Ryszard "Jestem wszędzie" Petru. Fenomen lidera Nowoczesnej okiem ekspertów

Ostatnie tygodnie, to nie tylko początek prawdziwej politycznej kariery Ryszarda Petru, ale też czas, w którym lidera Nowoczesnej ciągle widzieliśmy w mediach. Polityk był do tego stopnia aktywny, że internauci poświęcili mu całe serie memów pt. "Ryszard Petru jest wszędzie", a jego obecność w telewizji stała się obiektem kpin wielu portali.

Odsuwając na bok żarty z Petru, rzeczywiście, w grudniu był to najaktywniejszy parlamentarzysta - wynika z informacji Centrum Monitorowania Dyskursu Publicznego. Lider Nowoczesnej do 23 grudnia gościł w różnych stacjach 14 razy (najczęściej w TVN24 - 5 razy), co czyni z niego najczęściej zapraszanego polityka. Również w ujęciu półrocznym (od czerwca do grudnia 2015), Petru jest zdecydowanym liderem, z 82 wizytami na koncie.

Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie pozycja partii Petru w Sejmie (Nowoczesna to dopiero 4. siła), która nawet nie jest nawet w koalicji rządzącej. Jak wskazuje w rozmowie z WP prof. Rafał Chwedoruk, politolog z Uniwersytetu Warszawskiego, w takim wypadku nie ma sensu patrzeć na liczebność klubu, ponieważ siłą Nowoczesnej jest to, że weszła w miejsce PO. - W wielkim skrócie, wyborcy PO, Zjednoczonej Lewicy, po wygranej PiS nie zniknęli. Wciąż istniało zapotrzebowanie na postawy liberalne. I w naturalny sposób powstała przestrzeń dla kogoś, kto był równie liberalny jak Platforma w jej pierwotnej postaci, a nie był uwikłany w jej 8 lat rządów - mówi prof. Chwedoruk. - To takie zjawisko, było po prostu zapotrzebowanie na kogoś takiego jak Ryszard Petru - dodaje.

Ostrzej o fenomenie Ryszarda Petru wypowiada się dr. Bartłomiej Biskup, politolog z UW. - To jest jasne, że w tej chwili Ryszard Petru i jego partia stała się pupilkiem mediów. Dziennikarze go lubią, on zawsze coś powie. Lider Nowoczesnej korzysta z tego, że to wsparcie posiada, a dodatkowo dobrze wykorzystuje okazję z Trybunałem Konstytucyjnym - mówi. - To też świadczy o mediach, które w ten sposób kreują go na lidera opozycji - dodaje.

Patrząc jedynie na dane z grudnia - pierwsza piątka najaktywniejszych polityków to po dwóch reprezentantów Nowoczesnej i PiS, oraz jeden z PSL. I co ciekawsze, to posłowie opozycji są częściej zapraszani - Petru i Kamila Gasiuk-Pihowicz w ostatnim miesiącu gościli w telewizji 24 razy, gdy reprezentanci PiS - Jacek Sasin i Patryk Jaki - 21 razy. Stawkę zamyka Władysław Kosiniak-Kamysz, który w telewizji pojawił się 10 razy (tak samo jak Gasiuk-Pihowicz, Jaki - 9 razy).

Tylko do 23 grudnia przedstawiciele PSL gościli w telewizji 18 razy, Kukiz'15 - 29, Nowoczesnej - 35, PO - 83, a PiS - 138 razy. W innych partiach, zwłaszcza PiS i PO, przedstawiciele są zapraszani bardziej rotacyjnie, gdy w Nowoczesnej jest to tylko Petru i Gasiuk-Pihowicz.

Wyjątkiem od tego jest PSL, bo jest zaledwie jedna kategoria, dotycząca obecności w mediach, w której Ryszard Petru musiał uznać wyższość innego polityka. Jest nim Władysław Kosiniak-Kamysz. Jeżeli zliczyć wszystkie wizyty reprezentantów PSL w telewizji, to co drugi raz (55,56 proc.) na ekranie pojawiał się Kosiniak-Kamysz. W przypadku Petru jest to 40 proc. wszystkich obecności na wizji.

Pozostaje zadać pytanie, czy Petru utrzyma się na medialnym szczycie? Według prof. Chwedoruka, ta popularność lidera Nowoczesnej jest raczej okresowa. - Takie fale przetaczają się przez nasze życie polityczne. Widać to na przykładzie Janusza Palikota w 2011 roku. Żyjemy w świecie krótkiej perspektywy, jak w świecie mody, coś się pojawia szybko, staje się modne, a później znika - mówi politolog i dodaje, że takie schematy potwierdzają sondaże, w których bardzo często nowa inicjatywa polityczna ma niebotyczne wyniki (pojawiły się sondaże, w których Nowoczesna jest nawet przed PiS - red.), a po miesiącu "wszystko wraca do normy".

