W Warszawie powstanie pomnik rtm. Witolda Pileckiego

- Pomnik ma być rzeźbą figuratywną upamiętniającą postać rotmistrza Witolda Pileckiego lub abstrakcyjnym założeniem przestrzennym z obowiązkowym elementem rzeźby figuratywnej w postaci portretu rotmistrza - poinformowało biuro prasowe ratusza. Wysokość monumentu nie będzie mogła przekroczyć 3,5 m.

Pomnik rtm. Pileckiego ma zostać zbudowany na Żoliborzu. Rzeźba stanie w pobliżu al. Wojska Polskiego (na przedłużeniu osi ul. Bitwy pod Rokitną), nawiązując w ten sposób do miejsca, w którym Pilecki dołączył do łapanki, żeby znaleźć się wśród osób wywiezionych do obozu koncentracyjnego Auschwitz. Pilecki poszedł do obozu ochotniczo, żeby zorganizować tam konspirację wojskową i zdobyć wiarygodne dane o zbrodniach popełnianych przez Niemców. To on przygotował pierwszą tajną notę na temat ludobójstwa w Auschwitz.

Prace nadesłane na konkurs oceni sąd pod przewodnictwem dyrektora Biura Architektury i Planowania Przestrzennego Marka Mikosa. Jury, m.in. osoby ze Związku Polskich Artystów Plastyków i Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, oceni czytelność przekazu pomnika oraz atrakcyjność jego formy, w tym sposób nawiązania do otoczenia i ukształtowania przestrzeni, jego trwałość i odporność. Koszt wybudowania pomnika nie będzie mógł przekroczyć 1,5 mln zł.

Zwycięzca konkursu otrzyma w nagrodę 70 tys. zł oraz zaproszenie do negocjacji dotyczących wykonania projektu realizacyjnego pomnika. Laureat II nagrody otrzyma 40 tys. zł, a osoby wyróżnione otrzymają łącznie 30 tys. zł.

Wnioski o dopuszczenie do udziału w konkursie należy składać do 30 września br. Termin składania prac konkursowych to 28 listopada. Wyniki konkursu będą znane na początku grudnia. Regulamin konkursu jest dostępny na stronie internetowej www.architektura.um.warszawa.pl/pomnikpilecki.

Witold Pilecki urodził się 13 maja 1901 r. Pochodził z rodziny szlacheckiej o tradycjach niepodległościowych. Był bohaterem wojny z bolszewikami, uczestnikiem kampanii 1939 r.

W okupowanej stolicy współtworzył Tajną Armię Polską. Jako jej żołnierz powziął plan zdobycia materiałów wywiadowczych z tworzonych przez hitlerowców obozów koncentracyjnych. Bezpośrednim powodem była rosnąca liczba aresztowań wśród żołnierzy oraz informacje o zbrodniczych działaniach Niemców. By dostać się do obozu Pilecki 19 września 1940 r. wszedł w "kocioł" podczas łapanki na stołecznym Żoliborzu. Został zatrzymany w kamienicy przy ul. Wojska Polskiego 40.

Podając się za Tomasza Serafińskiego - ukrywającego się żołnierza polskiego - został wywieziony do niemieckiego obozu Auschwitz. Pilecki zbierał i przekazywał materiały wywiadowcze przez wypuszczanych na wolność więźniów. Uciekł z obozu pod koniec kwietnia 1943 r.

W latach 1943-44 służył w oddziale III Kedywu KG AK i brał udział w powstaniu warszawskim. W latach 1944-45 był w niewoli niemieckiej w oflagu VII A w Murnau. Po wyzwoleniu obozu dołączył do II Korpusu Polskiego we Włoszech. W październiku 1945 r., na osobisty rozkaz gen. Andersa, wrócił do Polski, by prowadzić działalność wywiadowczą na rzecz II Korpusu.

W maju 1947 r. został aresztowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa; był torturowany i oskarżony m.in. o działalność wywiadowczą na rzecz polskiego rządu na emigracji. 15 marca 1948 r. rotmistrz został skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano 25 maja w więzieniu mokotowskim przy ul. Rakowieckiej. Miejsce pochówku Pileckiego nigdy nie zostało ujawnione przez komunistyczne władze, prawdopodobnie ciało rotmistrza wrzucono do dołów śmierci wraz z innymi ofiarami komunizmu na Łączce Cmentarza Wojskowego na Powązkach.

Do 1989 r. wszelkie informacje o dokonaniach i losie rtm. Pileckiego podlegały w PRL cenzurze. Witold Pilecki został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski i Orderem Orła Białego; w 2013 r. został awansowany do stopnia pułkownika.