Uzbrojenie, które się nie starzeje?

Większości już dawno "stuknęła pięćdziesiątka". W prezentowanym gronie jest także prawdziwy nestor, który debiutował na długo przed rozpoczęciem II wojny światowej. Oto najbardziej długowieczne uzbrojenie wojsk USA, które mimo upływu czasu wciąż pozostaje na służbie.

Thunderbolt nie tylko jest długowieczny, ale także bardzo wytrzymały na bojowe uszkodzenia - kadłub częściowo wykonano z tytanu. Proste skrzydła maszyny sprawiają, że stosunkowo szybko odrywa się ona od ziemi i nie potrzebuje długich pasów startowych (również do lądowania). Dzięki temu może potencjalnie operować bliżej linii frontu, bo może korzystać z wielu lotnisk, co w przypadku samolotów bliskiego wsparcia wojsk lądowych może okazać się kluczowe

W przyszłości Amerykanie myślą o zastąpieniu Thunderboltów śmigłowcami nowej generacji, których osiągnięcia mają znacznie przewyższać współczesne wiropłaty. Na razie pozycja A-10 nie jest jednak zagrożona. Mają służyć co najmniej do 2028 roku.

Na zdjęciu: cztery samoloty A-10 na misji treningowej.

(oprac. Adam Parfieniuk / wearethemighty.com, WP)

AH-1 Cobra to niejako dzieło przypadku. Śmigłowiec powstał jako tymczasowa maszyna do natychmiastowego użytku w Wietnamie w czasie, gdy żołnierze USA czekali na wyprodukowanie AH-56. Prototypowa maszyna nie zdążyła na czas dolecieć do Wietnamu, a ostatecznie projekt w ogóle został anulowany. Tymczasem Cobra pozostawała najważniejszym śmigłowcem szturmowym USA do czasu debiutu AH-64 Apache w 1986 roku.

Śmigłowce firmy Bell wciąż są podstawowymi maszynami szturmowymi korpusu marines. Są chwalone ze względu na niewielkie gabaryty i niewygórowane warunki konserwowania.

Na zdjęciu: Dwa śmigłowce Cobra naprzeciw siebie na ćwiczeniach w Fort Hood w Teksasie, 1979 r.

M72 LAW (skrót od Light Anti-tank Weapon - Lekka Broń Przeciwczołgowa) powstał z myślą o niszczeniu sowieckich pojazdów pancernych w razie konfrontacji USA vs ZSRR. Tymczasem granatnik jeździ z Amerykanami na kolejne wojny wiele lat po rozpadzie Związku Radzieckiego.

Od 1987 roku podstawowym granatnikiem sił zbrojnych USA jest AT4. Jednak to stary M72 LAW, a nie nowocześniejszy odpowiednik, był szczególnie preferowany przez żołnierzy USA w Afganistanie. Żołnierze nie musieli atakować silnie opancerzonych celów, więc silniejszy i cięższy AT4 nie był niezbędny. Co więcej, jeden żołnierz piechoty mógł przenosić nawet dwa stare granatniki.

Na zdjęciu: amerykański żołnierz tuż po wystrzeleniu pocisku z M72 LAW, Trek Nawa, Afganistan, 2010 r.

Chinook to jedna z najbardziej udanych konstrukcji w historii śmigłowców transportowych. Wyprodukowano już ponad 1200 maszyn tego typu.

Dziś wojska USA mają do dyspozycji Chinooki z nowymi silnikami, komputerami pokładowymi i współczesną awioniką. Na razie Amerykanie nie spieszą się z szukaniem następców, a pomysły na śmigłowiec transportowy nowej generacji nie wykroczyły poza etap komputerowych grafik. W tym przypadku pośpiech nie jest wskazany o czym może świadczyć transporotwy zmiennopłat V-22 Osprey, który często jest podawany jako przykład awaryjnej i nie do końca udanej konstrukcji wojsk USA.

Na zdjęciu: żołnierze przygotowują pojazd do transportu na Chinooku w bazie Bagram w Afganistanie, 2004 r.

Popularny "Huey" zadebiutował w Wietnamie, gdzie począwszy od 1958 zaczął służyć jako śmigłowiec ewakuujący rannych z pola bitwy. Maszyny firmy Bell szybko zostały przerobione także z myślą o misjach bojowych i transporcie piechoty. UH-1 jest nierozerwalnie kojarzony z wojną w Wietnamie, podczas której latało ok. 7 tys. śmigłowców tego typu.

"Huey" służy dziś korpusowi marines oraz siłom powietrznym, jednak od końca lat 70. XX w. nie wykonuje już co bardziej wymagających misji bojowych, które przejęły po nim Black Hawki. W niedalekiej przyszłości pozostałe na służbie śmigłowce UH-1 mają być zastąpione przez nowsze maszyny UH-72A Lakota.

Na zdjęciu: śmigłowce UH-1D zabierają żołnierzy armii amerykańskiej z pola bitwy podczas wojny wietnamskiej.

M14 był podstawowym karabinem marines i amerykańskiej piechoty tylko przez pięć lat (1959-1964). Został zastąpiony przez słynny karabin M16, jednakże zmodyfikowane wersje M14 wciąż są wykorzystywane przez strzelców wyborowych oraz operatorów sił specjalnych.

Podstawowa wersja M14 jest w ograniczonym stopniu służy we wszystkich gałęziach amerykańskiej armii. Często wykorzystywana jest w zawodach strzeleckich, ćwiczeniach czy ceremoniach honorowych.