Tego zdania nie podziela dr Biskup. - Ten trend medialny się utrzyma, widzieliśmy to już w kampanii wyborczej. Kiedy PO słabła, to wzrastało zapotrzebowanie na Ryszarda Petru, który miał coraz lepsze sondaże - mówi. Według politologa, media przerzuciły swoje sympatie z Platformy na Ryszarda Petru i taka sytuacja będzie trwać co najmniej do wyborów w PO.

Jeśli policzyć najczęściej zapraszanych polityków, to opozycja ma porównywalną reprezentację w mediach do partii rządzącej. W pierwszej 10. jest pięciu reprezentantów PiS (Sasin, Jaki, Andrzej Dera, Stainsław Karczewski i Stanisław Piotrowicz)
, a opozycja - 4 (Petru, Gasiuk-Pihowicz, Kosiniak-Kamysz, Sławomir Neumann i Grzegorz Schetyna)
. Do tego dochodzi Stanisław Tyszka z Kukiz'15.

Patrząc tylko na te nazwiska, wniosek nasuwa się sam - grudzień to totalna dominacja jednego tematu, czyli sprawy Trybunału Konstytucyjnego. W opozycji brylują Ci, którzy najostrzej krytykowali zabiegi PiS wokół TK, a wśród ekipy rządzącej są głównie autorzy nowelizacji ustawy Prawa i Sprawiedliwości (np. Piotrowicz). Zdaniem dr. Biskupa, ta sytuacja to też efekt błędów PiS w komunikacji ws. kryzysu konstytucyjnego. - PiS nie umiało tego dobrze wyjaśnić, mniej mówiło niż więcej, nie używało różnych argumentów, które mogłoby wykorzystać. PiS idzie takimi niedomówieniami i wojną. Postawa PiS, słaba pozycja PO i działania Petru, który wykorzystał kryzys, te wszystkie czynniki się na siebie nałożyły i pozwoliły wybić się liderowi Nowoczesnej - ocenia politolog.

Z kolei według raportu SentiOne, która zebrała dane dotyczące wzmianek w internecie na temat polityków, Petru - w porównaniu z innymi liderami - także wypada najlepiej i to o nim najczęściej pisze się w sieci. Od 1 października do 21 grudnia tylko o prezydencie Andrzeju Dudzie pisano częściej (1,152 mln wzmianek). O drugim w zestawieniu Petru pisano 907 tys. razy.

Kolejne miejsca należą do Jarosława Kaczyńskiego (807 tys.) i Beaty Szydło (804 tys). Stawkę zamyka Paweł Kukiz (443 tys. wzmianek). Grzegorz Schetyna i Tomasz Siemoniak (pretendenci do przywództwa w PO) raczej nie cieszą się estymą wśród internautów - o pierwszym pisano 90 tys. razy, a o byłym ministrze obrony narodowej - 76 tys.

Wśród wymienionej siódemki, tylko Petru i Kukiz uniknęli wzmożonej krytyki ze strony internautów (obydwaj mają poniżej 20 proc. negatywnych wzmianek na swój temat), gdy pozostała piątka jest krytykowana w co 4. tekście lub komentarzu (prezydent Duda, premier Szydło, Siemoniak), lub nawet co 5. (Schetyna, Kaczyński).

Oprócz "fenomenu Petru", porównując Nowoczesną z PO (patrząc na dane z sieci) widać też inny trend - Platforma traci legitymację głównej partii opozycyjnej. Zliczając wszystkie publikacje i komentarze od 1 października do 21 grudnia, PO miażdży Nowoczesną - jest to 1,7 mln do 577 tys. wzmianek. Patrząc jednak tylko na grudzień, ta dysproporcja się zmniejsza. O PO pisano już tylko 448 tys. razy (a należy pamiętać o tym, że oprócz TK, w tej partii odbędą się wybory nowego przewodniczącego, co też generuje dodatkowych ruch), gdy Nowoczesna (partia mająca prawie 5 razy mniej posłów) zanotowała 210 tys. wzmianek.

Ostatnie tygodnie wskazują na to, że taka tendencja może się utrzymać. - Platforma nie zdała sobie sprawy z tego, jak bolesne mogą być konsekwencje braku szybkiej zmiany przywództwa. Żyła raczej w schemacie, że najpierw dyskusja i rywalizacja wewnętrzna, a dopiero potem te zmiany w kierownictwie - ocenia prof. Chwedoruk.