Trzy kolejne zabytki na liście Pomników Historii
Stare Miasto w Chełmnie, Hala Stulecia we Wrocławiu oraz klasztor Bernardynów w Leżajsku zostały uznane w tym roku przez prezydenta RP za kolejne Pomniki Historii w Polsce.
18.04.2005 | aktual.: 18.04.2005 15:57
Uroczystość wręczenia wyróżnienia przedstawicielom tych obiektów odbyła się w poniedziałek w Dworze Artusa w Gdańsku podczas centralnych obchodów Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków. Dzień ten ustanowiony w 1983 r. przez Komitet Wykonawczy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS obchodzony jest w większości krajów świata.
Tytuł Pomnika Historii dla Starego Miasta w Chełmnie, wrocławskiej Hali Stulecia oraz klasztoru Bernardynów w Leżajsku wręczyli podsekretarz stanu w ministerstwie kultury, Generalny Inspektor Zabytków Ryszard Mikliński oraz dyrektor biura ds. społecznych, kultury i współpracy z organizacjami pozarządowymi w kancelarii prezydenta RP, Ewa Hunca.
Stare Miasto w Chełmnie zostało uznane za Pomnik Historii za unikatową, niewielką w skali i czytelnie wydzieloną z otoczenia, strukturę przestrzenną. Chełmno posiada zachowany w pełni XIII- wieczny układ urbanistyczny, oparty na siatce prostopadle przecinających się ulic, stanowiących z centralnie usytuowanym rynkiem klasyczny, szachownicowy plan miasta średniowiecznego.
Wzniesiona w latach 1911-13 Hala Stulecia we Wrocławiu, według projektu architekta Maksa Berga, należy do największych żelbetowych budowli publicznych na świecie. Jej oś wynosi 152 m, średnica kopuły - 65 m, a całkowita wysokość - 42 m. Halę, którą cechuje oryginalne rozwiązanie trójwymiarowej formy i prekursorskie zastosowanie surowego betonu jako materiału swobodnie kształtowanego w skomplikowane formy, uznawana jest za jedno z najważniejszych dzieł architektury światowej XX wieku.
Klasztor Bernardynów w Leżajsku został ufundowany w 1608 r. przez miejscowego starostę Łukasza Opalińskiego. Za twórcę obiektu uznaje się natomiast lubelskiego muratora o włoskim rodowodzie Antonia Pellaciniego. Na specjalną uwagę zasługują fortyfikacje klasztorne ukazujące rozwój sztuki obronnej na przestrzeni XVII i na początku XVIII w. Bardzo bogaty jest wystrój malarsko- rzeźbiarski i wyposażenia wnętrza świątyni, w tym słynne organy leżajskie z lat 1680-1693 należące do najcenniejszych tego typu instrumentów w kraju.
Na liście Pomników Historii, uznanych za szczególnie wartościowe dla kultury, znajduje się obecnie w Polsce 28 obiektów. O wpisaniu danego zabytku na listę decyduje rozporządzeniem prezydent RP na wniosek ministra kultury.
