Warszawa chce być Zieloną Stolicą Europy. Ma szansę?

Stuprocentowe oczyszczanie ścieków, niskoemisyjny transport publiczny czy unikalna różnorodność flory i fauny to tylko niektóre atuty pozwalające Warszawie pretendować do tytułu Zielonej Stolicy Europy w 2018 r. Stolica złożyła wniosek do Komisji Europejskiej w tej sprawie.

- W ostatnich latach wkładamy wiele pracy w to, aby Warszawa była miastem czystym, ekologicznym, dobrym do codziennego życia dla każdego mieszkańca. Przyznanie Warszawie tytułu Zielonej Stolicy Europy będzie dla nas zaszczytem i jednocześnie potwierdzeniem, że nasze działania idą w dobrym kierunku – mówi Michał Olszewski, wiceprezydent m.st. Warszawy.

Warszawa, największe i najludniejsze miasto w Polsce, jest obok Berlina i Sztokholmu jedną z niewielu stolic europejskich, w której lasy znajdują się w granicach miasta i zajmują znaczne obszary. Obecnie lasy w Warszawie rozciągają się na powierzchni około 8100 hektarów, co stanowi 15% powierzchni miasta.

Wszystkie tereny zielone, wraz z lasami, stanowią około 40% powierzchni Warszawy. Są to parki i ogrody, zieleń osiedlowa, przyuliczna i cmentarna, obszary otwarte, lasy i inne. W jej granicach jest 27 kompleksów lasów miejskich, z których 15 zarządzanych jest przez samorząd warszawski, 85 parków oraz dziesiątki zieleńców. Prawy brzeg Wisły w Warszawie utrzymywany jest w naturalnej postaci i nie posiada żadnych budowli regulacyjnych na odcinku prawie 4 km, co w mieście tak dużym jest ewenementem w skali europejskiej. Teren ten należy to obszarów Natura 2000, a miasto realizuje tam programy ochrony siedlisk ptaków, restytucji łąk zalewowych.

Warszawę otaczają od północy jeden z najcenniejszy i największych parków narodowych w Polsce – Kampinoski Park Narodowy oraz lasy wchodzące w skład Mazowieckiego i Chojnowskiego Parku Krajobrazowego, Lasy Celestynowskie, Otwockie i Chojnowskie. Wraz z Warszawskim Obszarem Chronionego Krajobrazu stworzyły system ekologicznej osłony stolicy.

Warszawa poczyniła niezwykły postęp w dziedzinie gospodarki ściekowej. Największa inwestycja środowiskowa Europy Środkowej - Oczyszczalnia Ścieków „Czajka” (435 300m³/d warszawskich ścieków dziennie) w ostatnich latach poddana została gruntownej modernizacji, przez co spełnia wymagania wynikające z surowych obowiązujących przepisów, a do Wisły nie wpadają już ścieki, ponieważ w 100% są oczyszczone.

Dzięki modernizacji Stacji Uzdatniania Wody „Filtry” Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji, które zaopatrują warszawiaków w wodę od 1886 r., woda w Warszawie jest czysta i nadaje się do picia prosto z kranu. W latach 2008–2010 wybudowano tu stację ozonowania pośredniego i filtrowania na węglu aktywnym.

W zakresie transportu publicznego Warszawa ogranicza zanieczyszczenia powietrza oraz obniża poziom hałasu, dlatego stawia na transport szynowy. Remont ponad 30 km tras tramwajowych i gruntowna modernizacja kolejnych 30 km szyn oraz budowa nowych torowisk - przedłużenie trasy tramwajowej na, a także dokończenie I linii metra i budowa centralnego odcinka II linii pozwolą na cichsze i bardziej ekologiczne podróżowanie mieszkańców po mieście.

Trwa także modernizacja taboru autobusowego na niskoemisyjny. Zakupionych zostało 10 autobusów elektrycznych, 35 o napędzie gazowym. Dla Warszawy produkowanych jest obecnie 80 przegubowych autobusów z panelami fotowoltanicznymi na dachu, a w planach jest zakup 130 autobusów nisko-emisyjnych. Z kolei budowa sieci 11 parkingów Park&Ride pozwala mieszkańcom Warszawy i pobliskich miejscowości na zostawienie samochodu przy dużych węzłach komunikacyjnych i poruszanie się po centrum miasta komunikacją publiczną. Do 2022 r. planowane jest wybudowanie kolejnych 30 takich parkingów.

Warszawa dba o zieleń w obrębie miasta. Każde wycięte drzewo zostaje zastąpione nowym. W latach 2009-2014 posadzono 170 000 drzew. Dbamy również o różnorodną roślinność przy miejskich nasadzeniach z uwzględnieniem historycznych rozwiązań, czego przykładem może być Ogród Krasińskich.

Stolica wdrożyła także system elektronicznego i zdalnego monitorowania zużycia energii i kosztów w placówkach oświatowych, co zmniejszyło emisję CO² w stolicy i umożliwiło bardziej zrównoważone zarządzanie zużyciem energii. Rozwiązanie to zostało nagrodzone w konkursie Fundacji Promocji Gmin Polskich „Gmina Ekoinnowacji”.

Ekologiczne zmiany w Warszawie idą dwutorowo. Zmienia się infrastruktura, ale zmienia się także podejście mieszkańców. Warszawiacy coraz częściej świadomie podchodzą do ekologii i jakości życia w mieście, m.in. poprzez zgłaszanie projektów z tego zakresu w ramach budżetu partycypacyjnego.

Coraz więcej warszawiaków przesiada się z samochodu na rower, od kiedy w 2012 r. Warszawa wprowadziła system rowerów publicznych „Veturilo”. Został on uznany za jeden z 10 najlepszych systemów tego typu na świecie. Dwuślady wywołały prawdziwy boomu rowerowy w mieście i przyczyniły się do rozwoju infrastruktury rowerowej. Warszawskie trasy rowerowe mają dzisiaj już 440 km.

Te i inne atuty oraz działania proekologiczne realizowane przez miasto Warszawę i jego mieszkańców powodują, że stolica może pretendować do miana Zielonej Stolicy Europy w 2018 r. – tytułu przyznawanego przez Komisję Europejską od 2010 r., którym dotychczas mogą się pochwalić m.in. Sztokholm, Hamburg czy Kopenhaga. Mogą się o niego starać miasta z krajów Unii Europejskiej, posiadające co najmniej 200 tys. mieszkańców. Warszawa chce zostać Zieloną Stolicą Europy w 2018 r.

Składane aplikacje oceniane są przez międzynarodowe jury, w skład którego wchodzą eksperci z poszczególnych dziedzin, których dotyczy wniosek, tj.: lokalnego wkładu na rzecz zapobiegania globalnej zmianie klimatu, zarządzania transportem miejskim, terenów zieleni miejskiej, zwalczania hałasu, wytwarzania odpadów i zarządzania nimi, ochrony przyrody i różnorodności biologicznej, jakości powietrza, zużycia wody, oczyszczania ścieków, eko-innowacji i trwałego zatrudnienia, zarządzania środowiskiem na poziomie władz lokalnych i sprawności energetycznej.

Przeczytaj też: Wykonawca odbudowy mostu Łazienkowskiego przyznaje: "Otwarcie na wybory"