Większość lekarzy ogłosiła koniec ery schorzeń psychosomatycznych, gdy w 1985 r. dr Barry Marshall połknął bakterie Helicobacter pylori i wykazał, że za chorobę wrzodową żołądka nie są odpowiedzialne nerwy, lecz infekcja bakteryjna. Wkrótce okazało się, że mikroby mogą wywoływać zawał serca, raka, a nawet depresję i schizofrenię. Z najnowszych badań wynika jednak, że choroby cywilizacyjne, podobnie jak zaburzenia psychiczne i neurologiczne, może wywołać nieprawidłowa praca mózgu!
Naukowcy już od dawna nie zajmują się wpływem działania mózgu na rozwój schorzeń innych niż neurologiczne czy psychiatryczne. To błąd. - Mózg w dużym stopniu kontroluje wagę ciała i aktywność fizyczną, a zakłócenia w jego funkcjonowaniu prowadzą do powstania cukrzycy typu II, nazywanej cukrzycą dorosłych - powiedział w rozmowie z "Wprost" dr Joel Elmquist z Harvard Medical School. Zaburzenia w pracy mózgu mogą się przyczyniać do zawałów, nadciśnienia i niewydolności krążenia.
Jądra szczupłości
Mimo że mózg może kontrolować niemal dowolną część ciała za pośrednictwem nerwów i hormonów, jego wpływ na narządy wewnętrzne przez wiele lat był niedoceniany. Lekarze uważali najwyżej, że w terapii liczy się nastawienie psychiczne pacjenta - do dziś osoby cierpiące na otyłość oskarża się o brak silnej woli. - Wielu jednak nie może się powstrzymać przed objadaniem się z powodu zmian w mózgu - powiedział "Wprost" prof. Jonathan Seckl z Uniwersytetu w Edynburgu. Uczeni uważają, że w tym wypadku główną rolę odgrywają skupione w podwzgórzu neurony sterujące apetytem. Na ich działanie siła woli nie ma żadnego wpływu.
Eksperymenty przeprowadzone przez naukowców z Harvard Medical School to potwierdziły. Gdy uczeni zablokowali myszom receptory hormonu sytości w jądrach łukowatych podwzgórza, zwierzęta stały się ospałe, zaczęły tyć i miały objawy przypominające cukrzycę. Po odblokowaniu receptorów szybko straciły jedną piątą wagi. - Jądra łukowate regulują apetyt i aktywność fizyczną. Cukrzyca typu II może mieć związek z uszkodzeniem tych części mózgu - uważa dr Elmquist. Osoby cierpiące na tę chorobę najczęściej są otyłe i trudno je nakłonić do ćwiczeń.
Uczeni pracują nad nowymi preparatami działającymi na poziomie mózgu. Jednym z nich jest rimonabant, lek ułatwiający odchudzanie i zerwanie z nałogami, który będzie dostępny prawdopodobnie pod koniec roku. Cukrzyca typu II przybiera rozmiary epidemii - w krajach rozwiniętych jest dziś główną przyczyną ślepoty i niewydolności nerek, a do 2025 r. będzie na nią chorować 300 mln osób, w tym coraz więcej dzieci.
Jan Stradowski
Więcej: Wprost - Śmierć z mózgu