M14 jest najdłużej służącym karabinem piechoty w historii amerykańskich sił zbrojnych. Jednocześnie zaledwie przez pięć lat był karabinem podstawowym, co sprawia, że tylko Krag-Jorgensen z przełomu XIX/XX wieku służył w tej roli krócej.

Na zdjęciu: snajper z M14 na patrolu bojowym w prowincji Konar w Afganistanie, 2009 r.

U-2 zasłynął jako samolot rozpoznawczy okresu zimnej wojny. Został zbudowany na polecenie CIA, ale przez lata użytkowało go też lotnictwo oraz NASA.

Historia samolotu U-2 jest nierozerwalnie związana ze Strefą 51, którą przez lata kojarzono z przybyszami pozaziemskimi. Specjalny poligon doświadczalny amerykańskiego wojska powstał w 1955 roku w dużej mierze na potrzeby testowania i wykonywania misji przez samoloty U-2.

Najnowsza wersja samolotu U-2S może wznieść się na wysokość ponad 21 tys. metrów. Amerykanie planują utrzymywać je na służbie co najmniej do 2050 r.

Jedna z teorii dotycząca nazwy popularnego zespołu U2 mówi, że przy jej wymyślaniu muzycy inspirowali się właśnie tym samolotem.

Na zdjęciu: U-2 na locie zwiadowczym, data nieznana.

Latające stacje benzynowe mogą zabrać w powietrze 118 tys. litrów paliwa. Amerykańskie samoloty korzystały z nich w Wietnamie, Iraku czy Afganistanie. Samolot powstał na bazie prototypu Boeinga 367-80, z którego później zrodził się także popularny samolot pasażerski Boeing 707.

Stratotankery powstały z myślą o tankowaniu bombowców strategicznych, ale szybko znalazły szersze zastosowanie w całych siłach powietrznych USA.

Przyszłość KC-135 jest już przesądzona - Amerykanie właśnie kończą szykować jego następcę. KC-46 Pegasus przeszedł już pierwsze testowe loty, a do służby ma wejść w 2018 roku.

Na zdjęciu: Stratotanker obsługuje myśliwiec F-16, 2003 r.

Za mało czołgów? Nie ma problemu, Hercules dostarczy je na miejsce, a lżejszą broń zrzuci w "paczkach" podczepionych do gigantycznych spadochronów. Brakuje zaopatrzenia? Nie ma ładunku, którego nie mógłby dostarczyć Hercules. W dodatku maszyna może lądować nieutwardzonych pasach startowych.

Do funkcji transportowych dochodzi jeszcze możliwość bezpośredniego bliskiego wsparcia powietrznego, z którego szczególnie często korzystają amerykańskie oddziały sił specjalnych.

Najbliższa przyszłość Herculesa w roli samolotu wsparcia nie jest jednak pewna, szczególnie po tragicznej pomyłce, jaką był ostrzał szpitala Lekarzy bez Granic w Afganistanie w 2015 roku. Amerykańscy eksperci narzekają, że sygnatura cieplna samolotu jest łatwa do wykrycia, a w dodatku maszyna jest za wolna. Prawdopodobnym jest, że w kolejnych latach w tego rodzaju zadaniach Herculesa zastąpią tanie drony i samoloty w technologii stealth.

Na zdjęciu: Hercules odpala flary podczas misji treningowej nad jednym z jezior w stanie Michigan, 2006 r.

"Latająca forteca" może unieść w powietrze ponad 30 ton bomb, które może dostarczyć na odległość do 14 tys. kilometrów bez potrzeby uzupełniania paliwa (jest także możliwość tankowania w powietrzy.). Przez pilotów często bywa pieszczotliwie nazywany BUFF, co jest akronimem od Big Ugly Fat Fuc... (ang. Wielki Brzydki Gruby Skur...).

Początki nie wskazywały, że B-52 wyjątkowo żywotną maszyną. - Rozpadnie się na kawałki, zanim znajdziemy dla niego następcę - ostrzegał w 1965 roku przed Kongresem gen. Curtis E. LeMay. Tymczasem Stratofortress lata nad terenami Państwa Islamskiego, tak samo jak latał nad Wietnamem.Amerykanie planują kolejne usprawnienia tych samolotów, które mają umożliwić użytkowanie aż do 2040 roku.

Na zdjęciu: B-52 z całym arsenałem bomb w bazie lotniczej w Barksdale w Luizjanie.

To prawdziwy nestor amerykańskiej zbrojeniówki, który debiutował długo przed II wojną światową. Choć trudno w to dziś uwierzyć, początkowo służył jako broń przeciwlotnicza. Gniazdo z parą Browningów, obsługiwanych przez jednego strzelca, było swego czasu podstawą przeciwlotniczego uzbrojenia okrętów USA. Karabiny były także montowane na myśliwcach z okresu II wojny światowej i wojny koreańskiej.

Z czasem M2 przeistoczył się w broń stricte lądową, którą umieszczano na pojazdach opancerzonych i umocnionych stanowiskach piechoty.

Historia niezwykłej żywotności Browninga wkrótce dobiegnie końca. Do 2018 roku korpus marines, który na swoich pojazdach wciąż ma stare M2, zamierza zastąpić je nowym modelem M2A1.

Na zdjęciu: M2 Browning na pojeździe opancerzonym marines.

(oprac. Adam Parfieniuk / wearethemighty.com, WP)