Rewolucyjny pomysł Napieralskiego. Polska jak USA?

Kandydata na ten urząd mianowałby prezydent. Wiceprezydent mógłby jednocześnie pełnić funkcję szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego. Dodatkowo wiceprezydent automatycznie obejmuje obowiązki głowy państwa w razie opróżnienia urzędu.

- Wybierzmy wiceprezydenta, wtedy nie będziemy w Europie narażać się na śmieszność - argumentował Napieralski. "Śmieszność" według Napieralskiego spowodowana jest faktem, iż w przeciągu miesiąca kilka osób pełniło obowiązki głowy państwa. Kuriozalna sytuacja osiągnęła apogeum dzisiaj (tj. 08.07), kiedy w przeciągu kilku godzin aż trzy osoby będą sprawowały to stanowisko.

Funkcja wiceprezydenta jest spotykana głównie w państwach działających na zasadach systemu prezydenckiego, czyli takiego gdzie urząd prezydenta jest jednocześnie szefem rządu. Polska jest republiką z systemem parlamentarno-gabinetowym.

Urząd wiceprezydenta funkcjonuje obecnie m.in. w USA, Meksyku czy Bułgarii. Obecnym wiceprezydentem USA jest demokrata Joe Biden.

Politykom PiS pomysł wydaje się nierealny, bo wiązałby się z zasadniczą zmianą ustroju. - Polska jest republiką - ustrojem, w którym głową państwa jest prezydent. To stanowisko jest jednoosobowe, podobnie zresztą jak w monarchii, w której trudno sobie wyobrazić dziś urząd wicekróla – zastanawia się Karol Karski, poseł PiS.

Poseł dodaje, że jeśli, jak proponuje Napieralski, wiceprezydent miałby być mianowany przez prezydenta, to mogłoby to budzić pewne wątpliwości. – Powstałoby pytanie, dlaczego osoba, która nie ma demokratycznego mandatu miałaby wykonywać kompetencje prezydenta – mówi Karski. Dodaje, że już kiedyś ten model przerabialiśmy. – Mieczysław Wachowski, kierowca Lecha Wałęsy został ministrem stanu. Miał ogromne uprawnienia, a prezydent mógł mu przekazać wszystkie prerogatywy, włącznie z możliwością rozwiązania sejmu i ratyfikacją umów międzynarodowych. To się jednak nie sprawdziło – mówi poseł.

Karskiego nie dziwi, że inicjatywa pochodzi od lewicy: - W czasach PRL istniała przecież Rada Państwa, a jej przewodniczący miał zastępców, którym powierzał wiele obowiązków. Wystarczy przypomnieć sobie ówczesnego przewodniczącego Wojciecha Jaruzelskiego, za którego wiceprzewodniczący podpisywał wiele ustaw – przypomina poseł PiS.

Katarzyna Piekarska komentuje: - Jeśli posłowi Karskiemu wszystko kojarzy się z PRL, to ma ubogą wyobraźnię. Posłanka SLD tłumaczy, że Grzegorz Napieralski chciał jedynie poddać sprawę publicznej dyskusji. – Po katastrofie smoleńskiej znaleźliśmy się w trudnej sytuacji, prezydent zginął i powstała pewna komplikacja – osoba pełniąca obowiązki prezydenta, będąc jednocześnie marszałkiem sejmu, kandydowała w wyborach prezydenckich i wygrała. W następstwie mamy do czynienia z niedogodnością, bo obowiązki najpierw spadły na marszałka senatu – Bogdana Borusewicza, do czasu, gdy nie zostanie wybrany nowy marszałek sejmu. Gdybyśmy mieli stanowisko wiceprezydenta, moglibyśmy uniknąć wielu nieprzyjemnych sytuacji, to byłby taki wentyl bezpieczeństwa – mówi posłanka.