Pomnik Aleksandra Wielkiego w Skopje to prowokacja
Grecja uznała w środę za prowokację stawianie ogromnego pomnika Aleksandra Wielkiego w stolicy Macedonii. Ateny uważają to za przywłaszczanie sobie greckiej historii i dziedzictwa i ostrzegają przed oddaleniem się macedońskich perspektyw na wejście do UE.
15.06.2011 | aktual.: 15.06.2011 23:42
- Zasadniczą osią tego projektu jest zawłaszczanie greckiej historii w celu wzniecania konfliktów i nacjonalizmu - powiedział rzecznik greckiego MSZ Grigoris Delawekuras. Nazwał to "godną potępienia i prowokacyjną polityką", która będzie miała "wpływ na euroatlantyckie perspektywy" Macedonii.
Rzecznik, podkreślając z ironią, że Macedonia wydaje "dziesięć mln euro" na złożenie hołdu "wielkiemu greckiemu zdobywcy", zaapelował do macedońskiego premiera Nikoły Grujewskiego, by nie "stawiał w zastaw europejskiej przyszłości swoich obywateli".
Montaż pomnika na centralnym palcu Skopje rozpoczął się we wtorek. Sama postać Aleksandra Wielkiego, na nieomal stającym dęba Bucefale, ma 12 m wysokości, a cokół pomnika - dziesięć metrów.
Pomnik mają otaczać cztery lwy z brązu. Jego elementami będzie też osiem trzymetrowych figur żołnierzy, jedna z nich przedstawia ojca Aleksandra - Filipa II Macedońskiego. Całość, zaprojektowana przez macedońską rzeźbiarkę Walentinę Stewanowską, miała kosztować około sześć milionów euro.
Aleksander III Wielki zwany Macedońskim był jednym z największych zdobywców w dziejach świata. Pokonał imperium perskie i opanował część Azji Środkowej po dzisiejszy Afganistan i Uzbekistan. Zmarł w 323 roku p.n.e., mając zaledwie 32 lata.
Macedonia postanowiła sfinansować wzniesienie pomnika w 2007 roku, w którym też zmieniła nazwę lotniska w Skopje na "Aleksandra Wielkiego", co rozgniewało wówczas Grecję.
Kością niezgody od 20 lat jest też nazwa samej Macedonii. Ateny stoją na stanowisku, że nazwa ta zarezerwowana jest dla historycznego regionu Grecji i używanie jej przez sąsiedni kraj świadczy o tym, że Skopje może mieć roszczenia do regionu na północy Grecji. Obecnie Macedonię pod tą nazwą uznaje ponad 120 państw, ale na forum ONZ używana jest nazwa "Była Jugosłowiańska Republika Macedonii" (lub akronim od jej nazwy w brzmieniu angielskim: FYROM), stosowana również przez NATO i Unię Europejską.
Konny posąg Aleksandra, choć nie tak olbrzymi, bo wysokości tylko ponad sześciu metrów, stoi od 1974 roku w centrum Salonik - stolicy greckiego regionu Macedonia.
W końcu stycznia Grecja informowała o zawarciu porozumienia z Irakiem w sprawie wystawienia innego pomnika Aleksandrowi - w pobliżu Mosulu, miejscu rozstrzygającego zwycięstwa nad imperium perskim w 331 r. p.n.e.
