Tyman: Pierwsi zaczęliśmy powstanie, pierwsi zaczynamy obchody
1 sierpnia 1944 pierwsi zaczęliśmy Powstanie Warszawskie - o 13 z minutami, a nie w godzinie "W" o 17 - więc pierwsi zaczynamy obchody kolejnej rocznicy - powiedział Janusz
Tyman, prezes Stowarzyszenia Środowiska Żołnierzy AK "Żywiciel",
tłumacząc termin uroczystości przy pomniku Żołnierzy
"Żywiciela" na Żoliborzu w 62. rocznicę wybuchu powstania.
Prawie 500 osób zebrało się przy obelisku i wspominało wydarzenia sprzed 62 lat. W Powstaniu walczyło nas na Żoliborzu 3 tys. osób, 1100 poległo, reszta później rozproszyła się po świecie. Teraz została już mała grupa, nawet nie grupa - garstka starych ludzi, którzy nie mogą i nie chcą zapomnieć o przesłaniu tamtych wydarzeń. Musimy przekazać to młodym, bo naród, który nie pamięta o swojej historii, zatraca swoja tożsamość - mówił Tyman.
Przypomniał, że nie było takiego tworu jak "Zgrupowanie Żywiciel". Byliśmy żołnierzami naszego dowódcy "Żywiciela" - płk. Mieczysława Niedzielskiego w XXII, a potem II Obwodzie Armii Krajowej i 8. Dywizji Piechoty AK im. Romualda Traugutta. Oprócz sześciu zgrupowań - "Żaglowiec", "Żbik", "Żmija", "Żniwiarz", "Żubr" i "Żyrafa" - działała służba sanitarna, harcerze kanałami przenosili informacje.
Ich wszystkich w apelu poległych wspominali żołnierze. Nie zapomnieli o współpracującej na Żoliborzu z Armią Krajową - Armii Ludowej. Po złożeniu wieńców i kwiatów przy pomniku Żołnierzy "Żywiciela", delegacje przeszły na ulicę Suzina, gdzie upamiętniono żołnierzy Organizacji Wojskowej Polskiej Partii Socjalistycznej z batalionu im. Jarosława Dąbrowskiego, którzy polegli w pierwszym boju powstania na Żoliborzu 1 sierpnia 1944 o 13.30.
1 sierpnia 1994 r. po godz. 13 żołnierze AK, którzy przenosili broń na miejsce koncentracji jednego z oddziałów, trafili na patrol niemiecki. Zaczęła się strzelanina. Niemcy ściągnęli posiłki ze Śródmieścia. Do walk przyłączyły się kolejne powstańcze oddziały.
Przez cały okres powstania Żoliborz - odcięty od Śródmieścia przez siły niemieckie na linii Dworca Gdańskiego - stanowił powstańcze państwo "Rzeczpospolitą Żoliborską" ze sprawnie zorganizowaną administracją wojskową i cywilną.
Powstanie warszawskie zakończyło się na Żoliborzu 30 września. "Żywiciel" mimo ran nie chciał poddawać dzielnicy, podporządkował się jednak rozkazom dowódcy powstania Tadeusza "Bora" Komorowskiego. Do niewoli poszło ok. 1500 żoliborskich żołnierzy.
"Żywiciel" po wojnie trafił do USA, pracował jako robotnik. Zmarł 18 maja 1980 r. w Chicago w wieku 83 lat. Jego prochy sprowadzono do Polski we wrześniu 1992 r. i złożono na Powązkach Wojskowych w kwaterze powstańczej.
Żoliborska uroczystość była pierwszą w kalendarzu tegorocznych imprez upamiętniających 62. rocznicę powstania warszawskiego.