UE grozi sankcjami wobec Mińska
Szefowie dyplomacji państw UE nie wprowadzili nowych sankcji wobec Mińska, ale zagrozili, iż dalsze nękanie organizacji takich jak Związek Polaków na Białorusi (ZPB) oraz łamanie międzynarodowych
standardów wolności politycznej może prowadzić do wprowadzenia
nowych sankcji w przyszłości.
UE skierowała do władz w Mińsku apel, aby przyszłoroczne wybory prezydenckie miały charakter wolny i demokratyczny. Ministrowie wezwali też Mińsk do wpuszczenia na okres tych wyborów misji obserwacyjnej OBWE.
W przyjętych po spotkaniu wnioskach końcowych, UE wyraziła zaniepokojenie sytuacją w zakresie przestrzegania praw człowieka na Białorusi i zapowiedziała - na wniosek Polski - że w styczniu dokona kolejnej oceny sytuacji.
Bruksela będzie monitorowała sytuację na Białorusi i w styczniu postawi "kropkę nad i". Krótko mówiąc, to już nie jest sytuacja, kiedy proponujemy, by obserwować sytuację, ale by wyciągać wnioski - powiedział Meller.
Podczas godzinnej debaty na temat Białorusi Meller zaproponował, by Białorusini, którzy "wyróżniają się nieprzestrzeganiem praw człowieka, w tym stosunkiem do polskiej mniejszości", znaleźli się na unijnej liście osób objętych zakazem wjazdu do krajów UE.
Z perspektywy całej UE nasze problemy dwustronne z Białorusią są konsekwencją ogólnej sytuacji łamania praw człowieka w tym kraju - powiedział szef polskiego MSZ. W ocenie Mellera dyskusja pokazała, że polska inicjatywa w sprawie Białorusi spotyka się z coraz większą przychylnością. Minister dodał, że największe zrozumienie dla polskiego stanowiska panuje wśród krajów położonych najbliżej Białorusi.
Chociaż polskiej stronie nie udało się skłonić unijnych partnerów, by już teraz sankcjami objęła osoby współodpowiedzialne za prześladowania Związku Polaków na Białorusi, to Unia Europejska stanowczo oświadczyła, że w przyszłości nie zawaha się użyć sankcji wobec kolejnych Białorusinów odpowiedzialnych za nieprzestrzeganie norm międzynarodowych, w szczególności OBWE.
To mogłoby być rozszerzenie zakazu wjazdu do krajów Unii Europejskiej lub zamrożenia aktywów wobec konkretnych osób - powiedziała komisarz UE ds. zewnętrznych Benita Ferrero-Waldner, podkreślając jednak, że na podjęcie tych sankcji wobec reżimu Aleksandra Łukaszenki jest jeszcze za wcześnie.
Szansa dla białoruskiego rządu
Chcemy dać szansę rządowi na zareagowanie na stanowczy apel Brukseli - tłumaczyła komisarz. Zapewniła jednocześnie, że ewentualne sankcje nie mogą obrócić się przeciwko społeczeństwu białoruskiemu.
W przyjętych wnioskach, UE zadeklarowała dalsze wsparcie społeczeństwa obywatelskiego na Białorusi, pomoc dla niezależnych mediów i wzmocnienie kontaktów miedzy zwykłymi obywatelami poprzez wymiany studenckie, stypendia, kontakty pomiędzy małym i średnimi przedsiębiorstwami.
Ponadto, szefowie dyplomacji UE wyrazili zadowolenie z decyzji utworzenia do końca tego roku w Mińsku delegacji Komisji Europejskiej (w ramach reprezentacji w Kijowie) i wysłania, także do końca roku przez wysokiego przedstawiciela UE ds. polityki zagranicznej Javiera Solany reprezentanta Unii odpowiedzialnego za prawa człowieka.
Inga Czerny