Sondaż CBOS: większość Polaków popiera deregulację zawodów
Większość badanych, bo aż 65 proc. popiera ułatwienie dostępu do wykonywania niektórych spośród obecnie regulowanych w Polsce zawodów. Przeciwko deregulacji jest co szósty respondent (17 proc.), a niemal jedna piąta (18 proc.) nie ma zdania w tej sprawie - wynika z najnowszego sondażu CBOS.
W marcu tego roku ministerstwo sprawiedliwości opublikowało projekt ustawy, która ma na celu ułatwienie dostępu do wybranych zawodów. Deregulacji – rozumianej jako ograniczenie wymogów prawnych, koniecznych do spełnienia w celu uzyskania prawa do wykonywania danego zawodu – ma podlegać w pierwszej kolejności 49 profesji. W Polsce liczba regulowanych profesji liczy ponad trzysta pozycji. Przedstawiona do konsultacji ustawa deregulacyjna spotkała się z szerokim odzewem społecznym i licznymi protestami niektórych korporacji zawodowych.
Jak wynika z sondażu, ankietowanym bardziej odpowiada sytuacja, w której dostęp do wykonywania niemal wszystkich zawodów jest łatwy, jakość usług zaś weryfikuje rynek, a więc sami klienci (55 proc.), niż sytuacja, w której dostęp do wykonywania sporej części zawodów jest ograniczony, a wiedzę i umiejętności kandydatów do zawodu sprawdzają samorządy zawodowe i urzędnicy (29 proc.). 16 proc. badanych wybrało odpowiedź "trudno powiedzieć".
Za łatwym dostępem do wykonywania niemal wszystkich zawodów opowiadają się przede wszystkim najmłodsi badani – w wieku 18–24 lata (73 proc.), zwłaszcza uczniowie i studenci (77 proc.), a ponadto osoby zatrudnione w usługach (67 proc.), gospodynie domowe (66 proc.) oraz pracownicy średniego szczebla, w tym technicy (65 proc.).
Jeżeli chodzi o profesje, w przypadku których dostęp do wykonywania zawodu powinien być ułatwiony, najczęściej wskazywano – spośród wybranych piętnastu z projektu ustawy deregulacyjnej – na doradcę zawodowego (56 proc. respondentów opowiada się za zniesieniem przynajmniej części ograniczeń wobec kandydatów do wykonywania tego zawodu), adwokata (56 proc.), radcę prawnego (55 proc.) oraz pośrednika pracy (55 proc.).
Mniej więcej połowa badanych uważa, że ułatwiony powinien być dostęp do wykonywania zawodu notariusza (52 proc.), geodety (50 proc.), bibliotekarza (50 proc.) oraz przewodnika turystycznego (48 proc.), tylko nieco mniejszy odsetek ankietowanych wskazuje w tym kontekście zawód pracownika ochrony fizycznej (46 proc.), instruktora sportu (45 proc.), taksówkarza (43 proc.) oraz pośrednika w obrocie nieruchomościami (41 proc.). Stosunkowo najwięcej kontrowersji budzi natomiast pomysł ograniczenia wymogów koniecznych do spełnienia w celu wykonywania zawodu marynarza (popiera go 38 proc. badanych), komornika (36 proc.) oraz instruktora nauki jazdy (35 proc.).
Polacy przewidują, że deregulacja będzie miała zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki. Większość badanych (59 proc.) spodziewa się ułatwienia dostępu do usług świadczonych przez przedstawicieli deregulowanych zawodów. Mniej więcej połowa oczekuje spadku cen usług świadczonych przez przedstawicieli tych zawodów (51 proc.) i poprawy jakości usług (47 proc.). Niewiele mniej osób (45 proc.) ma nadzieję, że deregulacja przyczyni się do zmniejszenia bezrobocia w Polsce. Jednocześnie większość badanych (62 proc.) obawia się, iż deregulacja zawodów sprawi, że na rynku pojawią się nieuczciwi usługodawcy. Ponadto ponad połowa (56 proc.) przewiduje spadek zarobków osób wykonujących deregulowane zawody.
Badanie przeprowadzono w dniach 14 – 20 czerwca 2012 roku na liczącej 1013 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.