Ujawniono notatki z wielkiego skandalu szpiegowskiego
Opublikowane po 25 latach zarastania kurzem w British Library zapiski Anthony'ego Blunta, jednej z czołowych postaci sowieckiej siatki szpiegowskiej, która spenetrowała brytyjski establishment, rzucają nowe światło na tę największą w Wielkiej Brytanii szpiegowską aferę minionego stulecia.
Blunt ujawnia szczegóły przyjaźni łączącej go z innym agentem pięcioosobowej siatki Guyem Burgessem. Przedstawia swoją wersję ucieczki Burgessa i innego agenta siatki Donalda Macleana do Moskwy w 1951 r.
Szpieg niewiele nowego mówi jednak o własnej współpracy z wywiadem sowieckim, nie ujawnia swoich kontaktów i nie oskarża nikogo, kto nie byłby oskarżony już wcześniej. "Jest dla mnie nie do pomyślenia, bym miał denuncjować przyjaciół" - napisał.
Do zdrady pchnęło Blunta, członka Trinity College w Cambridge, zafascynowanie Burgessem - ekstrawaganckim homoseksualistą, poznanym na studiach w Cambridge w 1931 r. Blunt, który sam był homoseksualistą, twierdzi, że "uwiódł go jego entuzjazm do komunistycznej lewicy".
Burgess został zwerbowany wraz z Macleanem do tajnej pracy dla Kominternu (stalinowskiej Międzynarodówki Komunistycznej) przez innego absolwenta Trinity College Kima Philby'ego. Mieli polecenie spenetrowania brytyjskiego politycznego establishmentu.
"Atmosfera (polityczna) była tak intensywna, entuzjazm dla każdej działalności antyfaszystowskiej tak wielki, że popełniłem największy życiowy błąd" - wyznał w pamiętnikach Blunt.
Philby, który w czasie II wojny światowej stacjonował w Hiszpanii i zbiegł do Moskwy w 1963 r., podejrzewany był przez Jana Nowaka-Jeziorańskiego o to, że mógł mieć udział w katastrofie gibraltarskiej z 4 lipca 1943 r., w której zginął premier i wódz naczelny Polskich Sił Zbrojnych gen. Władysław Sikorski.
Jako szpieg Blunt zwerbował piątego członka siatki Johna Cairncrossa i Amerykanina Michaela Straighta, który 30 lat później go wydał. W czasie II wojny światowej, jako pracownik kontrwywiadu, Blunt przekazał swoim sowieckim kontrolerom setki tajnych dokumentów.
Po wojnie Blunt wszedł do establishmentu jako doradca ds. sztuki Jerzego VI i Elżbiety II - był kustoszem królewskiej kolekcji obrazów. W roku 1956 otrzymał honorowy tytuł szlachecki. Był światowym autorytetem ds. prac Nicolasa Poussina, profesorem historii sztuki Uniwersytetu Londyńskiego, dyrektorem Instytutu Courtauld.
W 1979 r. Margaret Thatcher, świeżo po objęciu urzędu premiera, pozostając w konflikcie ze służbami specjalnymi, ujawniła, że zatuszowały one szpiegowską działalność Blunta. Rewelacje wywołały skandal. Blunt stracił tytuł szlachecki, nosił się z zamiarem odebrania sobie życia. Zmarł w 1983 roku.
Blunt spisał swoją wersję wydarzeń w 1979 roku po ujawnieniu jego szpiegowskiej działalności. Trafiły one do British Library w rok po jego śmierci w 1984 roku z dyspozycją, że nie mogą być ujawnione przez 25 lat.