzące z różnych skanerów oraz ośrodków. Udowodniono także, że tę metodę można stosować w odniesieniu do różnych źródeł, co pozwala wyciągać wnioski dotyczące całej populacji, niezależnie od kraju, z którego pochodzą dane, i pokazywać, jak wygląda pełne spektrum przebiegu choroby.

Artykuł sponsorowany