Trybunał Międzynarodowy przeciw izraelskiemu murowi?

W grudniu zeszłego roku Zgromadzenie Ogólne NZ poprosiło MTS o wydanie "opinii doradczej" w sprawie legalności bariery. Orzeczenie takie nie ma mocy wiążącej, ale może być istotnym argumentem dla jednej ze stron sporu.

Szef delegacji palestyńskiej w ONZ wyraził w czwartek przekonanie, że opinia Trybunału będzie korzystna dla Palestyńczyków, a rzecznik izraelskiego MSZ, wypowiadając się anonimowo, oświadczył, że Jerozolima niepokoi się o wynik.

Bariera ma mieć około 700 km długości. Gotowe już odcinki liczą łącznie prawie 200 kilometrów. Tylko część z nich ma postać wysokiego na dziewięć metrów betonowego muru: resztę stanowią metalowe ogrodzenia z zasiekami, rowami i czujnikami.

Bariera biegnie wzdłuż granicy izraelsko-palestyńskiej sprzed 1967 roku, ale w niektórych miejscach wchodzi daleko w głąb okupowanego Zachodniego Brzegu Jordanu.

Izrael argumentuje, że bariera pozwoli skuteczniej zapobiegać palestyńskim zamachom na jego terytorium, bo większość zamachowców pochodzi z palestyńskich miast na Zachodnim Brzegu, takich jak Dżenin czy Ramalla. Od jesieni 2000 r. w zamachach takich zginęło przeszło 900 izraelskich cywilów.

Władze Izraela zwracają uwagę, że od czasu rozpoczęcia budowy muru latem 2002 roku liczba samobójczych zamachów bombowych spadła o 90%.

Dla Palestyńczyków bariera jest przejawem apartheidu, grabieżą terytorium i wybiegiem, który ma na celu arbitralne narzucenie im przez Izrael przyszłych granic ich państwa.

Biuro Koordynacji Spraw Humanitarnych ONZ podawało w raporcie z listopada zeszłego roku, że postawienie bariery będzie oznaczać aneksję 15% terenów Zachodniego Brzegu i utrudni życie 680 tysiącom Palestyńczyków.

Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości, główny organ sądowniczy ONZ, rozpatrywał palestyńską petycję w sprawie bariery od lutego.

"Jesteśmy pewni, że wynik będzie pomyślny" - powiedział Nasser al- Kidwa, przedstawiciel palestyński w ONZ. Zdaniem Kidwy, jeśli Trybunał orzeknie, że bariera jest nielegalna, Izrael będzie musiał ją rozebrać albo zostanie potępiony jako państwo naruszające prawo międzynarodowe.

Opinia MTS nie będzie wiążąca, ale Kidwa, oczekując orzeczenia pomyślnego dla Palestyńczyków, oświadczył, że wezwą oni Zgromadzenie Ogólne NZ do uchwalenia rezolucji wzywającej Izrael, by zastosował się do werdyktu Trybunału.

Jeśli Izrael nie usłucha Zgromadzenia - dodał Kidwa - Palestyńczycy zażądają, aby rezolucję w tej sprawie przyjęła Rada Bezpieczeństwa ONZ, której decyzje są wiążące dla członków ONZ.

Izrael liczy, że w takim wypadku wniosek palestyński zablokują Stany Zjednoczone, które mają w Radzie Bezpieczeństwa prawo weta.

Izrael stara się, by spór o barierę nie zyskał zbyt wielkiego rozgłosu. Dlatego nie wysyłał do Hagi wysokiej rangi przedstawicieli.

Jednak grupa krewnych ofiar zamachów palestyńskich zebrała się w czwartek w pobliżu Pałacu Pokoju, siedziby Trybunału Haskiego, aby kolejny raz podkreślić, że bariera jest ważna dla bezpieczeństwa Izraela.

Obawiam się, że sąd nie uwzględni strachu, bólu i szkód, jakich doznaje Izrael wskutek palestyńskiego terroryzmu" - powiedział 28- letni Eliad Moreh, który dwa lata temu został ciężko ranny w zamachu bombowym na kafeterię Uniwersytetu Hebrajskiego. - Jeśli nie rozumie się tego, nie można zrozumieć, dlaczego buduje się barierę.

Nie wszyscy Palestyńczycy wierzą, aby orzeczenie MTS mogło powstrzymać Izrael przed budową bariery. Część poszkodowanych walczy o swoje prawa w sądach izraelskich.

W końcu czerwca Izraelski Sąd Najwyższy, rozpatrujący skargę grupy palestyńskich wieśniaków, nakazał zmianę przebiegu bariery na prawie 30-kilometrowym odcinku w pobliżu Jerozolimy. Władze izraelskie oświadczyły, że zastosują się do decyzji sądu. Może to zachęcić do wniesienia podobnych skarg Palestyńczyków mieszkających gdzie indziej w pobliżu trasy muru.