Senatorowie spotkali się z Polonią w Brazylii

137. rocznica przybycia polskich emigrantów do Brazylii

Rizio Wachowicz, prezes Braspolu - największej polonijnej organizacji w Brazylii - przypomniał, że właśnie w niedzielę przypada 507. rocznica odkrycia Brazylii, ale dla tutejszej Polonii to przede wszystkim 137. rocznica przybycia na brazylijską ziemię polskich emigrantów.

Wachowicz podziękował Senatowi za przyznanie dotacji na zbudowanie w Kurytybie siedziby Towarzystwa im. Piłsudskiego, ale - jak zaznaczył - "złe siły" przez 5 lat blokowały dofinansowanie.

Dziś te złe siły zaatakowały marszałka Senatu, rząd polski i personalnie konsula generalnego w Kurytybie prof. Jacka Perlina. Nie zgadzamy się z tym, by osoby spoza Brazylii miały wpływ na obsadę stanowisk ważnych dla Polonii brazylijskiej- podkreślił Wachowicz.

Chodzi o decyzję o odwołaniu przed upływem kadencji prof. Perlina, która - według polskich mediów i w powszechnym przekonaniu działaczy Polonii brazylijskiej - zapadła na skutek nacisków kontrowersyjnego polonijnego biznesmena z Urugwaju, prezesa Unii Stowarzyszeń i Organizacji Polskich w Ameryce Łacińskiej (USOPAŁ), Jana Kobylańskiego.

List otwarty w obronie prof. Perlina

Przeciwko decyzji o odwołaniu konsula protestowało w listach do MSZ kilka polonijnych organizacji ze stanu Parana i jego stolicy - Kurytyby. Podczas niedzielnego spotkania zebrano kilkaset podpisów pod listem otwartym, skierowanym do władz polskich.

Komentując głosy polonijnych działaczy i treść listu otwartego, szef senackiej Komisji Spraw zagranicznych Stefan Niesiołowski (PO) powiedział, że będzie jeszcze w tej sprawie spotykał się z przedstawicielami Polonii i zechce rozmawiać z kimś z kierownictwa MSZ.

Tak jak oni tu tę sprawę przedstawiają, to rzecz dla mnie niepojęta, że wpływ na tę decyzję miał Kobylański, postać dla mnie skompromitowana i odrażająca. Chcę tę sprawę dobrze rozpoznać i uważam, że nie powinniśmy jej tutaj publicznie roztrząsać, bo ona Polsce chwały nie przynosi - podkreślił Niesiołowski.

Polonia z Kurytyby krzewi polską kulturę

Polonia z Kurytyby i stanu Parana koncentruje swą działalność na krzewieniu polskiej kultury oraz nauce języka polskiego. Chętnie przyjmie, zapewniając utrzymanie, studentów z Polski, którzy chcieliby uczyć języka obecne, siódme już pokolenie polskich emigrantów. Julian Kawalec, znany w Kurytybie jako "król polskich pierogów", przymierza się do wydawania gazetki w języku polskim, marzy mu się też stacja radiowa.

Boli nas - powiedział doskonałą polszczyzną wiceprezes Braspolu ze stanu Rio Grande do Sul Andrzej Hamerski - że nie możemy dostać obywatelstwa polskiego. Jak wytłumaczyć to młodym ludziom, którzy śpiewają hymn polski z ręką na sercu? Pradziadek Hamerskiego przyjechał do Brazylii w 1884 roku, za chlebem. Dziś rodzina, która organizuje regularne zjazdy, liczy 2 tys. osób, rozsianych po całej Brazylii. Nikt nie ma obywatelstwa polskiego, po polsku mówi zaledwie co trzeci potomek Hamerskiego seniora.

Właśnie do Kurytyby i innych miejscowości stanu Parana kierowali się w większości pierwsi polscy emigranci w 2. połowie XIX wieku. Tu było coś, czego nie mieli w kraju - ziemia i perspektywy godnego życia. Do 1938 roku zamieszkało tu 100 tys. emigrantów z Polski. Potem doszli tułacze wojenni i byli żołnierze armii Andersa.

Obecnie szacuje się, że polskie pochodzenie ma co dziesiąty mieszkaniec tego 9-milionowego stanu. Pracują głównie w rolnictwie, niewiele osób należy do elit gospodarczych czy intelektualnych, czy nawet do klasy średniej. Większość zna słabo język polski, a najmłodsze pokolenie mówi wyłącznie po portugalsku.

Świadomość polskich korzeni w polonii brazylijskiej jest bardzo silna

Silna jest natomiast świadomość polskich korzeni, a liczne organizacje polonijne dbają o zachowanie polskiej tradycji i obyczajów. Na kursach w siedzibach towarzystw polonijnych języka polskiego uczy się 1300 osób.

W trakcie wizyty marszałek Senatu złożył kwiaty pod Pomnikiem Siewcy - monumentem stojącym w centralnym parku Kurytyby, ufundowanym przez kolonię polską w 1922 roku na stulecie niepodległości.

Delegacja spotkała się również z wicegubernatorem stanu Parana Orlando Pessutim. Zachęcał on polskie firmy, by korzystały z osiągnięć brazylijskich w produkcji biopaliw. Uprawa roślin wykorzystywanych do produkcji biopaliw będzie koncentrowała się w dużym stopniu na terytoriach zamieszkałych przez osoby pochodzenia polskiego. Współpraca może więc być ułatwiona.

Towarzyszący delegacji Senatu przedsiębiorcy wzięli udział w forum Polska-Brazylia, zorganizowanym przez stanowe ministerstwo przemysłu i handlu. Jak wynika z informacji przedstawionej polskim przedsiębiorcom, Parana zainteresowana jest importem z Polski mięsa i linii technologicznych służących do jego przetwarzania, a także nawozów sztucznych i wyrobów przemysłu chemicznego. (mam)

Wojciech Kaźmierczak