Śląsk: Apel miast do premier ws. ustawy o związkach metropolitalnych

O jak najszybsze wydanie rozporządzenia określającego tryb postępowania w sprawie składania wniosku o utworzenie związku metropolitalnego wystąpili do premier Beaty Szydło przedstawiciele Górnośląskiego Związku Metropolitalnego - poinformował w poniedziałek GZM.

Apel w sprawie pilnego wydania aktów wykonawczych do wchodzącej w życie 1 stycznia 2016 r. ustawy o związkach metropolitalnych skierowali do premier przewodnicząca zarządu GZM, prezydent Zabrza Małgorzata Mańka-Szulik oraz przewodniczący zgromadzenia GZM, prezydent Chorzowa Andrzej Kotala.

O rozpoczęciu prac nad powołaniem związku metropolitalnego zdecydowali 15 grudnia wszyscy członkowie liczącego 14 śląskich i zagłębiowskich miast Górnośląskiego Związku Metropolitalnego (GZM). To GZM ma koordynować prace nad tworzeniem metropolii w tym regionie.

- 15 grudnia br. na Zgromadzeniu Górnośląskiego Związku Metropolitalnego, prezydenci wszystkich 14 miast członkowskich zadeklarowali jednogłośnie wolę wejścia w skład związku metropolitalnego oraz wystąpienia w tej sprawie z wnioskiem do Rady Ministrów - poinformował w komunikacie GZM.

W ramach GZM, jak podkreślono, powołane zostały zespoły robocze, opracowano także kilka wariantów obszaru metropolitalnego. - Jest gotowy wstępny harmonogram działań zmierzających do utworzenia związku. Jednakże złożenie wniosku wymaga właśnie określenia przez Radę Ministrów trybu postępowania oraz zakresu dokumentów składanych razem z wnioskiem, by związek zaczął działać od stycznia 2017 - wskazali przedstawiciele GZM.

- Mamy pełną świadomość tego, że ustawa o związkach metropolitalnych nie jest doskonała, tym niemniej uwzględnia ona szereg rozwiązań od lat zgłaszanych przez środowiska samorządowe - powiedziała cytowana w komunikacie Mańka-Szulik. - Dlatego miasta tworzące GZM są zdeterminowane dołożyć wszelkich starań, by taki związek dla wzmocnienia potencjału aglomeracji powstał - dodała.

Kotala podkreślił, że samorządowcy chcą "aktywnie brać udział w pracach nad rozporządzeniem, tak by jego zapisy precyzyjnie określały tryb postępowania i zakres dokumentów". - Jednocześnie zwracamy się z prośbą o spotkanie ze wskazanymi przez panią premier osobami odpowiedzialnymi za wykonanie tej ustawy w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów - zaznaczył.

Górnośląski Związek Metropolitalny skupia 14 największych miast na prawach powiatu konurbacji górnośląskiej. Powstał w 2007 roku. Jednym z głównych zadań postawionych przed GZM było, jak wskazali w apelu jego przedstawiciele, "doprowadzenie do uchwalenia przez parlament ustawy regulującej kwestie tworzenia i funkcjonowania związków metropolitalnych".

Przyjęta jeszcze przez poprzedni parlament i podpisana przez prezydenta 28 października br. ustawa umożliwia powoływanie przez Radę Ministrów (na wniosek zainteresowanych samorządów) związków metropolitalnych, czyli spójnych przestrzennie sfer oddziaływania miast, które są siedzibą wojewody lub sejmiku województwa. Metropolia powinna mieć silne powiązania funkcjonalne i charakteryzować się zaawansowanymi procesami urbanizacyjnymi. Musi być zamieszkała przez co najmniej 500 tys. mieszkańców

W skład związku metropolitalnego wchodzić mają: gminy położone w granicach obszaru metropolitalnego i powiaty, na obszarze których leży co najmniej jedna gmina położona w granicach obszaru metropolitalnego. Granice poszczególnych obszarów metropolitalnych ustala Rada Ministrów w drodze rozporządzenia.

Związek metropolitalny ma wykonywać zadania publiczne w zakresie: kształtowania ładu przestrzennego, rozwoju obszaru związku, publicznego transportu zbiorowego na obszarze związku; współdziałania w ustalania przebiegu dróg krajowych i wojewódzkich na obszarze związku oraz promocji związku.

Wśród źródeł dochodów związków metropolitalnych mają się znaleźć się m.in.: 5-procentowy udział w podatku PIT osób zamieszkałych na obszarze metropolii, składki gmin wchodzących w skład związku, dochody uzyskiwane przez metropolitalne jednostki budżetowe i wpłaty od metropolitalnych zakładów budżetowych, dotacje z budżetu państwa oraz dotacje z budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

Zgodnie z ustawą rozporządzenie Rady Ministrów ustalające granice obszarów metropolitalnych i tworzące na ich terenie związki metropolitalne jest wydawane nie później niż 30 kwietnia. Związek metropolitalny jest tworzony z dniem 1 lipca, z tym że uzyskiwanie dochodów i realizację zadań związek metropolitalny rozpoczyna 1 stycznia roku następnego.

W przypadku tworzenia związku metropolitalnego Prezes Rady Ministrów, na wniosek wojewody wyznacza pełnomocnika do spraw utworzenia związku metropolitalnego.